Inhoud
- Volksverzekering
- Voorwaarden
- Cijfers
- Wet Werkregeling Wajong
- Wajong-uitkering
- Maatmanloon
- Bijverdienen
- Werk
- Premie en loondispensatie
- No-riskpolis Ziektewet
- Samenvatting stimuleringsregelingen voor werkgevers
- Jonggehandicaptenkorting
- UWV zet in op meer banen voor jonggehandicapten
- Sociaal akkoord
- Niet alle Wajongers naar keuringsarts
- FNV wil uitstel van geplande herkeuring Wajongers
- 1 op 16 jongeren in Overijssel arbeidsongeschikt
- Participatiewet
- Emma at Work
- Opnieuw worden Wajongers massaal beoordeeld
- Nieuwe naam Wajong 2010
- Samenwerking UWV en kringloopbedrijven levert 200 banen op
- Helft Wajongers verliest baan binnen een jaar
- Vanaf 2017 geen herkeuring meer voor 50-plusser in Wajong
- Rapport SCP over de arbeidsmarkt 2017
- Maximale uitkering van Wajongers met arbeidsvermogen wordt 70% minimumloon
- Jonggehandicapten meer aan het werk door Participatiewet
- Stimulans jonggehandicapten die willen werken of studeren
- Simpel switchen in de participatieketen
- Gratis programma's voor mensen met afstand tot arbeidsmarkt
- Aanpassing regels Wajongers maakt (meer) werken lonend en stimuleert onderwijs
- Wetsvoorstel vereenvoudiging Wajong
- Eerste Kamer moet Wajongwetgeving uitstellen
- Eerste Kamer, ga niet akkoord nieuwe Wajongwet
- Eerste kamer stemt in met nieuwe regels Wajong
- Vanaf 2021 twee groepen jonggehandicapte
Volksverzekering
Wajong is de naam van een volksverzekering voor iedereen die ingezetene van Nederland is. Wajong is de afkorting van
Wet Werk en Arbeidsondersteuning Jonggehandicapten. Deze is opvolger van oude
AAW trad op 1 januari 1997 in werking. De regeling wordt uitgevoerd door het UWV.
Voorwaarden
Iemand kan een Wajonguitkering aanvragen als hij:
- op zijn 17e verjaardag een langdurige ziekte of handicap heeft of;
- vóór zijn 30e verjaardag een langdurige ziekte heeft en in het jaar daarvoor minimaal 6 maanden een opleiding volgde.
De overige voorwaarden zijn:
- waarschijnlijk niet binnen 1 jaar volledig herstel van de ziekte of handicap;
- wonend in Nederland;
- door de langdurige ziekte of handicap kan meer dan 52 aaneengesloten weken, minder dan 75% van het minimumloon worden verdiend.
Zie tevens de site van het
ministerie SZW.
Cijfers
Aantal Wajong-uitkeringen (ultimo, x 1.000) bedroeg in 2012 226,5, eind 2008 waren dat er 178,6, een stijging met 27% (Bron: Jaaroverzicht Beleidsinformatie
SZW 2008 - 2012, blz. 18).
Wet Werkregeling Wajong
Om zoveel mogelijk Wajongers aan het werk te krijgen en te houden geldt vanaf 2010 de Wet Werkregeling Wajong voor nieuwe arbeidsongeschikte jongeren. Kort samengevat: vanaf het 18de jaar bekijkt men welke mogelijkheden er zijn om te werken. Die mogelijkheden worden vastgelegd in een participatieplan en de jongeren komen na school in de werkregeling Wajong. Op het 27ste jaar vindt een definitieve beoordeling plaats.
In principe blijft
UWV na de toekenning van de uitkering de mate van arbeidsongeschiktheid beoordelen.
Voorwaarden en hoogte uitkering van de Wet Werkregeling Wajong zijn:
- jongeren die om medische of arbeidskundige redenen geen enkel perspectief hebben op een gewone baan, ook niet met ondersteuning, hebben recht op een maximale Wajonguitkering, dat is maximaal 75% van het wettelijk minimumloon (zie ook onderstaande tabel);
- voor jongeren die wel perspectief hebben kijkt men naar wat zij kunnen (ontwikkelen) en hoe dit gerealiseerd kan worden. Voor deze groep komt de ‘Werkregeling jonggehandicapten’ binnen de Wet Wajong. Op 27 jarige leeftijd vindt de definitieve beoordeling plaats over blijvende toepassing van de Wet Wajong.
Wajong-uitkering
De hoogte van de Wajonguitkering wordt bepaald door de mate van arbeidsongeschiktheid. Dat wordt uitgedrukt in een percentage. Afhankelijk daarvan krijgt de jongere een gedeelte van de geldende uitkeringsgrondslag. Die grondslag is een wettelijk vastgesteld bedrag dat ongeveer gelijk is aan het bruto minimum(jeugd)loon. De uitkering gaat op z'n vroegst in vanaf het achttiende jaar en eindigt op z’n laatst als iemand 65 jaar wordt.
| Mate van arbeidsongeschiktheid |
Hoogte uitkering |
| minder dan 25% |
nihil |
| 25% tot 35% |
21% |
| 35% tot 45% |
28% |
| 45% tot 55% |
35% |
| 55% tot 65% |
42% |
| 65% tot 80% |
50,75% |
| 80% of meer |
75% |
Maandelijks wordt acht procent van de Wajonguitkering gereserveerd voor de vakantie-uitkering die in mei wordt uitbetaald.
Als een jongere zo hulpbehoevend is dat hij geregeld verzorging nodig heeft, kan de uitkering worden verhoogd tot maximaal honderd procent van de grondslag. Dit geldt niet als hij in een instelling is opgenomen en de kosten daarvan door een verzekeraar worden betaald.
Naast de Wajonguitkering heeft elke Wajonggerechtigde onder de 23 jaar recht op een tegemoetkoming. Deze tegemoetkoming is bedoeld om de negatieve inkomenseffecten van de Zorgverzekeringswet en de Wet op de zorgtoeslag te compenseren.
Het inkomen van een eventuele partner en vermogen zijn niet van invloed op de hoogte van de uitkering. In de praktijk krijgen 98 procent van de jonggehandicapten de volledige uitkering, terwijl slechts 2 procent van het aantal Wajongers een gedeeltelijke uitkering hebben gekregen.
De bedragen van de uitkeringen worden genoemd in
Wajong (tabellen).
Maatmanloon
In een aantal gevallen wordt het maatmanloon (loon dat een soortgelijke gezonde persoon met arbeid gewoonlijk verdient) aangepast tot 1,5 keer van het minimumloon als de jonggehandicapten een
HBO of een
WO diploma hebben behaald.
Bijverdienen en inkomsten
Uitkeringsgerechtigden mogen bijverdienen naast de Wajonguitkering. De grens van het bijverdienen wordt bepaald door de hoogte van de Wajonguitkering. Bij volledige uitkering mag maximaal 20% van het minimumloon bijverdiend worden.
Voorbeeld
Een kind die een volledige Wajong uitkering geniet, krijgt van een Stichting per jaar € 1.200,00. Wordt dit bedrag op de Wajong uitkering gekort?
Antwoord
Dit bedrag wordt niet gekort op de Wajong uitkering. Een schenking wordt namelijk niet gezien als inkomen. Het heeft dus ook geen gevolgen voor eventuele toeslagen. Het kan in sommige gevallen wel gevolgen hebben voor een uitkering waar een vermogenstoets aan vastzit.
Het bedrag € 1.200,00 per jaar is dermate gering (zelfs minder dan 20% minimum loon) , dat er al geen sprake kan zijn van vermogen, maar zelfs een groot vermogen heeft geen invloed op de Wajong uitkering. Uiteraard wel op toeslagen en eventueel vermogensbelasting.
Schenken en inkomen
Het ontvangen van een schenking geldt niet als inkomen. Het heeft dus geen invloed op eventuele belastingtoeslagen. Als je de schenking gaat sparen dan komt deze in box 3. De schenking telt dan wel als vermogen. Bij toeslagen met een vermogenstoets kan dit dus effect hebben op het recht op een toeslag. De oplossing is om het geld uit te geven voor de peildatum van het vermogen. Tenzij het bedrag natuurlijk onder de norm blijft, dan kun je het sparen.
Als de schenking hoger is dan de vrijstelling voor schenkbelasting, dan moet er wel schenkbelasting worden betaald. Die tarieven zijn lager dan inkomstenbelasting.
Gevolgen voor uitkering
Ontvang je een bijstandsuitkering? Dan kan een schenking gevolgen hebben voor de uitkering. De gemeente stelt namelijk regels onder welke voorwaarden je een schenking mag ontvangen. De hoofdregel is dat jouw vermogen niet boven de vermogensgrens voor de bijstand mag komen. Als dat wel het geval is kan de gemeente de uitkering stop zetten of zelfs een boete opleggen.
Wettelijk ben je verplicht om alle schenkingen die je ontvangt te melden bij de gemeente. Als je geen melding maakt, kan de gemeente een boete opleggen. Het is dus verstandig om voorafgaand contact op te nemen met de gemeente en na te vragen of er eventueel gevolgen zijn voor de uitkering.
Welke inkomsten of vermogen telt nog meer niet mee bij zowel de Wajong-uitkering, als een eventuele toeslag UWV?
M.a.w. welke inkomsten of vermogen worden niet in mindering gebracht op de toeslag.
- alimentatie
- huur-, zorg- of kinderopvangtoeslag die u van de Belastingdienst ontvangt
- bijstandsuitkering
- spaargeld of vermogen
- transitievergoeding
- schadevergoeding
- belastingvrije schenking
- reiskosten- of telefoonvergoeding
- ontslagvergoeding
- aanzegvergoeding
- erfenis
- kinderbijslag
- uw eigen persoonsgebonden budget (pgb)
- Let op: inkomsten uit werkzaamheden voor iemand met een pgb moet u wel doorgeven.
- vergoedingen voor vrijwilligerswerk
- Let op: de vergoeding mag niet hoger zijn dan € 180 per maand. En het totale bedrag niet hoger dan € 1.800 per kalenderjaar. Een hogere vergoeding zien wij niet als vrijwilligerswerk maar als betaald werk. Deze hogere vergoeding moet u daarom wel aan ons doorgeven.
- geld dat u terugkrijgt van de Belastingdienst nadat u aangifte inkomstenbelasting heeft gedaan.
- uitkeringen van UWV. Dit zijn wel inkomsten, maar deze kan het UWV zelf zien.
Let op: Dit is een overzicht van de meest voorkomende inkomsten. Het is geen volledige lijst. Heeft u andere inkomsten? Geef ze altijd aan ons door. De arbeidsdeskundige beoordeelt uw aanvraag en controleert of de opgegeven inkomsten van belang zijn.
Werk
Hoewel uitkeringsgerechtigden hun Wajong-uitkering kunnen behouden, mogen ze zelf initiatief nemen om een baan te vinden. Er bestaan speciale regelingen voor deze groep Wajongers. Ze hebben 5 jaar vangnet bij een reguliere baan, terwijl ze een levenslang vangnet bij de sociale werkplaats hebben. Bij terugval krijgen ze hun oude uitkering terug. De werkgevers hoeven geen ziektewetkosten betalen als Wajongers 2 jaar lang ziek zijn. Het is voor onbepaalde tijd, terwijl het voor gewone
WAO'ers maximaal 3 jaar is. De Wajongers kunnen proefplaatsingen aanbieden aan werkgever. Bij de proefplaats hoeft werkgever maximaal 3 maanden geen loon te betalen aan Wajongers. Alle ex- en Wajongers hebben ook een speciale belastingaftrek gekregen.
Een jobcoach (van het
UWV) begeleidt, traint en helpt Wajongers bij het vinden en houden van werk. De jobcoach gaat onder andere met hem op zoek naar een geschikte werkplek en leert hem het werk aan.
Premie en loondispensatie
Bij (toegenomen) arbeidsongeschiktheid van de jonggehandicapte hoeft een werkgever ook geen hogere WAO/WIA premie te betalen. Daarnaast kan de werkgever in aanmerking komen voor een forse korting op de WW/WAO/WIA-premies tot maximaal € 3.000 (2013) per jaar gedurende maximaal 3 jaar. Deze maatregelen moeten ervoor zorgen dat het voor werkgevers financieel aantrekkelijk wordt om jonggehandicapten in dienst te nemen. Voor medewerkers die niet fulltime werken geldt een evenredigheidsfactor, zoals hij ook bij de premiekorting oudere werknemers geldt.
Voor werknemers met een Wajonguitkering geldt een speciale regeling loondispensatie. Presteert een werknemer met een Wajonguitkering door zijn of haar arbeidshandicap minder dan de andere (qua werk vergelijkbare) werknemers, dan mag de werkgever tijdelijk minder dan het minimumloon betalen. De loondispensatie kan een half jaar tot 5 jaar duren. (Bron en meer: UWV)
No-riskpolis Ziektewet
Werkgevers die iemand met een Wajonguitkering in dienst nemen, kunnen vanaf 1 januari 2006 gebruik maken van een onbeperkte No-riskpolis Ziektewet. Bij ziekte van de werknemer ontvangen zij een Ziektewetuitkering (maximaal 70% van het wettelijk loon) die zij op de kosten van loondoorbetaling in mindering mogen brengen en die in de meeste gevallen even hoog is als de loondoorbetaling bij ziekte.
Samenvatting stimuleringsregelingen voor werkgevers
- bij (langdurige) arbeidsongeschiktheid geen hogere WAO/WIA-premie;
- korting op WIA/WAO- en WW-premies;
- subsidie aanpassing werkplek;
- begeleiding werknemer door jobcoach;
- no-riskpolis bij ziekte;
- loondispensatie.
Jonggehandicaptenkorting
Wajongers hebben recht op een extra heffingskorting, de Jonggehandicaptenkorting. Deze korting moet de werkgever bij de Belastingdienst aanvragen. Voorwaarde is dat de Wajonger zes maanden in dienst is. Het bedrag van de Jonggehandicaptenkorting is te vinden in Wajong (tabellen).
UWV zet in op meer banen voor jonggehandicapten
Meer jonggehandicapten aan het werk bij een reguliere werkgever. Dat is de inzet van het initiatief Wajong Werkt dat UWV in maart 2013 lanceerde samen met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, belangenverenigingen, gemeenten en vakbonden. Doel van het programma is om in 2015 circa 10.000 plaatsingen te realiseren bij bedrijven, bijna veertig procent meer dan nu.
Het aantal jonggehandicapten dat werkt neemt toe ondanks de economische crisis. Ongeveer 7.200 Wajongers vonden het afgelopen jaar een werkplek, in 2011 waren dit er 6.400. Een grote groep kan werken, maar staat nog steeds aan de kant. Slechts vijf procent van de bedrijven heeft een Wajonger in dienst, terwijl uit onderzoek blijkt dat veertig procent overweegt om een arbeidsgehandicapte aan te nemen. Door steviger in te zetten op het vinden van werkplekken en Wajongers letterlijk in beeld te brengen bij de werkgever, wil UWV bereiken dat deze bedrijven de stap ook daadwerkelijk zetten. (Bron en meer: UWV, 19 mrt. 2013)
Sociaal akkoord
In het sociaal akkoord van april 2013 wordt in de punten 8 t/m 11 het volgende voorgesteld:
- De Wajong is per 1-1-2015 alleen nog toegankelijk voor mensen die volledig en duurzaam geen arbeidsvermogen hebben, iedere 5 jaar herkeuring.
- Mensen die niet voor de Wajong in aanmerking komen kunnen een beroep doen op het UWV voor begeleiding naar werk. Deze mensen komen formeel in dienst bij de gemeente, de gemeente verzorgt zo nodig een uitkering (bijstandsregime).
- Het zittend bestand Wajong wordt herkeurd; mensen met arbeidsvermogen kunnen beroep doen op gemeente voor uitkering en/of ondersteuning bij re-integratie (bijstandsregime).
- Ten vierde zijn er mensen die weliswaar gedeeltelijk inzetbaar zijn bij reguliere werkgevers, maar die nog geen werk hebben gevonden. Voor deze groep komt er een regeling die gemeenten in staat stelt door middel van individueel maatwerk voor kwetsbare groepen met een zorgbehoefte de effecten van de kostendelersnorm te compenseren. Voor die mensen met een zorgbehoefte worden de gevolgen van de kostendelersnorm gecompenseerd. Basis hiervoor is de indicatie van CIZ/GGD. Hiervoor wordt structureel € 100 mln. beschikbaar gesteld voor het gemeentefonds.
Niet alle Wajongers naar keuringsarts
Jonggehandicapten met een Wajonguitkering zullen niet allemaal voor de keuringsarts hoeven te verschijnen. Degenen die op basis van hun dossier waarschijnlijk toch nooit meer kunnen werken, worden niet 'door de mangel gehaald'. Staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken zei in de Tweede Kamer dat ze niet iedereen 'onnodig wil belasten'. (Bron: De Telegraaf, 10 okt. 2013)
FNV wil uitstel van geplande herkeuring Wajongers
(Novum) De geplande herkeuring van ruim tweehonderdduizend jonggehandicapten met een Wajong-uitkering moet worden uitgesteld. Vakbond FNV wil wachten tot er voor hen uitzicht is op werk. Dat stelt voorzitter Ton Heerts in de Volkskrant. Hij vreest dat het sociaal akkoord anders op losse schroeven komt te staan.
Het kabinet wil tussen 2015 en 2018 alle 240 duizend Wajongers herkeuren, maar dat gaat volgens FNV te snel. 'Als staatssecretaris Klijnsma dit niet aanpast, moeten we weer met minister Asscher en premier Rutte om tafel', aldus Heerts. Volgens hem kan pas met de herkeuring worden begonnen als er werk is voor deze mensen. (Bron: Transport Online, 13 jan 2014)
1 op 16 jongeren in Overijssel arbeidsongeschikt
Het aantal arbeidsongeschikte jongeren in Overijssel heeft een recordhoogte van 6000 personen behaald. Het gaat hier voornamelijk om een Wajong-uitkering. Onder de afgekeurde jongeren zijn de helft meer mannen dan vrouwen.
De arbeidsongeschiktheid onder jongeren lijkt een typisch stadsprobleem: 1 op 12 jongeren in Deventer, Zwolle, Hengelo en Almelo krijgen een Wajong-uitkering. De plattelandsgemeenten hebben een veel lager percentage.
Vanaf 2015 jaar moeten alle 'Wajongers' opnieuw worden gekeurd. Er wordt vermoed dat velen onterecht zijn afgekeurd omdat dat goedkoper zou zijn geweest voor de gemeente. (Bron: BG Magazine, 21 mrt. 2014)
Participatiewet
Op 1 januari 2015 is de Participatiewet ingegaan. Met deze wet wil het kabinet bereiken dat mensen met een ziekte of handicap en mensen met een bijstandsuitkering die kunnen werken, sneller en gemakkelijker aan het werk gaan (participeren). Voor wajongers betekent de Participatiewet het volgende:
- Als iemand op 1 januari 2015 al Wajong is, dan geldt voor het volgende: Als hij/zij aan de voorwaarden blijft voldoen, behoudt hij zijn Wajong.
UWV gaat tussen 2015 en 2018 alle dossiers van mensen met Wajong opnieuw bekijken. Dit doet het UWV om vast te stellen of iemand (gedeeltelijk) kan werken of niet. Binnen de Wajong zijn er 2 groepen: de oude en de nieuwe Wajong.
- Iemand valt onder de oude Wajong (Wajong aangevraagd vóór 2010). Dan bekijkt het UWV opnieuw op basis van de bestaande gegevens of iemand mogelijkheden heeft om te participeren. Alleen als het UWV niet genoeg informatie heeft, wordt iemand uitgenodigd voor een gesprek. Hierna ontvangt hij een brief van het UWV over zijn mogelijkheden/situatie.
- Iemand valt onder de nieuwe Wajong (Wajong aangevraagd vanaf 1 januari 2010). In dat geval is iemand als al beoordeeld op zijn mogelijkheden om te werken. Hij ontvangt een brief om deze beoordeling te bevestigen.
- Het UWV vindt dat iemand (gedeeltelijk) kan werken, maar hij werkt niet. Dan krijgt hij vanaf 2018 een lagere uitkering. Namelijk 70% van het minimumloon. Dit was 75%.
- Het blijkt dat iemand niet meer kan werken? Dan blijft de hoogte van de uitkering 75% van het minimumloon.
Emma at Work
De drempel kan hoog zijn voor jongeren met een chronische ziekte of lichamelijke beperking om zich in te schrijven bij Emma at Work. Door zich in te schrijven bij Emma at Work bevestigen zij, dat ze een beperking hebben.
Emma at Work maakt gebruik van het voeren van gesprekken met jongeren via een real-time video call. Het voeren van een eerste gesprek via een video call werkt drempelverlagend. Simpelweg, omdat je niet hoeft te reizen en elkaar toch kunt zien. Je zult elkaar daardoor eerder en beter begrijpen en je kunt een beter beeld vormen van elkaar. Het aanbieden van deze dienst past bij Emma at Work. 'Onze ambitie is om alle jongeren in Nederland met een chronische ziekte of lichamelijke beperking te helpen aan een werkplek.' (Bron: Flex Nieuws, 12 mei 2015)
Opnieuw worden Wajongers massaal beoordeeld
Het UWV gaat circa 155.000 Wajongers opnieuw beoordelen of en in welke mate ze kunnen werken, aldus staatssecretaris Klijnsma in een brief aan de Tweede Kamer. In de afgelopen jaren zijn de keuringen twee maal aangescherpt. Tot 2010 werden de eisen verhoogd en in 2015 met de ingangsdatum Participatiewet werden de regels voor Wajongers andermaal scherper. Dit betekent dat de Wajong alleen nog maar open staat voor mensen die volledig arbeidsongeschikt zijn. Kan iemand wel kan werken maar hij heeft geen baan, dan resteert een beroep op de bijstand maar die is lager dan de Wajonguitkering.
Nieuwe naam Wajong 2010
Was dat even schrikken, gaat de Wajong weer veranderen, nog meer herkeuringen misschien? Dat meldde het UWV op 28 december 2015. Nee, dit keer viel het mee. Iemand valt onder de Wajong 2010 als hij/zij tussen 1 januari 2010 en 1 januari 2015 de Wajong heeft aangevraagd en gekregen. En hij/zij voor 1 januari 2015 18 jaar was geworden. En het UWV wist nog te melden 'Voor u verandert er niets, behalve de naam van uw uitkering.'
En wat is de naam van de regeling voor personen die vanaf 2015 de Wajong hebben aangevraagd en gekregen, 'Wajong modern' misschien?
Samenwerking UWV en kringloopbedrijven levert 200 banen op
Afspraken tussen UWV en de Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland (BKN) over het aan het werk helpen van werkzoekenden met een Wajong-uitkering werpen hun vruchten af. De partijen kwamen afgelopen najaar 2015 overeen om in twee jaar tijd 200 arbeidsplaatsen te vervullen bij de aangesloten kringloopbedrijven. Inmiddels zijn al meer dan 25 Wajongers aan een baan geholpen.
Helft Wajongers verliest baan binnen een jaar
Hoewel Wajongers vaker aan het werk blijven dan voorheen, verliest toch de helft van de Wajongers het werk binnen een jaar nadat ze aan het werk zijn gekomen. Werkgevers die de tijdelijke contracten van Wajongers niet verlengen geven vaak als reden aan dat de Wajonger niet functioneert zoals verwacht, dat ze het risico voor een vaste aanstelling te groot vinden of dat er gewoon geen werk of financiële ruimte voor een vaste aanstelling is. (Bron: UWV Monitor Arbeidsparticipatie 2015)
Vanaf 2017 geen herkeuring meer voor 50-plusser in Wajong
Tienduizenden mensen die ouder zijn dan vijftig jaar en al heel lang een uitkering krijgen omdat ze al op jonge leeftijd gehandicapt waren, hoeven vanaf volgend jaar niet meer te vrezen voor een lagere uitkering.
Ze worden niet in staat geacht om nog te kunnen werken en hoeven zich niet meer te laten herkeuren. Staatssecretaris Klijnsma heeft dat besloten na overleg met uitkeringsinstantie
UWV.
De bewuste groep maakt gebruik van een Wajonguitkering. Het
UWV verwacht dat de vijftigplussers allemaal gaan protesteren als ze nog moeten gaan werken en alsnog moeten worden herkeurd door een
UWV-arts. Zo’n 36.000 uitkeringsgerechtigden worden ontzien. (Bron: Rechtennieuws, 19 dec. 2016)
Rapport SCP over de arbeidsmarkt 2017
Op 25 oktober 2017 verscheen het rapport van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) over de arbeidsmarkt in 2017, met duurzame inzetbaarheid als centrale thema. In dit rapport wordt pijnlijk duidelijk dat bedrijven wel enige verantwoordelijkheid voelen om mensen met een gezondheidsbeperking in dienst te nemen, maar dat in de praktijk de helft van deze bedrijven dit uiteindelijk niet doet. Emma at Work ziet deze trend al jaren. Er blijft een drempel om iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen, dit kan zitten in praktische bezwaren, of in onzekerheid qua wederzijdse verwachtingen.
Emma at Work ondersteunt werkgevers in het aannemen in begeleiden van jongeren met een chronische fysieke aandoening, en neemt hiermee een groot deel van de zorgen van werkgevers weg.
Maximale uitkering van wajongers met arbeidsvermogen wordt 70% minimumloon
Heb je geen arbeidsvermogen? Dan blijft je uitkering 75% van het wettelijk minimumloon. Heb je wel arbeidsvermogen? Dan wordt in principe de maximale uitkering verlaagd van 75% naar 70%, gelijk aan de bijstandsuitkering. Ingangsdatum: 1 januari 2018.
Heb je oude Wajong en arbeidsvermogen? En heb je naast je uitkering geen inkomsten of inkomsten van minder dan 20% van het wettelijk minimumloon? Dan wordt je uitkering verlaagd naar 70% van het wettelijk minimumloon. Als je meer dan 20% van het wettelijk minimumloon verdient, dan merk je niets van de uitkeringsverlaging. (Bron: UWV, nov. 2017)
Jonggehandicapten meer aan het werk door Participatiewet
Vanaf 2015 is de Wajong niet langer toegankelijk voor jonggehandicapten die 18 jaar worden en arbeidsvermogen hebben. Zij vallen onder de Participatiewet; wat hen recht geeft op bijstand en hulp van de gemeente bij het vinden van werk. Jonggehandicapten zonder arbeidsvermogen kunnen vanaf 2015 wel nog instromen in de Wajong.
Uit het onderzoek blijkt dat relatief meer jonggehandicapten van 18 jaar aan het werk zijn dan voorheen onder de Wajong. Ook kiezen jongeren vaker voor een vervolgopleiding (mbo) en komen zij minder vaak in aanraking met justitie. De belangrijkste oorzaak van de stijgingen die gezien worden bij de aantallen jonggehandicapten die werken of een opleiding volgen, ligt volgens de onderzoekers in het feit dat de bijstandsuitkering vanuit de Participatiewet lager is dan de Wajong-uitkering die jonggehandicapten voor 2015 konden ontvangen.
Arbeidsbeperkte jongeren worden opgenomen in het doelgroepregister van
UWV. Daardoor zijn zij voor werkgevers extra aantrekkelijk om in dienst te nemen. Zij tellen dan mee voor de banenafspraak voor mensen met een arbeidsbeperking. Bij arbeidsbemiddeling aan jonggehandicapten zetten gemeenten instrumenten in als loonkostensubsidie, jobcoaches en de no-riskpolis om de risico’s voor werkgevers zoveel mogelijk te verlagen. (Bron: Panteia,
6 feb. 2018)
Stimulans jong gehandicapten die willen werken of studeren
Jong gehandicapten hoeven straks niet langer in te leveren op hun uitkering als ze naar school gaan of studeren. En jong gehandicapten moeten er op vooruit gaan als ze gaan werken of meer gaan werken. Dat zijn twee van een reeks aan maatregelen die staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid neemt om jong gehandicapten die willen werken of studeren te helpen.
Veel mensen met een Wajonguitkering kunnen en willen werken of studeren. Dat kan vaak, en daar is ondersteuning voor, maar er zijn ook nog altijd regels die in de weg zitten. Bovendien zijn er nu verschillende regels voor mensen met eenzelfde positie. Om daar iets aan te doen, gaat Tamara van Ark de wet over de hele linie aanpassen.
Naar aanleiding van de beleidsdoorlichting zet Van Ark meer concrete acties in gang die Wajongers moeten helpen mee te doen: "Verder neem ik belemmeringen om ontwikkelingsmogelijkheden te benutten weg door de studieregeling in de Wajong2010 en de uitsluitingsgrond studerende in de Wajong2015 te schrappen. Daarnaast verken ik de mogelijkheden om het passend werkaanbod in de Wajong2010 te versoepelen zodat de oWajong (oude Wajong, red.) en Wajong2010 meer overeenkomen en harmoniseer ik de regels voor het eindigen van het recht op oWajong en Wajong2010 zodat mensen niet langer bang zijn hun uitkering te verliezen als ze gaan werken." (Bron: Rijksoverheid, 10 jul. 2018)
Simpel switchen in de participatieketen
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) sprak het afgelopen jaar met stakeholders in de participatieketen – mensen met een beperking, werkgevers, gemeenten, zorgaanbieders, belangenorganisaties en andere betrokkenen. Doel was erachter te komen welke drempels en angsten er zijn om aan het werk te gaan en hiervoor oplossingen aan te dragen. Over de acties die daaruit volgen, stuurde staatssecretaris Van Ark op 27 december een brief aan de Tweede Kamer: Simpel switchen in de participatieketen. Het gaat om acties die er voor moeten zorgen dat mensen;
- makkelijker vanuit de uitkering kunnen gaan werken en weer terug kunnen vallen op de uitkering als werken (even) niet lukt;
- beter inzicht krijgen in de financiële gevolgen als ze aan het werk gaan;
- meedoen op de best passende plek;
- continuïteit krijgen in de begeleiding en ondersteuning die bij hen past.
In de Kamerbrief belooft Van Ark voor zomer 2019 een wetsvoorstel naar de Kamer te sturen, waarin voornoemde maatregelen zijn uitgewerkt. (Bron en meer: AWVN, 4 jan. 2019)
Gratis e-learningprogramma’s voor mensen met afstand tot arbeidsmarkt
Vanaf nu kunnen werkzoekenden en werknemers met een kwetsbare arbeidsmarktpositie gratis zestien e-learningprogramma’s gebruiken. De programma’s lopen uiteen van sollicitatiecursus tot een cursus basisveiligheid. Deze digitale ondersteuning biedt hulp bij het zoeken naar werk en het aan de slag blijven. SBCM, het Kenniscentrum en A&O-fonds sociale werkgelegenheid, en Cedris, de landelijke vereniging voor sociale werkgelegenheid en re-integratie, bieden deze programma’s aan via WERK-portal.nl. Het doel is om nog meer werknemers en werkgevers te helpen om betaald en duurzaam werk tot een succes te maken.
Aanpassing regels Wajongers maakt (meer) werken lonend en stimuleert onderwijs
Jonggehandicapten met een Wajong-uitkering moeten, als ze gaan werken, in inkomsten erop vooruitgaan. Ook moeten zij naast hun uitkering onderwijs kunnen volgen, zonder dat ze erop achteruitgaan. Daarom heeft staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) maatregelen uitgewerkt in het wetsvoorstel vereenvoudiging regelgeving Wajong, dat vandaag is gepubliceerd. Doel hiervan is om jonggehandicapten nog meer te stimuleren mee te doen aan de samenleving.
Met de genoemde maatregelen investeert het kabinet extra in Wajongers. Voor de betere persoonlijke ondersteuning aan mensen met een Wajonguitkering investeert het kabinet, zoals eerder toegezegd, vanaf 2019 30 miljoen extra. Ook investeert UWV extra in het vakmanschap van arbeidsdeskundigen, adviseurs intensieve dienstverlening en andere vakmensen.
De Wajonguitkering is er voor mensen die arbeidsbeperkt zijn door een ziekte of beperking die vóór hun 18e verjaardag is geconstateerd. Sinds 2015 komen alleen nog mensen in aanmerking voor een Wajonguitkering als ze duurzaam en volledig geen mogelijkheden tot arbeidsparticipatie hebben. Voor dat jaar zijn er verschillende regelingen geweest. (Bron: Rijksoverheid, 29 mei 2019)
Wetsvoorstel vereenvoudiging Wajong
De Tweede Kamer heeft op 7 november 2019 ingestemd met een wetsvoorstel om de Wajong, de regeling voor jonggehandicapten, te versimpelen. Daarmee komt een einde aan de drie verschillende regelingen die de Wajong-regeling anno 2019 nog kent.
Staatssecretaris Van Ark gaat er van uit dat vanaf 2021 één Wajong-regeling geldt voor de bijna 250.000 jonggehandicapten in Nederland. Degene die voltijds werkt, krijgt een maandelijkse uitkering gelijk aan het minimumloon. Iemand die niet werkt, krijgt een uitkering op bijstandsniveau. Jongeren met een arbeidsbeperking kunnen ook als ze aan het werk gaan altijd terugvallen op een Wajong-uitkering.
In het voorstel loont het om extra te werken, dat is in de huidige regeling niet altijd het geval.
Eerste Kamer moet Wajongwetgeving uitstellen
De FNV roept de Eerste Kamer op Wajongwetgeving uit te stellen, omdat die niet wezenlijk is getoetst aan het VN-verdrag Handicap dat vanaf 2016 ook in Nederland van kracht is. Dat verdrag moet de positie van mensen met een arbeidshandicap verbeteren. Het College van de Rechten van de Mens heeft een rapport uitgebracht over hoe de wetgeving die nu wordt voorbereid, zich in negatieve zin verhoudt tot het VN-verdrag.
Kitty Jong: ‘Wij gaan ervan uit dat de Eerste Kamer de staatssecretaris vraagt de wetgeving alsnog - en nu gedegen - te toetsen aan het VN-verdrag en de checklist van het College. Als de staatssecretaris daar niet voor kiest, ziet de FNV zich genoodzaakt om een rechtszaak te starten. Maar dat zou het paard achter de wagen spannen zijn.’ (Bron: FNV, 10 mrt. 2020)
Eerste Kamer, ga niet akkoord nieuwe Wajongwet
Dinsdag 26 mei gaat de Eerste Kamer stemmen over de Wajongwet. Een brede coalitie aan organisaties roept de Eerste Kamerleden daarbij op, tegen de wet te stemmen. Veel Wajongers gaan er op termijn enorm op achteruit als de wet wordt ingevoerd. Het grote pijnpunt is daarbij de wijze waarop het inkomen uit werk wordt aangevuld.
De aanvulling treft vooral drie groepen.
- Wajongers met een medische urenbeperking die de arbeidsmarkt nog op gaan kunnen niet langer doorgroeien naar het Wettelijk Minimumloon.
- Hoger opgeleiden die nu studeren kunnen niet méér dan het WML gaan verdienen, terwijl hoger opgeleiden met een arbeidsbeperking nu nog vergelijkbaar verdienen met hoger opgeleiden zonder arbeidsbeperking.
- Ook Wajongers die hun werk verliezen lopen de kans op een flinke inkomensachteruitgang, als zij niet binnen een jaar weer aan de slag zijn. Voor deze groepen kan dat honderden euro’s per maand schelen, geld dat zij slecht kunnen missen. (Bron: FNV, 26 mei 2020)
Eerste kamer stemt in met nieuwe regels Wajong
Op 26 mei 2020 stemde de Eerste Kamer in met het wetsvoorstel vereenvoudiging Wajong van staatssecretaris Van Ark, Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Bijzonderheden:
- De studiemaatregelen gaan in nieuwe studiejaar ingaan. Ook is er een uitzondering gemaakt voor een specifieke groep Wajongers.
- De regels die te maken hebben met de hoogte van de aanvullende Wajong-uitkering voor werkende Wajongers gaan per 2021 in, net als het uitbreiden en verbreden van de regels rond het eindigen en herleven van het recht op Wajong.
- De huidige regels pakken nu voor sommige groepen Wajongers gunstiger uit dan voor andere groepen. Door het aanpassen van die regels wordt het makkelijker om sneller meer geld over te houden als iemand gaat werken.
- Iemand kan altijd terugvallen op de Wajong-uitkering als hij/zij werk verliest.
- Als iemand een opleiding volgt, mag hij de volledige uitkering houden.
- Iedere werkende Wajonger heeft met de nieuwe regels altijd minimaal hetzelfde inkomen als iemand die zonder Wajong met hetzelfde functieloon en uren werkt.
- UWV gaat voor alle werkende Wajongers de nieuwe regels met de oude regels vergelijken. Als de uitkering op basis van de nieuwe regels lager uit zou komen dan de oude uitkering, krijgt hij een garantiebedrag dat het verschil tussen de oude en nieuwe situatie compenseert.
Voorstellen van de Eerste Kamer die zijn gehonoreerd:
- De studiemaatregelen worden eerder van kracht, namelijk vanaf het komende studiejaar september 2020. Hierdoor ontvangen Wajongers die al studeren een volledige uitkering en worden Wajongers die van plan zijn te gaan studeren niet gekort.
- Jonggehandicapten zonder arbeidsvermogen komen al tijdens hun studie in aanmerking voor een Wajong uitkering als zij aan de voorwaarden voldoen. Oorspronkelijk zouden deze maatregelen pas op 1 januari 2021 ingaan.
- Er wordt een uitzondering gemaakt voor een specifieke groep Wajongers. De betreffende groep heeft vanaf 2015 onafgebroken gewerkt en zit dicht op instroom in de voortgezette werkregeling, wat een aanvulling tot 100% WML zou betekenen. Besloten is aan deze groep een garantiebedrag te geven op basis van de voortgezette werkregeling. Het gaat naar schatting om zo’n 1300 Wajongers die sinds januari 2015 aaneengesloten hebben gewerkt en verwacht hadden in 2021, 2022 of 2023 in te stromen in de voortgezette werkregeling.
- De arbeidsmarktpositie van Wajongers zal worden behandeld in de context van de coronacrisis. Ook wordt er gekeken naar een mogelijkheid om de duur van de garantietermijn aan te passen indien dit nodig is.
Zie ook "Een opleiding met Wajong: studeren wordt aantrekkelijker" (Bron: Min.
SZW,
1 sep. 2020)
Vanaf 2021 twee groepen jonggehandicapten
De Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten (Wajong) bestaat met ingang van 2021 uit twee groepen jonggehandicapten: Wajongers met mogelijkheden tot arbeidsparticipatie en Wajongers die duurzaam geen mogelijkheden tot arbeidsparticipatie hebben.
De groep met mogelijkheden tot arbeidsparticipatie bestaat uit jonggehandicapten die zijn ingestroomd vanuit de oude Wajong (tot 2010) en de Wajong 2010 ;(2010 tot 2015). Voor deze groep staat arbeidsparticipatie centraal. Daarnaast zet de overheid in op inkomensondersteuning, waarbij (meer) gaan werken moet lonen. Sinds 2015 is er geen nieuwe instroom meer van jonggehandicapten met mogelijkheden tot arbeidsparticipatie. (Bron: All4people, nov. 2020)
Zie ook de Wet vereenvoudiging Wajong: UWV, 4 januari 2021.
Ga terug naar Werkloosheid.
