Inhoud
- Sofinummer
- Burgerservicenummer
- Persoonsgebonden nummer
- Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg
- Fraude
- Elfproef
- BSN in BTW-nummer ZZP-er niet bezwaarlijk
- Publicatie BTW-nummer eenmanszaak is schending privacy
- Btw-nummer niet koppelen aan Burgerservicenummer
- Buitenlandse burgerservicenummers opvraagbaar
- Burgerservicenummer ZZP’er mogelijk uit BTW-nummer gehaald
- Belastingdienst in de fout
- Nieuwe btw-nummers voor zelfstandigen op komst
- Gebruik geen fictief BSN
- Verwerking formulier Burgerservicenummer gestaakt
- Nieuw btw-nummer voor eenmanszaken
Sofinummer
Om controle op overheidsuitkeringen en -vergoedingen mogelijk te maken, zijn diverse maatregelen genomen. Zo kreeg tot 2007 iedereen vanaf zijn vijftiende jaar een sociaal-fiscaal nummer, kortweg 'sofinummer'. Dit nummer was bekend bij de Belastingdienst, uitkeringsinstanties en gemeenten en koppelde diverse persoonlijke bestanden aan elkaar. Daarnaast moeten vanaf 2005 alle personen boven 14 jaar zich kunnen legitimeren c.q. identificeren.
Burgerservicenummer
Vanaf 26 november 2007 heeft het burgerservicenummer (
BSN) het sofinummer definitief vervangen. Dat nummer krijgt iedereen die een relatie heeft met ons land, dus ook niet-Nederlandse ingezetenen die in Nederland werken of er gedurende langere tijd verblijven. Het
BSN zal gebaseerd zijn op het sofinummer, maar er is een verschil. Het
BSN krijgt pas betekenis wanneer het gekoppeld is aan een bepaald domein. Dat kan in de vorm van het sofinummer zijn voor het contact met sociale en fiscale instellingen. In het bestand van het ziekenhuis heeft het
BSN de vorm van een zorgidentificatienummer, scholen spreken over het onderwijsnummer. Het
BSN staat ook op het paspoort, de identificatiekaart en het rijbewijs. Gemeenten geven het burgerservicenummer* uit.
* Het sofinummer blijft bestaan voor onder meer belastingplichtigen die in het buitenland wonen.
De werkgever is wettelijk verplicht een overzicht van alle werknemers met hun burgerservicenummer bij te houden, het zogeheten arbeidsregister.
Persoonsgebonden nummer
In het onderwijs heet het
BSN het persoonsgebonden nummer (PGN). Ook wel onderwijsnummer genoemd. Het PGN is hetzelfde nummer als het
BSN. Scholen moeten het PGN gebruiken in hun administratie.
Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg
Zorgaanbieders, zorgverzekeraars en indicatieorganen (zoals het Centrum indicatiestelling zorg) zijn verplicht het
BSN te registreren. Ook moeten ze het nummer gebruiken als ze gegevens over patiënten uitwisselen. Dit staat in de Wet gebruik burgerservicenummer in de zorg (
Wbsn-z).
Het
BSN in de zorg wordt gebruikt om:
- fouten te voorkomen bij de uitwisseling van financiële en medische gegevens;
- eenvoudiger te declareren bij de zorgverzekering;
- persoonsverwisseling te voorkomen;
- betere bescherming te bieden tegen identiteitsfraude.
Fraude
Wordt fraude ontdekt, dan kent de Wet hiervoor diverse maatregelen:
- administratieve maatregel: een uitkeringsgerechtigde die zich niet houdt aan controlevoorschriften - bijv. iemand die (meerdere malen) bij controle op arbeidsongeschiktheid thuis niet aanwezig was - loopt het risico dat zijn uitkering wordt gekort of zelfs stopgezet;
- bestuurlijke boete: bij onjuiste informatie van de uitkeringsgerechtigde - bijv. de persoon in kwestie ontvangt een WW-uitkering en klust tegen betaling dagelijks bij (zwartwerken**) - dan treft hem een bestuurlijke boete van 10% van het fraudebedrag;
- strafrecht: indien het bedrag van de fraude het bedrag van € 6.000 te boven gaat, dan zal de persoon zich voor de rechter moeten verantwoorden;
- terugvordering: nadat de fraude is geconstateerd, wordt het teveel betaalde bedrag teruggevorderd.
** Zwartwerken betekent dat buiten de boekhouding om, zonder inhouding van loonheffing en premies werknemersverzekeringen, gewerkt wordt.
Zie ook
subrubriek Fraude.
Elfproef
Het
BSN bestaat uit 9 cijfers en voldoet aan een variant van de zgn. elfproef: als het sofinummer wordt voorgesteld als ABCDEFGHI, dan moet: 9xA+8xB+7xC+6xD+5xE+4xF+3xG+2xH-1xI een veelvoud van 11 zijn.
NB: Ook een bankrekeningnummer moet voldoen aan de elfproef, het verschil met het
BSN is dat het negende (laatste) getal niet wordt afgetrokken maar opgeteld.
BSN in BTW-nummer ZZP-er niet bezwaarlijk
In het kader van het tegengaan van identiteitsfraude hebben minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en staatssecretaris Weekers van Financiën overleg gevoerd over de verwerking van het burgerservicenummer (
BSN) in het BTW-nummer van ZZP-ers. Omdat het BTW-nummer geen persoonskenmerken bevat, acht minister Plasterk het niet bezwaarlijk om het
BSN als basis te nemen voor het BTW-nummer. (Bron: Min. BZK, 21 aug. 2013)
Publicatie BTW-nummer eenmanszaak is schending privacy
Eigenaren van eenmanszaken hebben een probleem als zij – zoals verplicht is – hun
BTW-nummer openbaar maken op hun website. Dat is schending van de privacywetgeving, schrijft het Adviescollege toetsing regeldruk Actal in een advies aan minister Blok (Veiligheid en Justitie).
Ondernemingen moeten hun
BTW-nummer bekendmaken op hun website. Maar bij eenmanszaken is dat nummer gebaseerd op het burgerservicenummer (
BSN). “De verplichting tot openbaarmaking van het nummer betekent dus een verplichting tot openbaarmaking van het
BSN. Dit lijkt niet in overeenstemming te zijn met de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) en de Wet algemene bepalingen burgerservicenummer (Wabb)”, aldus Actal. (Bron: Fiscaalvanmorgen,
18 apr. 2017)
Btw-nummer niet koppelen aan Burgerservicenummer
Zelfstandigen zijn geregeld prooi voor criminelen die willen frauderen met persoonsgegevens. Doordat het btw-nummer gelijk is aan het Burgerservicenummer en via onder meer de Kamer van Koophandel adres en geboortedatum te vinden zijn, kan iemand anders zich heel eenvoudig als iemand anders voordoen. Daarvoor waarschuwt
FNV Zelfstandigen. (Bron: SalarisNet, 29 mei 2017)
Buitenlandse burgerservicenummers opvraagbaar
De Sociale Verzekeringsbank (
SVB) mocht aanvullende bijstand intrekken omdat betrokkenen weigerden hun buitenlandse identificatienummer af te geven. Een bijstandsgerechtigde moet meewerken aan onderzoek naar zijn inkomen en vermogen. Bijstandsgerechtigden die het nummer niet geven aan de
SVB schenden volgens de Centrale Raad van Beroep deze zogenoemde medewerkingsverplichting. (Bron: CRvB,
26 mrt. 2018)
Burgerservicenummer ZZP’er mogelijk uit BTW-nummer gehaald
Staatssecretaris Snel (Financiën) gaat onderzoeken of het mogelijk is om het burgerservicenummer (
BSN) van ondernemers uit hun btw-nummers te schrappen. Die combinatie zou identiteitsfraude makkelijk maken.
Ondernemers ageren al langer tegen de opname van het
BSN (het vroegere sofinummer) in hun btw-nummer. Dat moeten zij namelijk verplicht op hun website vermelden en daarmee geven zij hun
BSN ook in het openbaar weg. (Bron: ZZPupdate, 23 apr. 2018)
Belastingdienst in de fout
De Belastingdienst heeft geen wettelijke basis om het burgerservicenummer (
BSN) te gebruiken in het BTW-identificatienummer van zelfstandigen met een eenmanszaak. Dit blijkt uit onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De Belastingdienst moet de geconstateerde overtredingen zo snel mogelijk beëindigen. Gebeurt dat niet, dan kan de AP handhavende maatregelen treffen.
Als een
BSN-nummer in kwaadwillende handen valt, kan het mogelijk leiden tot identiteitsfraude. Een kwaadwillende kan met de persoonsgegevens van een ander bijvoorbeeld een auto huren en daarmee schade veroorzaken. Zelfstandigen met een eenmanszaak kunnen hun
BSN niet beschermen. Zij zijn verplicht hun
BSN kenbaar te maken omdat het
BSN een onderdeel vormt van hun BTW-identificatienummer. (Bron: Accountancyvanmorgen, 6 jul. 2018)
Nieuwe btw-nummers voor zelfstandigen op komst
Op 13 juli 2018 is de Tweede Kamer geïnformeerd over de mogelijkheden voor een oplossing. Gedacht wordt aan een conversieservice waarbij alle bestaande en nieuwe ondernemers/natuurlijke personen op of vanaf een bepaalde datum een nieuw btw-identificatienummer krijgen voor ‘extern’ gebruik. Dit nieuwe nummer zou door de ondernemer gebruikt worden in alle uitingen aan derden waarin vermelding van een btw-nummer verplicht is (facturen, website e.d.) en in uitingen aan de Belastingdienst (btw-aangifte, correspondentie e.d.).
Deze wijziging zal echter niet voor de door de AP gecommuniceerde datum van 1 januari 2019 gerealiseerd kunnen worden. De staatssecretaris wenst eerst extern advies in te winnen door een commissie van deskundigen op het gebied van ICT, fiscaliteit en privacy in te stellen die de eigen inschatting van de Belastingdienst moet valideren. Het streven is dat de commissie haar werkzaamheden op 1 september 2018 aanvangt. (Bron: Zeker Fiscaal,
23 jul. 2018)
Gebruik geen fictief BSN
De Belastingdienst waarschuwt werkgevers voor het invullen van een fictief
BSN-nummer voor werknemers. Dat mag niet, ook niet als het werkelijke burgerservicenummer van de werknemer niet bekend is.
Is het
BSN-nummer van een medewerker nog niet bekend, dan moet de werkgever het personeelsnummer in de aangifte loonheffingen vermelden in een aparte rubriek en het anoniementarief (52%) toepassen. Was het nummer in een eerder tijdvak onbekend, maar nu wel beschikbaar, dan moet de werkgever in zijn eerstvolgende aangifte zowel het personeelsnummer als het
BSN opgeven. (Bron: AVaccountancy, 13 aug. 2018)
Verwerking formulier Burgerservicenummer gestaakt
In het traject voor implementatie van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (
AVG) zijn door de Belastingdienst een aantal tekortkomingen in de naleving geconstateerd. Er zijn al verschillende maatregelen genomen om deze weg te nemen, maar een aantal maatregelen moet nog uitgevoerd worden. Een voorbeeld betreft een specifieke maatregel voor het gebruik van het burgerservicenummer op het IB47 formulier, waarmee informatie wordt verzameld voor het toezicht op resultaat uit overige werkzaamheden bij de heffing van de inkomstenbelasting. De verwerking van het burgerservicenummer voor dit doel is nu gestaakt. Oplossingen hiervoor worden nu onderzocht. Het streven is om uiterlijk 25 mei 2019 de vereiste maatregelen voor implementatie van de
AVG te hebben uitgevoerd. Bron:
Jaarplan 2019 Belastingdienst, blz 5.
Nieuw btw-nummer voor eenmanszaken
Alle eenmanszaken in Nederland krijgen voor 1 januari 2020 een nieuw btw-identificatienummer. Daarmee voldoet de Belastingdienst aan de eis van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) om te komen met een alternatief voor het huidige nummer, dat het burgerservicenummer (
BSN) bevat.
In de interne systemen van de Belastingdienst blijft het bestaande, op het
BSN-gebaseerde nummer in gebruik. Dat kan ook omdat het hier gaat om interne verwerking door de overheid, waar het
BSN voor is bedoeld. Het nieuwe btw-identificatienummer is voor extern gebruik en wordt bij contacten met de systemen van de Belastingdienst automatisch ‘vertaald’ naar het oude nummer. Hiermee kan de interne verwerking door de Belastingdienst ongestoord verlopen. (Bron: Rijksoverheid,
19 dec. 2018)
