Ziekteverzuim weer even hoog als in de jaren ’90. Zijn de kosten nog te dragen?

Opinie  |  di 14 okt 2025  |  Bron: HR-kiosk  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: Ziekteverzuim, Wulbz, Personeelsbeleid, Verzekeraar, UWV, Loondoorbetaling bij ziekte

Ziekteverzuim

Het ziekteverzuim in de jaren ’90 was exorbitant hoog, N.B. in sectoren waar veilig wordt gewerkt, zoals de Zorg en de Overheid. Het laagste ziekteverzuim constateerde ik in mijn onderzoek (met behulp van het CBS) was in de Horeca en Vuilnisophaaldienst en vooral in het MKB.
Wie dacht dat door het probleem van het te hoge ziekteverzuim bij de werkgever te leggen, het vanzelf zou worden opgelost, is inmiddels bedrogen uitgekomen.
Tijdens een leerzaam seminar in oktober 1997 met belangrijke politieke sprekers, o.a.: Jet Creemers, Bram Troost, Henk van Hoof en Rick van der Ploeg, was ik de inleider van die dag.
Als fervent operaliefhebber en -zanger schreef ik in het voorwoord:

Tijdens de ouverture werd door de politiek onder gloedvolle klanken verteld, dat de bemoeienis van de overheid op alle fronten minder zou moeten worden. Decentralisatie van de overheid, privatisering van de sociale zekerheid en grotere verantwoordelijkheid aan de bron.
Tijdens de 3e akte van deze opera (drama) blijkt echter, dat de overheid nog nooit zo’n grote bemoeienis aan de dag heeft gelegd. In crescendo wordt de ene na de andere regelgeving door het Tweede Kamerkoor ten gehore gebracht. Valse noten door het deskundige publiek wel degelijk opgemerkt, worden door dirigent Kok theatraal gemaskeerd. (Kok hief in dat jaar ook de verplichte certificering van uitzendbureaus op)
Het publiek kan de melodie maar moeilijk volgen en kijkt vol verbazing naar de Bühne, waar het wordt geacht vanaf 1 januari a.s. (1998) als figurant mee te spelen.

Tot zover een deel van mijn cynische beschouwing toen.

Terugblik

Nog even een terugblik over het loon doorbetalen, van 6 weken naar uiteindelijk 2 jaar. En heeft het geholpen?

Wet terugdringing ziekteverzuim

1 januari 1994 werd de Ziektewet aangepast met de Wet terugdringing ziekteverzuim (Wet TZ).
De Wet TZ bepaalde dat een werkgever bij ziekte van een werknemer de eerste weken zelf het loon van de zieke werknemer moest doorbetalen: twee weken voor bedrijven met 15 werknemers of minder, of zes weken voor grotere bedrijven.
Na die periode kwam de werknemer in de Ziektewet terecht.
Gedachte achter de Wet TZ was dat een werkgever meer aan ziektepreventie en re-integratie zou gaan doen als hij de eerste ziekteperiode zelf moest betalen.
Het toezicht op de uitvoering van de Ziektewet en de Wet TZ verschoof van de Sociale Verzekeringsraad naar het College van Toezicht Sociale Verzekeringen (Ctsv). De Wet TZ gold van 1 januari 1994 tot 1 maart 1996.
Op 1 maart 1996 trad de Wet uitbreiding loondoorbetaling bij ziekte (Wulbz) in werking, daarmee verviel de Wet TZ.

Wet uitbreiding loondoorbetalingsverplichting bij ziekte

Per 1 maart 1996 werd de Nederlandse Ziektewet geprivatiseerd met de invoering van de Wet uitbreiding loondoorbetalingsverplichting bij ziekte (Wulbz) per 1-1-1998. De Wulbz verplichtte de werkgever om bij ziekte van een werknemer het loon gedurende maximaal 52 weken door te betalen. Een werkgever kon zich tegen het risico van ziekte verzekeren bij een particuliere verzekeraar, de hoogte van de premie was en is afhankelijk van het ziekteverzuim.

Wet verlenging loondoorbetalingsverplichting bij ziekte

Op 1 januari 2004 werd de Wulbz aangepast met de Wet verlenging loondoorbetalingsverplichting bij ziekte (Wvlbz of VLZ) in werking. Met de VLZ is de periode van loondoorbetaling verlengd tot 104 weken of 2 jaar.

Kleine werkgevers worden gemangeld

Hoewel het ziekteverzuim bij het MKB (80% van de werkgevers is MKB)  relatief vrij laag is, zul je maar werkgever zijn met 2 werknemers met een ernstige ziekte. Dan ga je failliet is de terechte mening van Annemarie van Gaal.

Terug in de tijd?

Het is belachelijk dat we gemiddeld 28 dagen per jaar ziek zijn, anders gezegd vanwege "ziekte" verzuimen. Dat is 11% !, terwijl het 4% gemiddeld zou moeten zijn. Lees ook

Misschien moeten we (helaas) terug in de tijd. Het probleem van het te hoge ziekteverzuim maar weer bij de werkgever leggen?
Maar dan qua regelgeving anders:

1. Werkgever betaalt de eerste 6 weken of maximaal 6 maanden van ziekte het loon door
2. De werkgever kan dat (tegen een hoge premie) verzekeren of dat zien als een eigen risico
3. Na 6 maanden gaat een collectieve, verplichte verzekering in, waarbij de hoogte van de premie afhankelijk is van het risico
4. De werkgever kan zich verzekeren bij een verzekeraar of bij het UWV

Aantrekkelijke werkgever

De hoogte van de premie zal uiteindelijk het personeelsbeleid van de werkgever gaan bepalen. Overigens een slecht cijfer voor personeelstevredenheid geeft een hoog cijfer in ziekteverzuim. Helaas zijn er ook steeds meer werknemers, die het werk niet meer leuk of interessant vinden.  Slaat de balans af en toe niet gewoon door? 



 
Lees meer