Inhoud
- Doorbetaling inkomen één maand
- Vrijwillige loondoorbetaling werkgever
- Collectieve ongevallenverzekering
- Uitkeringen pensioen of Anw
- Bedrijfsongeval met dodelijke afloop
- Naslag
- Wet Zorg- en Affectieschade
- Steun na partnerverlies
- Kans op overlijden tijdens werkzame leven
- Schade claimen na bedrijfsongeval
- Affectieschade
- Geldwijzer nabestaande
- Zijn na overlijden betaalde medische kosten aftrekbaar?
- Werkgever overlijdt
- Overlijdensuitkering alleen vrijgesteld als werknemer nog in dienst is
Doorbetaling inkomen één maand
Bij overlijden van de werknemer is de werkgever verplicht (7:674 BW) aan de ‘nagelaten betrekkingen’ het inkomen vanaf de dag van het overlijden nog een maand door te betalen. Onder nagelaten betrekkingen wordt hier verstaan de echtgenote of echtgenoot waarvan de werknemer niet duurzaam gescheiden leefde en bij gebreke daarvan de minderjarige wettige of erkend natuurlijke kinderen en bij gebreke daarvan aan degene met wie hij in gezinsverband samenleefde en van wie hij de kostwinner was.
Vrijwillige loondoorbetaling werkgever
In aanvulling op de loondoorbetalingsplicht van een maand, kan, als een werknemer overlijdt, de werkgever een eenmalige overlijdensuitkering aan de erfgenamen doen toekomen. Een dergelijke uitkering is in totaal tot een bedrag van drie maanden, te rekenen vanaf de datum van het overlijden, vrijgesteld van loon/inkomstenbelasting en sociale premies. Als de uitkering hoger is dan het vrijgestelde bedrag, dan is het meerdere belast.
In het Besluit van 25-11-2011, nr. BLKB2011/1828M gaat de Belastingdienst in op bovenmatige vrijstellingen (par. 2.3).
Zie ook subrubriek Uitkering bij overlijden en invaliditeit.
Collectieve ongevallenverzekering
Organisaties kunnen daarnaast voor de werknemers een collectieve ongevallenverzekering afsluiten. Deze verzekering kan bijvoorbeeld een 24-uurs dekking (inclusief weekend en vakantie) geven indien het ongeval blijvende invaliditeit of overlijden veroorzaakt. De verzekeringsmaatschappij kan eventueel de ongevallen beperken tot bedrijfsongevallen. De uitkering wordt onder loonheffing uitgekeerd.
Uitkeringen pensioen of Anw
Het overlijden van de partner kan grote gevolgen hebben voor het inkomen van de nabestaanden. Het inkomen valt mogelijk geheel weg, misschien komt de nabestaande in aanmerking voor het weduwen-/weduwnaarspensioen, eventuele kinderen voor het wezenpensioen en mogelijk heeft de nabestaande(n) eigen inkomsten. In bepaalde gevallen komen nabestaanden in aanmerking voor uitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet (Anw), zie subrubriek Algemene nabestaandenwet.
Bedrijfsongeval met dodelijke afloop
Als het overlijden een direct gevolg is van een bedrijfsongeval, dan is de werkgever verplicht de Inspectie
SZW hierover te informeren.
De werkgever is tevens verplicht een overlijdensuitkering te verstrekken aan de nabestaanden.
Of niet-genoten vakantie-/verlofdagen aan de nabestaanden moeten worden uitbetaald, valt te bezien. Uitspraken van kantonrechters geven een wisselend beeld.
Naslag
Meer informatie is te vinden in Handboek Loonheffingen. Ga naar subrubriek Loon- en inkomstenbelasting en klik bij Handboeken Loonheffingen op het door u gewenste jaar.
Wet Zorg- en Affectieschade
Een kind wordt bijvoorbeeld aangereden en blijft levenslang ernstig gehandicapt. Of een partner komt te overlijden door een medische fout. Ook een geweldsmisdrijf kan de oorzaak zijn. Bijvoorbeeld een vader die wordt beroofd en neergeschoten, waarna zijn partner en kinderen alleen achterblijven. ‘Vergoeding van affectieschade kan het leed van naasten van slachtoffers niet wegnemen, maar wel erkenning en genoegdoening bieden en helpen bij de verwerking’, aldus minister Dekker. ‘Het gaat om de erkenning van het verdriet van personen van wie het leven volledig op de kop staat door een fout van iemand anders.’
Alleen de partner van het slachtoffer, zijn kinderen en ouders komen in aanmerking voor een vergoeding van affectieschade. Het is een regeling met vaste bedragen tussen de 12.500 en 20.000 euro, te betalen door de partij die aansprakelijk is voor het ongeval. Dit voorkomt procedures over de hoogte van het bedrag en langdurige en pijnlijke discussies over het leed. Door te variëren in categorieën en in de omvang van de vergoeding, wordt rekening gehouden met de persoonlijke omstandigheden van nabestaanden en naasten.
De Eerste Kamer heeft op 10 april 2018 het wetsvoorstel van minister Dekker (voor Rechtsbescherming) aangenomen. De nieuwe wet treedt op 1 januari 2019 in werking. (Bron: RechtenNieuws, 10 apr. 2018)
Schade claimen na arbeidsongeval
Het gevolg van de Wet Zorg- en Affectieschade is, dat als een werknemer overlijdt of ernstig letsel oploopt door een arbeidsongeval en de werkgever hiervoor blaam treft, deze een schadevergoeding moet gaan betalen aan de familie van het slachtoffer. Eerder is al geregeld dat slachtoffers een schadevergoeding kunnen claimen, maar voor familie was niets geregeld. Meestal speelt affectieschade bij geweldsmisdrijven, medische fouten en verkeersongevallen, maar ook arbeidsongevallen en milieudelicten kunnen aanleiding zijn voor een claim.
Bescherming tegen gevaarlijke arbeidsomstandigheden
Er moet dan sprake zijn van een ‘onrechtmatige daad’ tegenover het slachtoffer. Bijvoorbeeld als de werkgever verzaakt heeft de werknemer te beschermen tegen gevaarlijke arbeidsomstandigheden. Een uitkering is mogelijk bij overlijden of bij ‘ernstig en blijvend’ letsel. Dat is het geval als iemand 70% van zijn lichamelijke of geestelijke functies verliest. Emotionele schade voor het slachtoffer en zijn familie kan ook een criterium zijn. De hoogte van de uitkeringen kunnen variëren van € 12.500 tot € 20.000. Dit hangt af van de relatie met de naaste en de schuldvraag.
Steun na partnerverlies
Gemiddeld verliezen elke dag alleen al ruim zes vaders en moeders met minderjarige kinderen hun partner. Er moet van alles worden geregeld, hulp is dan vaak meer dan welkom. Daarom starten het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de gemeente Zwolle, stichting De Jonge Weduwe en welzijnsorganisatie WIJZ met een proef.
De pilot heeft een looptijd van een jaar. SZW ondersteunt de pilot eenmalig met een subsidie van € 122.000.
Vervolg
In de gemeente Zwolle is die steun de afgelopen anderhalf jaar geboden met de pilot ‘steun na partnerverlies’. De nabestaanden die ondersteuning kregen laten weten dat dit voor hen van grote waarde is geweest. Dankzij de pilot konden zij hun verhaal kwijt bij mensen die hetzelfde hebben meegemaakt, werden ze praktisch ondersteund en ontstond er meer begrip in hun omgeving.
De organisatie die de pilot uitvoerde, stichting Wijz, zegt dat het ontwikkelde aanbod een bijdrage levert aan het voorkomen van uitval van nabestaanden (en kinderen) op een later moment. Vanwege de positieve resultaten heeft de gemeente Zwolle besloten de activiteiten voort te zetten als regulier aanbod.
Dankzij een uitgebreide beschrijving van de gebruikte methodieken is de pilot geschikt voor overdracht naar andere gemeenten. De handreiking voor gemeenten en overige ondersteunende informatie is te vinden op de website www.steunnapartnerverlieszwolle.nl/overdracht.
Kans op overlijden tijdens werkzame leven
De kans op overlijden tijdens uw werkzame leven bedraagt 9% (Bron: Safety-coaching)
Affectieschade
Vanaf 1 januari 2019 kunnen nabestaanden en naasten van slachtoffers met ernstig en blijvend letsel een vergoeding krijgen voor het leed en de pijn die zij ervaren als gevolg van de gebeurtenis. Deze vorm van smartengeld heet affectieschade.
Nabestaanden* van overleden slachtoffers en naasten van slachtoffers met ernstig en blijvend lichamelijk of psychisch letsel komen in aanmerking voor een vergoeding. Affectieschade wordt alleen vergoed bij gebeurtenissen die door een ander zijn veroorzaakt, zoals misdrijven en verkeersongevallen.
De hoogte van de schadevergoeding hangt af van de relatie die de nabestaande of naaste heeft tot het slachtoffer. Als er sprake is van een misdrijf is het bedrag hoger. De vergoeding is minimaal € 12.500 en maximaal € 20.000. (Bron: slachtofferhulp,
dec. 2018)
* Omdat in bepaalde gevallen meerdere personen voor dezelfde vergoeding in aanmerking komen, kan het totaalbedrag fors oplopen. Denk aan de partner, kinderen, ouders, broers, zussen en degene met wie de overledene samenwoonde, die allemaal een claim kunnen indienen waardoor het totaal bedrag gemakkelijk op of zelfs boven € 100.000 kan uitkomen.
Geldwijzer nabestaande
In 2018 verloren 56.000 samenwonenden en gehuwden hun partner door overlijden. Nabestaanden verliezen meer dan alleen hun partner: ook het inkomen van die partner valt weg en dat kan een forse inkomensdaling veroorzaken. Het hangt van het inkomen van de nabestaande en de eventuele aanvullende financiële regelingen af welk effect het verlies heeft op het totale huishoudinkomen.
Meer dan tienduizend bezoekers hebben in de eerste twee weken na de lancering de
Geldwijzer Nabestaanden ingevuld. Deze tool (2019) biedt huishoudens een startpunt om inzicht te krijgen in de financiële regelingen die voor hen gelden na een overlijden. De Geldwijzer Nabestaanden is ontwikkeld samen met de Pensioenfederatie en de Sociale Verzekeringsbank (
SVB).
Zijn na overlijden betaalde medische kosten aftrekbaar?
De erfgenamen mogen ieder een evenredig deel van de kosten in mindering brengen in hun aangifte inkomstenbelasting. Voor de erfgenamen is er een drempel, zie onderstaand drempel jaar 2020:
|
Drempelinkomen
|
Drempel
|
|
Meer dan
|
Niet meer dan
|
|
|
-
|
€ 7.863
|
136
|
|
€ 7.863
|
€ 41.765
|
1,65% van het drempelinkomen
|
|
€ 41.765
|
-
|
€ 689 + 5,75% van het bedrag boven € 41.765
|
Werkgever overlijdt
Wanneer een werknemer overlijdt, leidt dit tot het einde van het dienstverband en wordt meestal 1 volle maand lang het loon doorbetaald. (zie hierboven)
Maar als een werkgever overlijdt eindigt het dienstverband niet, tenzij dit nadrukkelijk in de arbeidsovereenkomst is opgenomen. De arbeidsovereenkomst blijft dus bestaan. Dit is geregeld in artikel 675 van het Burgerlijk Wetboek Boek 7.
De arbeidsovereenkomst eindigt niet door de dood van de werkgever, tenzij uit de overeenkomst het tegendeel voortvloeit. Echter zijn zowel de erfgenamen van de werkgever als de werknemer bevoegd de arbeidsovereenkomst, voor een bepaalde tijd aangegaan, op te zeggen met inachtneming van de artikelen 670 en 672 als ware zij aangegaan voor onbepaalde tijd. Wanneer de nalatenschap van de werkgever ingevolge artikel 13 van Boek 4 wordt verdeeld, komt de bevoegdheid van de erfgenamen, bedoeld in de vorige zin, toe aan zijn echtgenoot of geregistreerde partner.
Specifiek afspreken vanwege omstandigheden
In de wet staat dus dat de arbeidsovereenkomst in principe niet eindigt bij de dood van de werkgever. Partijen kunnen echter onderling wel anders afspreken. Bijvoorbeeld dat de arbeidsovereenkomst eindigt bij overlijden van de werkgever. Dat kan slim zijn in het geval we te maken hebben met een kleine onderneming. Soms vloeit zo’n afspraak voort uit de omstandigheden waaronder gewerkt wordt.
Overlijdensuitkering alleen vrijgesteld als werknemer nog in dienst is
Eenmalige overlijdensuitkering van drie maanden is alleen vrijgesteld van loonheffingen als werknemer op het moment van overlijden nog in dienstbetrekking is.
De Kennisgroep cao van de Belastingdienst heeft een vraag beantwoord over de vrijstelling in de Wet op de loonbelasting 1964 voor een eenmalige overlijdensuitkering.
Vrijgesteld van loonheffingen
Op grond van een cao betaalt een werkgever in verband met het overlijden van een werknemer een overlijdensuitkering uit. Deze uitkering is vrijgesteld van loonheffingen voor zover deze niet hoger is dan driemaal het loon over een maand. Betaling vindt ook plaats aan werknemers die ziek uit dienst zijn gegaan en die vervolgens overlijden.
Nog in dienstbetrekking bepalend
Maakt het voor de toepassing van de wettelijk vrijgestelde overlijdensuitkering van drie maanden uit of de werknemer nog in dienstbetrekking is op het moment van overlijden?
Ja, de overlijdensuitkering is alleen vrijgesteld van loonheffingen als de werknemer op het moment van overlijden nog in dienstbetrekking is.
Geen loon bij dienstbetrekking
Artikel 11, eerste lid, onderdeel m, van de Wet op de loonbelasting 1964 bepaalt dat niet tot het loon behoren eenmalige uitkeringen en verstrekkingen met betrekking tot overlijden van de werknemer, zijn partner in het kalenderjaar of in het voorafgaande kalenderjaar – in de zin van artikel 1.2 van de Wet inkomstenbelasting 2001, of zijn kinderen en pleegkinderen, voor zover deze uitkeringen en verstrekkingen niet overtreffen driemaal het loon over een maand bepaald met inachtneming van bij ministeriële regeling te stellen regels, alsmede aanspraken op de hiervoor bedoelde uitkeringen en verstrekkingen.
Is er op het moment van overlijden een dienstbetrekking, dan is toepassing van de vrijstelling mogelijk.
Geen dienstbetrekking, geen vrijstelling
Als er op het moment van overlijden geen sprake meer is van een dienstbetrekking, bijvoorbeeld vanwege ontslag of pensionering, kan de vrijstelling niet worden toegepast. Er is dan immers geen werknemer die overlijdt, maar een ex-werknemer.
Groene tabel bij ex-werknemer
In het geval dat sprake is van een ex-werknemer op het moment van overlijden, moet je de groene tabel gebruiken voor de berekening van de loonbelasting/premie volksverzekeringen over loon uit vroegere dienstbetrekking.
Postuum loon
Postuum loon is loon dat je uitbetaalt na het overlijden van een werknemer. Over dit loon hoef je geen premies werknemersverzekeringen en werkgeversheffing Zvw te betalen en ook geen bijdrage Zvw in te houden. Je hoeft op postuum loon alleen loonbelasting/premie volksverzekeringen in te houden.
Op naam van overleden werknemer
Je mag postuum loon, hoewel dat ‘loon uit vroegere dienstbetrekking van een ander’ is, in de loonadministratie verwerken op naam van de overleden werknemer. Op het moment dat je het postume loon aan de erven uitbetaalt, pas je de loonbelastingtabel toe met de kleur die je zou hebben toegepast als je het loon direct vóór het overlijden aan de werknemer zelf zou hebben betaald.
Zouden er nieuwe tabellen zijn, zoals na een jaarwissel, dan maak je gebruik van de witte c.q. groene tabel die geldt op het moment van uitbetalen van het postume loon.
Aan erfgenamen betalen
Je kunt postuum loon ook aan de erfgenamen betalen door dat toe te rekenen volgens de verdeelsleutel die voor de erfenis geldt. Je moet elk van die erfgenamen dan wel in de salarisadministratie opnemen en voor iedere erfgenaam apart een loonstaat maken. Je moet dan altijd de groene tabel toepassen. Dan is er geen verzekerings- of premieplicht voor de werknemersverzekeringen.
Als de erfgenamen premieplichtig zijn voor de volksverzekeringen, moet je ook bijdrage Zvw berekenen. Voor erfgenamen die jonger zijn dan de
AOW-leeftijd is dat de werkgeversheffing. Voor erfgenamen die aan het begin van de maand de
AOW-leeftijd al hadden, is dat de inhouding van de bijdrage.
KG:204:2023:3 Overlijdensuitkering en moment beëindiging dienstbetrekking
Paragraaf 17.2.7 Postuum loon van het Handboek Loonheffingen, versie februari 2023
