Situatie rond de WIA is onhoudbaar volgens Piet Fortuin (CNV)

Opinie  |  vr 11 jul 2025  |  Bron: HR-kiosk & De Telegraaf  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: Ziekteverzuim, Langdurig ziekteverzuim, WIA, WAO, Wulbz, Autonomie, Medewerkerstevredenheidsonderzoek, Tevredenheidsonderzoek

Het is niet voor het eerst dat Fortuin zorgen uit over toegenomen ziekteverzuim.

Volgens Fortuin is het een maatschappelijk drama geworden.

We hebben in het verleden de regels aangescherpt en vooral het financiële probleem bij de werkgever gelegd.
Laat de veroorzaker maar betalen! Van eerst maar 2 dagen, werd het 6 weken en uiteindelijk 2 jaar (Wulbz), dat de werkgever het loon moet doorbetalen bij ziekte.
Het heeft zeker voor een deel (tijdelijk) gewerkt.  Een ziekteverzuim van 10% was voor de WULBZ in bepaalde organisaties vrijwel normaal en het meest schokkend was dat het verzuim in ogenschijnlijk softe omgevingen, zoals de Zorg en het Onderwijs, vrij hoog was, terwijl lichamelijk zwaardere beroepen, zoals vuilnisophaaldienst en Horeca het laagst was.

Onderzoek, cijfers CBS

25 jaar geleden deed ik een onderzoek, dat de naam onderzoek eigenlijk niet eens mocht hebben. Het was gewoon gebaseerd op CBS cijfers. CBS heeft mij bereidwillig deze gegevens, en ook het antwoord op extra vragen, toegezonden. Vooral politici zouden vaker het CBS moeten raadplegen.
Opmerkelijk waren de verschillen per regio en het verschil in ziekteverzuim van jongeren en ouderen. Ook was het significant (en logisch) dat het ziekteverzuim bij kleine bedrijven (MKB) veel lager was dan bij grote instanties. Maar het meest schokkend was het feit dat ik tijdens een presentatie noemde, dat de netto toename (instroom) in de WAO (WIA) bestond uit vrouwen. Daar waren wel (als excuus) belangrijke redenen voor, zoals ik toen concludeerde:

1. De rolwisseling had in de praktijk feitelijk (en nog steeds) helemaal niet plaatsgevonden
2. Het waren veel “herintreders”, die enthousiast steeds meer werk en verantwoordelijkheden op hun schouders namen

Het was ook niet zo vreemd dat het ziekteverzuim in bedrijven met een laag tevredenheidsgevoel hoger was, dan een omgeving met tevreden personeel.
Betaalde vakanties werden vroeger ingevoerd om de werknemer te laten uitrusten van het vermoeiende werk. Tegenwoordig gaat men uitdagende, vermoeiende en soms ook nog gevaarlijke trips maken om na thuiskomst eens goed bij te komen.
Steeds minder werknemers houden van hun werk(gever) en de vlucht in ziekte bij een bedrijf waar men niet prettig werkt is al snel gemaakt en een vage reden ook al gauw gevonden. Moeten we dan nog meer gaan doen aan controles door Arbodiensten?
We hebben allerlei maatregelen verzonnen en ingevoerd om het ziekteverzuim terug te dringen. Maar zoals ik al vaker heb gezegd moeten we vooral iets doen aan de oorzaak en niet aan het gevolg. Een burn-out. Je hebt het of krijgt het binnenkort

Tevredenheidsonderzoek

Veel organisaties hebben het tevredenheidsonderzoek afgeschaft en ook persoonlijke doelstellingen en functioneringsgesprekken worden niet meer gevoerd, omdat het de medewerker teveel onder druk zou zetten. En vooral, wat meestal niet genoemd wordt, is dat het voor de leidinggevende extra (verantwoordelijk) werk inhoudt (zo'n gedoe). Maar goede overeengekomen doelstellingen zijn toch niet zo moeilijk?  Laat de medewerker, op basis van de strategie van de organisatie, zelf maar bepalen wat zijn persoonlijke doelstellingen moeten zijn. Dus zijn bijdrage aan het succes van de onderneming. Autonomie dus. Maar geef de medewerker wel de nodige support en ruimte om zich te ontwikkelen.
Lees meer