Feestdagen en schoolvakanties

Inhoud

1. Doorbetaling niet wettelijk
2. Goede Vrijdag
3. Hemelvaartsdag
4. Bevrijdingsdag
5. Niet jaarlijks vrij op 5 mei
6. Islamitische feestdagen
7. Diversiteitsdag
8. Algemene termijnenwet
9. Geen compensatie voor feestdag in weekend
10. Feestdagen
11. Vakanties schooljaar 
12. Bouwvakantie
13. Helft bedrijven werkt tijdens bouwvak
14. Secretaresse dag
15. Nederlander wil flexibele invulling feestdagen

---

Doorbetaling niet wettelijk

Tot de (als regel) doorbetaalde algemeen erkende en christelijke feestdagen- vastgelegd in de Algemene termijnenwet - behoren: Koningsdag, Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag, de beide Kerstdagen en Nieuwjaarsdag. Hoewel de algemeen erkende feestdagen wettelijk zijn vastgelegd, betekent dit niet dat de werknemer recht heeft op vrijaf op deze dagen.

Ook de doorbetaling op de vrije feestdagen is niet wettelijk geregeld. Wel wordt de doorbetaling van voornoemde feestdagen in veel CAO’s vermeld. Als er niets is geregeld, heeft een werknemer dus formeel geen recht op een betaalde vrije dag.

Red.: Als een vaste vrije dag van een parttimer op een feestdag valt, moet u hem hiervoor compenseren. Laat de werkgever dit na, dan is er sprake van 'ongelijke behandeling'. Gebruik van een pro-ratoberekening of jaarurensysteem kan de ongelijkheid voorkomen.

Goede Vrijdag

Deze dag is een geval apart, sommige organisaties hebben volgens hun CAO een vrije dag (Rijksoverheid, semi-overheid, scholen) en andere organisaties werken gewoon door.

Hemelvaartsdag

Nog maar weinig mensen weten waar Hemelvaartsdag voor staat. Wel zijn ze vaak op de hoogte dat overheidsinstanties en scholen op 5 mei gesloten zijn. Maar moet je als ondernemer ook je deuren dicht houden of kun je gewoon aan de slag? Hemelvaartsdag geldt, net als de andere christelijke feestdagen als een verplichte vrije dag. Op deze dagen zijn zowel overheidsinstellingen als het bedrijfsleven vrij en draaien publieke instellingen als ziekenhuizen en de spoorwegen meestal zondagsdiensten.

In de Winkeltijdenwet is bepaald dat Hemelvaartsdag een officiële feestdag is. Die wet verschilt echter per gemeente, maar verplicht de meeste ondernemers om zijn/haar onderneming gesloten te houden. Als een ondernemer toch open wil gaan, kan dit geregeld worden met behulp van de vrijstelling 12-zondagen-per-jaar-regime. Let hierbij wel op de CAO-bepalingen van je personeel die bij het werken op feestdagen recht hebben op een extra vergoeding.

Bevrijdingsdag

Bevrijdingsdag is geen verplichte vrije dag. Bij Koninklijk Besluit van 24 september 1990 is 5 mei uitgeroepen tot een nationale feestdag. Maar dat betekent niet, dat 5 mei automatisch een vrije dag is. De regering heeft bepaald dat werkgevers en werknemers hierover zelf een regeling moeten treffen. Per sector gelden andere regelingen*. De CAO of arbeidsovereenkomst regelt of 5 mei een betaalde vrije dag is. Als er in de CAO geen afspraken zijn gemaakt, of als de bedrijfstak geen CAO heeft, beslist de werkgever of men een vrije dag heeft. In veel CAO's is vastgelegd dat werknemers alleen vrij zijn wanneer het een lustrumjaar is, zoals 2010, 2015 en 2020.

* Personeel in overheidsdienst is op 5 mei vrij voor zover de dienst dat toelaat. Overheden en semi-overheden volgen zoveel mogelijk het voorbeeld van de rijksoverheid. Voor het basis- en voortgezet onderwijs geldt dat het schoolbestuur bepaalt of een school gesloten is op 5 mei.

Niet jaarlijks vrij op 5 mei

VNO-NCW en MKB-Nederland vinden dat 5 mei eenmaal in de vijf jaar een vrije dag moet blijven, zoals dit jaar het geval is. Dat zeggen de ondernemingsorganisaties in reactie op het pleidooi van het Nationaal Comité 4 en 5 mei om Bevrijdingsdag jaarlijks tot vrije dag te bestempelen. Wie jaarlijks vrij wil zijn op 5 mei, kan zelf een vrije dag nemen, aldus VNO-NCW en MKB-Nederland.

Islamitische feestdagen

Alleen het Suikerfeest¹ en het Offerfeest zijn officiële Islamitische feestdagen. Andere feestdagen zijn gedenkdagen die vaak vanuit culturele achtergronden gevierd worden. Het vrijaf zijn op een Islamitische feestdag kan bij individuele arbeidsovereenkomst of CAO bepaald worden.

Ramadan: in 2020 van 24 april t/m 23 mei en in 2021 van 12 april t/m 12 mei.

¹ Volgens sommigen is het beter over Fitr-feest of Ramadanfeest te spreken.

Diversiteitsdag

In sommige CAO's (bijv. Achmea) hebben werknemers de keus een extra verlofdag op te nemen, bijvoorbeeld op Goede Vrijdag of met het Suikerfeest. De diversiteitsdag geldt voor bijzonder verlof die kan worden gebruikt voor feestdagen die niet nationaal zijn.

NB: Werknemers mogen volgens de CAO Horeca (artikel 13) eens per jaar een christelijke feestdag omzetten voor een feestdag uit zijn geloof.

Algemene termijnenwet

Algemeen erkende en christelijke feestdagen zijn vastgesteld in de Algemene termijnenwet. Deze vaststelling is belangrijk als iemand binnen een bepaalde termijn iets moet doen (denk aan aangifte van geboorte of overlijden), of ergens op moet reageren of een bedrag moet betalen. De feestdagen die in de wet zijn opgenomen, mag men dan bij de gestelde termijn optellen.

Geen compensatie voor feestdag in weekend

Als een of meer feestdagen in een weekend vallen, heeft de werknemer geen recht op vervangende dag(en) vrijaf. Artikel 634, boek 7 van het Burgerlijk Wetboek luidt: 'De werknemer verwerft met het verrichten van arbeid waar recht op loon tegenover staat tevens recht op vakantie, van ten minste viermaal de overeengekomen arbeidsduur per week. Deeltijders bouwen dit recht naar rato op.' Onder het begrip vakantiedagen vallen geen zondagen en algemene erkende en religieuze feestdagen, compensatie voor deze feestdagen staat kortom niet in de wet. In een CAO of arbeidsreglement kan het uiteraard wel staan.

NB: Het bovenstaande geldt ook als bijvoorbeeld bij ouderschapsverlof de (vaste) verlofdag valt op een feestdag.
Onze mening: Net zoals er geen compensatie is, wanneer een feestdag in een weekend valt, is er ook geen compensatie wanneer de feestdag valt op een parttime/vrije dag of op een dag dat er ouderschapsverlof is. Behalve dus wanneer dit uitdrukkelijk in een cao of bedrijfsregeling staat. Zie ook

Maar wat blijkt: Uit het oordeel van de Commissie Gelijke Behandeling valt op te maken dat parttime werknemers (naar rato van hun dienstverband) in beginsel recht hebben op evenveel feestdagen als de fulltime werknemers. Slechts wanneer dit objectief gerechtvaardigd is, mag een werkgever onderscheid maken op grond van arbeidsduur. Nu daarvan in deze casus geen sprake is, zal de werkgever aan de parttime werknemer een compensatie moeten geven wanneer een erkende feestdag op een vrije parttime dag van de betreffende werknemer valt. Hoewel het oordeel van de Commissie Gelijke Behandeling niet bindend is, blijkt in de praktijk dat het oordeel van de commissie in circa 75% van de gevallen wordt gevolgd.

De vraag is dus of de werkgever een niet bindend advies gaat volgen, waarvan de uitspraak niet rechtstreeks of expliciet uit de wet volgt.

Feestdagen

Algemeen erkende feestdagen	2020	2021
Nieuwjaarsdag	1 jan (wo)	1 jan (vr)
Pasen	12 en 13 apr (zo en ma)	4 en 5 apr (ma en di)
Hemelvaartsdag	21 mei (do)	13 mei (do)
Pinksteren	31 mei en 1 jun (zo en ma)	23 en 24 mei (zo en ma)
Kerstmis	25 en 26 dec (vr en za)	25 en 26 dec (za en zo)
Nationale feestdagen
Koningsdag	27 apr (ma)	27 apr (di)
Bevrijdingsdag	5 mei (di)	5 mei (wo)
Overige feestdagen
Carnaval*	23 t/m 25 feb (zo t/m di)	14 feb t/m 16 feb (zo t/m di)
Goede Vrijdag	10 apr (vr)	2 apr (vr)
Suikerfeest	24 t/m 27 mei (zo t/m wo)	12 t/m 14 mei (wo t/m vr)

NB: Een werkgever mag zijn werknemers verplichten om te werken op feestdagen. Of de werknemer recht heeft op een toeslag, hangt af van vooraf gemaakte afspraken (zie ook CAO).

Vakanties schooljaar

bo = basisonderwijs (ook wel po = primair onderwijs genoemd), vo = voortgezet onderwijs

De data voor de zomervakanties zijn in een Ministeriële regeling vastgesteld. De data van de andere vakanties zijn adviesdata. Dit betekent dat scholen deze data niet hoeven op te volgen. Het kan dus voorkomen dat scholen ervoor kiezen om de vakantie te verplaatsen. Ouders kunnen hier invloed op uitoefenen via de medezeggenschapsraad (MR). De MR heeft namelijk adviesrecht bij het vaststellen van de vakanties. Scholen zijn verplicht om leerlingen en hun ouders over de vakantiedata te informeren voordat het schooljaar begint. De meeste scholen doen dit in hun schoolgids. In de schoolgids staan ook de data van de feestdagen waarop de school gesloten is.
 

2020	Periode	Regio	Onderwijstype
Voorjaar*	15 feb t/m 22 feb	noord	bo + vo
Voorjaar*	22 feb t/m 29 feb	midden/zuid	bo + vo
Mei**	25 apr t/m 2 mei	noord/midden/zuid	bo + vo
Zomer	4 jul t/m 15 aug	noord	bo + vo
Zomer	18 jul t/m 29 aug	midden	bo + vo
Zomer	11 jul t/m 22 aug	zuid	bo + vo
Herfst	10 okt t/m 27 okt	noord	bo + vo
Herfst	17 okt t/m 24 okt	midden/zuid	bo + vo
Kerst	19 dec t/m 2 jan	noord/midden/zuid	bo + vo

2021	Periode	Regio	Onderwijstype
Voorjaar	20 feb t/m 28 feb	noord/midden	bo + vo
Voorjaar	13 feb t/m 21 feb	zuid	bo + vo
Mei	1 mei t/m 9 mei	noord/midden/zuid	bo + vo
Zomer	10 jul t/m 22 aug	noord	bo + vo
Zomer	17 jul t/m 29 aug	midden	bo + vo
Zomer	24 jul t/m 5 sep	zuid	bo + vo
Herfst	16 okt t/m 24 okt	noord/midden	bo + vo
Herfst	23 okt t/m 31okt	zuid	bo + vo
Kerst	25 dec t/m 9 jan	noord/midden/zuid	bo + vo

* Voorjaarsvakantie-data zijn adviesdata.

** Meivakantie 2020: Veel basisscholen zijn in de meivakantie een extra week ervoor of erna ook nog gesloten.

NB: Per regio noord/midden/zuid wordt aangegeven welke provincies en gemeenten tot welke regio behoren.

Bouwvakantie

Sinds enkele jaren is er geen officiële bouwvakantie meer. Er worden echter nog wel adviesdatums gegeven voor de bouwvak (als regel 2 weken na de start van de zomervakantie in de betreffende regio). De adviesdata voor de bouwvak zijn:

2020	Periode	Regio
	18 jul t/m 7 aug	noord
	1 aug t/m 21 aug	midden
	25 jul t/m 14 aug	zuid

 

2021	Periode	Regio
	24 jul t/m 14 aug	noord
	31 jul t/m 21 aug	midden
	7 aug t/m 28 aug	zuid

 

Helft bedrijven werkt tijdens bouwvak

Bouwbedrijven werken steeds vaker door tijdens de bouwvak. Bijna de helft van de bouwbedrijven draait nog volop. In 2013 bleef nog maar een kwart aan het werk.

De officiële bouwvak is in de jaren '80 afgeschaft, maar de meeste bouwbedrijven hielden de traditie tot twee jaar terug nog in ere. Nu houdt nog maar 28 procent zich hieraan. Ook geeft een kwart van de bouwbedrijven aan dat zij weliswaar dicht zijn, maar dat er altijd een paar collega's blijven werken.

De belangrijkste reden om door te werken is volgens de ondervraagde bedrijven omdat het werk dit vereist. Ook vinden veel bedrijven de bouwvak een achterhaald principe nu tegenwoordig meer flexibiliteit vereist is. (Bron: USP, ANP en PO Actueel, 3 aug. 2015)

Secretaresse dag

Secretaresse dag is een van oorsprong Amerikaans bedenksel. Het is op 20 april 1989 in Nederland geïntroduceerd door Secretaresse Magazine (het huidige Management Support Magazine), StarJob Secretaresse Uitzendbureau (het huidige StarJob the secretary network), Schoevers, Fleurop en Bloemenbureau Holland.
In de Verenigde Staten is 'Secretaries Day' inmiddels omgedoopt tot 'Administrative Professionals' Day'. Daar wordt de dag jaarlijks gehouden op woensdag van de laatste volle week van april.

Secretaresse dag in Nederland valt steeds op de 3e donderdag van april, in 2020 op 16 april en in 2021 op 15 april.

Chefs, zet de datum nu al in jouw agenda! Dit geldt uiteraard ook de vrouwelijk chefs die een mannelijk secretaris hebben.

Nederlander wil flexibele invulling feestdagen

Ruim een miljoen Nederlandse moslims vieren deze week Suikerfeest. Is het tijd om er een officiële feestdag van te maken? Twee derde van de Nederlanders vindt van niet. Wel wil 65 procent liefst zelf kiezen wanneer zij een feestdag opnemen. Dat blijkt uit een onderzoek van onderzoeksbureau Motivaction onder 1.103 Nederlandse respondenten tussen de 18 en 70 jaar.

Twee derde van de Nederlanders wil zelf bepalen welke feestdagen ze vrij nemen. De helft van de Nederlanders stelt daarbij wel dat er een aantal gezamenlijke feestdagen blijft bestaan.

Een aantal feestdagen waarop iedereen vrij is (zoals Hemelvaart of Pinksteren), wordt door veel Nederlanders niet gevierd. De feestdagen die wel door de meerderheid van de Nederlanders worden gevierd zijn Kerst (91%), Oud en Nieuw (86%) en Pasen (67%).