Inhoud
- Verplicht beleid
- Psychosociale problemen
- Wettelijke verplichtingen
- Cijfers
- Pestloket
- Scholen wettelijk verplicht pesten aan te pakken
- Aandacht voor arbeidsbelasting in zorg blijft nodig
- Pesten dure grap
- Meerderheid Nederlanders wil pesten strafbaar maken
- Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van PSA
- Pestende ambtenaren kunnen financieel worden gestraft
- Jurisprudentie
- NS-personeel loopt dagelijks gevaar
- Hulpverleners zijn bang om aangifte te doen
- Campagne in strijd tegen pesten op werk
- Pesten strafbaar maken?
- Moet Toch Kunnen
- Aanpak pesten op de werkvloer tegengaan, desnoods een cursus
- Infografic pesten
- Wat is nog erger dan pesten? Negeren
- Gepeste werknemer krijgt baan terug
- Werknemers schofferen voelt maar eventjes lekker
- Pesten op de werkvloer: een interventie
- Vuilnisman krijgt anti-agressiecursus
- Veilig je werk doen is nog lang niet vanzelfsprekend
- Verdubbeling maximumstraf voor bedreigen bestuurder
- Van baan veranderen wegens pesterij
- Wees en blijf alert op seksueel grensoverschrijdend gedrag
- 3 miljoen werkenden ervaren intimidatie op werkvloer
Verplicht beleid
Werkgevers zijn verplicht om beleid te voeren om pesten, seksuele intimidatie, agressie en geweld tegen te gaan. De gezamenlijke noemer voor ongewenste omgangsvormen op het werk is
psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Werkgevers moeten de risico's van psa opnemen in de risico-inventarisatie- en evaluatie. In het plan van aanpak moeten maatregelen tegen psa worden geformuleerd. Meer informatie over
pesten en agressie is te vinden op de site van Arboportaal.
Psychosociale problemen
Bij psychosociale problemen gaat het om twee soorten problemen die met elkaar samenhangen: psychische problemen die te maken hebben met gevoelens en gedachten (iemand voelt zich somber, verlaten, angstig of boos) en sociale problemen die te maken hebben met andere mensen of instanties (bijvoorbeeld moeilijkheden met de partner, kinderen, collega’s of de baas et cetera). Tot de psychosociale problemen worden onder meer stress en pesterij gerekend.
Wettelijke verplichtingen
Om agressie en geweld (waaronder pesten) in organisaties tegen te gaan is de Arbowet enkele malen gewijzigd. Werkgevers zijn volgens de Arbowet verplicht een beleid op het gebied van agressie en geweld te voeren. De aanpak richt zich op de preventie en het bieden van hulp aan de slachtoffers. Meer concrete voorbeelden van te nemen acties zijn te vinden in subrubriek
Plan van Aanpak.
Cijfers
Er wordt minder gepest op de Nederlandse werkvloer. Het percentage werknemers dat aangeeft door klanten, collega's of leidinggevenden te worden gepest, is tussen 2008 en 2013 afgenomen, zo blijkt uit cijfers van het
CBS.
In 2008 gaf 6,8 procent van de ondervraagde werknemers aan gepest te worden door klanten en 8,4 procent door leidinggevenden of collega's. In 2013 was dat respectievelijk 5,8 en 7,1 procent. “Het is heel goed dat er sprake is van een daling, maar zeker die 7,1 procent is nog vrij hoog. Maar we deden het in Europa dan ook heel slecht; alleen in Finland werd nog meer gepest”, legt Wim van Veelen, adviseur Arbeid en Gezondheid bij FNV uit. “Er is in veel bedrijven nog veel te winnen blijkbaar.”
1 op de 3 bedrijven treft geen maatregelen om pesten op kantoor bespreekbaar te maken volgens een onderzoek in december 2017.
Pesten op kantoor heeft echter zeer zwaarwegende gevolgen. 200 zelfmoorden per jaar zijn direct te herleiden naar pesten op het werk. Er ligt nog een groot taboe op pesten op de werkvloer: “Op kantoor werken ‘professionals’ en bedrijven vinden het moeilijk om onder ogen te zien dat hun professionele medewerkers elkaar zouden kunnen pesten”, zegt Laura Willemse van "Pesten op de Werkvloer". “Werkstress is bijvoorbeeld ook een probleem dat op kantoren voorkomt, maar daar wordt gemakkelijk over gepraat. Hard werken is namelijk een goede intentie. Pesten daarentegen wordt geassocieerd met kinderlijk gedrag.”
Genoeg voor een onderzoek (december 2017) om meer informatie te winnen en het probleem aan te kaarten. Daaruit bleek onder andere dat:
- 26% van de respondenten kaart pesten niet aan als ze denken dat ze situatie niet goed kunnen inschatten
- 10% van de werknemers geeft aan slachtoffer te zijn van pestgedrag
- 77% van de respondenten herkent pesten alsnog niet als probleem op kantoor.
Meer
Pestloket
CNV Vakmensen heeft een loket geopend waar werknemers hun verhaal over ongewenst gedrag van anderen kwijt kunnen, het e-mailadres is loket@cnvvakmensen.nl.
Scholen wettelijk verplicht pesten aan te pakken
Scholen worden bij wet verplicht om op effectieve wijze pesten tegen te gaan. Gepeste kinderen en hun ouders die op school geen gehoor vinden, kunnen in het uiterste geval terecht bij de
Kinderombudsman. Nieuwe en zittende leraren worden ondersteund om pesten te voorkomen, te signaleren en aan te pakken. Staatssecretaris Dekker (Onderwijs) en Kinderombudsman Dullaert hebben hun gezamenlijke plan van aanpak tegen pesten gepresenteerd (2014).
Aandacht voor arbeidsbelasting in zorg blijft nodig
De
Inspectie SZW constateert dat de aandacht voor psychosociale arbeidsbelasting (psa) in de zorg nodig blijft. Weliswaar ziet de Inspectie dat de aanpak van de werkdruk is verbeterd, maar het percentage instellingen met onvoldoende maatregelen tegen agressie is helaas toegenomen. In de sector zorg en welzijn veroorzaakt psa 50% van het arbeidsgerelateerde verzuim.
Onder psa wordt verstaan werkdruk, onregelmatige werktijden, agressie, pesten en (seksuele) intimidatie die leiden tot stress in het werk. Werkgevers zijn verplicht om werknemers hiervoor te beschermen. In de periode april 2013 tot februari 2014 heeft de Inspectie
SZW bij 1264 locaties van 306 zorginstellingen geïnspecteerd. Het betrof instellingen in de jeugdzorg, gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg en verpleging, verzorging en thuiszorg.
Pesten dure grap
Een collega pesten is niet alleen vervelend voor die collega. Pesten kost ondernemers ook geld. Per geëscaleerd geval kost het gemiddeld 45.000 euro, aldus
TNO Arbeid. De rechter kan, sinds pesten in de Arbowet (1994) is opgenomen, forse schadevergoedingen toekennen aan slachtoffers als de werkgever niet adequaat heeft opgetreden tegen het gedrag.
Gepeste werknemers melden zich vaker ziek en bedrijven met een pestprobleem kennen een hoger personeelsverloop. De organisatoren van de conferentie over pesten in oktober 2014 zou er sprake zijn van ongeveer vier miljoen verzuimdagen per jaar. Totale geschatte kosten 2,3 miljard euro.
Onderzoek wijst uit dat meer dan een half miljoen Nederlanders op het werk wordt gepest, van wie ruim 100.000 structureel. Vormen van pesten zijn onder meer bespotten, roddelen, werk onaangenaam of onmogelijk maken, discrimineren, bedreigen, digitaal pesten, eigendommen kapotmaken en seksuele intimidatie.
NB: Pesten is iets anders dan een grapje of plagerijtje. Pesten heeft de bedoeling iemand schade aan te brengen om ten koste van iemand bepaalde voordeeltjes te krijgen. Iemand openlijk bespotten is geen grapje meer. En de meeste mensen voelen precies aan wanneer een grapje niet leuk meer is.
Meerderheid Nederlanders wil pesten strafbaar maken
Pesten moet in zware gevallen strafbaar worden gesteld. Dat vinden veel Nederlanders, zo blijkt uit onderzoek van het televisieprogramma
EenVandaag. Zeven op de tien ondervraagden (71 procent) vinden dat de wettelijke mogelijkheden om pesten strafbaar te stellen verruimd moeten worden.
EenVandaag ondervroeg ook 1400 jongeren. Nog niet de helft (44 procent) vindt dat pesten strafbaar moet worden. Als reden noemen veel jongeren dat de grens tussen pesten en plagen dun is.
Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van PSA
PSA is een steeds belangrijker arbeidsrisico aan het worden. Het gaat hierbij om arbeidsrisico’s die werkstress kunnen veroorzaken, zoals werkdruk, agressie/geweld/intimidatie, pesten, discriminatie en seksuele intimidatie. Andere oorzaken die bijdragen aan
PSA zijn bijvoorbeeld een verstoorde balans tussen werk en privé (bijvoorbeeld door relatieproblematiek of rouwverwerking).
Een derde van het werkgerelateerde ziekteverzuim is gerelateerd aan
PSA. In 2013 was in bijna 50% van de gevallen een psychische stoornis de oorzaak van arbeidsongeschiktheid (tegen ruim 30% in 1998). Werkgebonden psychische aandoeningen vormen bovendien de meest voorkomende beroepsziekte. Reden te meer voor Minister Asscher om op 13 mei van dit jaar een landelijke campagne te lanceren. Sinds mei 2014 zijn er interessante ontwikkelingen gaande:
- De werkgever is verplicht preventief beschermende maatregelen te treffen door een beleid op te stellen en medewerkers voor te lichten over de risico's van PSA waaraan ze worden blootgesteld. Om hier invulling aan te geven is een RI&E noodzakelijk.
- Vaak ontbreekt de link tussen de RI&E en de Arbocatalogus. Een Arbocatalogus is een soort oplossingenboek waarin een branche ook afspraken vastlegt over het minimale beschermingsniveau.
Pestende ambtenaren kunnen financieel worden gestraft
Het loon van een pestende ambtenaar kan worden ingehouden. Zo staat er in de rechtspositieregeling van Rijksambtenaren bijvoorbeeld dat er maximaal een half maandsalaris kan worden ingehouden. Individuele overheidswerkgevers hebben ook de ruimte om dit soort maatregelen te nemen. Dat blijkt uit
antwoorden van minister Plasterk op Kamervragen.
'Ambtenaren zijn wettelijk verplicht zich als een goed ambtenaar te gedragen. Doen zij dat niet, dan kunnen zij disciplinair worden gestraft.' De disciplinaire straffen variëren van een schriftelijke berisping tot strafontslag. Ook financiële maatregelen zijn mogelijk. Elke overheidsorganisatie heeft hier zijn eigen verantwoordelijkheid.
Jurisprudentie
Een medewerkster is ruim 15 jaar in dienst als ze door haar werkgever op non-actief wordt gesteld wegens roddelen en opruiing. Maar er zijn onder meer geen functioneringsgesprekken gevoerd, ook zijn er geen gespreksverslagen. Redenen voor de kantonrechter om te oordelen dat de werkneemster weer toegelaten moet worden tot haar werk. (Bron: Jurisprudentie,
24 nov. 2014)
NS-personeel loopt dagelijks gevaar
Vooral conducteurs en machinisten, die zich dagelijks onder de reizigers bevinden, zijn het slachtoffer. Het fysieke geweld dat zij tegen zich gericht zien varieert van spugen tot zwaar fysiek geweld en bedreiging met vuurwapens. Verbaal geweld krijgen zij zelfs dagelijks naar hun hoofd geslingerd.
Dat blijkt uit een
enquête van spoorvakbond VVMC onder bijna 900 leden, die werd gehouden in samenwerking met het AD. Uit de enquête blijken extreme vormen van geweld tegen het NS-personeel te worden gebruikt. Een conducteur werd uit de trein gegooid, diverse medewerkers bijna gewurgd, iemand kreeg urine in zijn gezicht, een ander werd beschoten. Uit de enquête blijkt dat een derde van de conducteurs en machinisten ontslag heeft overwogen door alle ellende.
Hulpverleners zijn bang om aangifte te doen
Veel hulpverleners die aangifte doen van agressie of geweld op het werk, hebben daar slechte ervaringen mee. Vaak gaat het om represailles van de dader, maar ook om het gevoel dat er niks met de aangifte wordt gedaan. Werkgevers kunnen hier een rol in spelen. Dat blijkt uit onderzoek naar aangiftebereidheid door de stichting
Hulp voor Hulpverleners.
Campagne in strijd tegen pesten op werk
Naar schatting een half miljoen Nederlanders zijn het slachtoffer van pesterijen op de werkvloer. Om dit probleem aan te pakken geeft minister Asscher op 1 juni 2015 de aftrap voor een campagne. Werkgevers en werknemers kunnen voortaan terecht op de website
www.herkenpesten.nl. Hierop staat informatie hoe ze pestgedrag kunnen herkennen en hoe dit kan worden bestreden.
Pesten strafbaar maken?
Pesten moet in zware gevallen strafbaar worden gesteld. Dat vinden veel Nederlanders uit een televisieprogramma. Het gaat om pesten op school en op de werkvloer.
Pesten op de werkvloer is in Nederland nog steeds een groot probleem. Minister Asscher gaat in gesprek met bonden en werkgevers om te kijken hoe pesten aangepakt kan worden en hoe groot de noodzaak is van het strafbaar stellen van pesten als delict. Dit naar aanleiding van vragen in de Tweede Kamer of pesten kan worden opgenomen in het wetboek van strafrecht.
Moet Toch Kunnen
Circa 1,2 miljoen mensen hadden vorig jaar op de werkvloer te maken met ongewenst gedrag, zoals pesten, discriminatie of (seksuele) intimidatie, door collega’s of leidinggevenden. Daar moet een einde aan komen, vindt minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Werknemers die hiervan het slachtoffer zijn, melden zich vaker ziek. Het gaat gemiddeld om zeven werkdagen per jaar. Naast het persoonlijke leed voor de betrokkenen, kost dit werkgevers handen vol geld. Onderzoeksinstituut TNO berekende dat het werkgevers zo'n 1,7 miljard per jaar kost.
Asscher trapte daarom op 6 juni 2016 de campagne "
Moet Toch Kunnen" tegen ongewenst gedrag op het werk af. Hij deed dat op een congres over deze problematiek in Den Haag. Hij trekt verder een half miljoen euro uit voor een groep deskundigen die bedrijven desgevraagd kunnen helpen het probleem aan te pakken. Ook gaat de Inspectie er meer aandacht aan besteden bij controles. Ongewenst gedrag is een belangrijke oorzaak van werkstress, de beroepsziekte nummer een in ons land.
Aanpak pesten op de werkvloer tegengaan, desnoods een cursus
Vanaf volgend jaar gaat een speciaal team van het ministerie
SZW bedrijven ondersteunen bij de aanpak van pesten en ander ongewenst gedrag op de werkvloer. Het team gaat leidinggevenden trainen, voorlichting geven en goede voorbeelden verspreiden. Minister Asscher trekt hier een half miljoen euro voor uit.
In totaal heeft 1 op de 6 werknemers last van ongewenste omgangsvormen zoals pesten, discriminatie en seksuele intimidatie op het werk. Bij ruim 1 op de 3 personen van deze groep werknemers leidt dit tot burn-out klachten.
Minister Lodewijk Asscher denkt erover bedrijven met een cultuur van pesten en andere ongewenste omgangsvormen een cursus op te leggen. Hij bekijkt momenteel of een proef hiermee juridisch en in de praktijk kan werken.
(Bron: Rijksoverheid, 26 sep. 2016)
Infographic pesten
Een infographic of informatieve illustratie geeft een informatieve weergave van verschillende objecten met een combinatie van tekst en beeld. Dit kan voorkomen in de vorm van een kaart, grafiek, bord, instructieve tekening of een interactieve applicatie. Ze is bedoeld voor het overgedragen van informatie, data en kennis.
De Arbo-Unie maakte een infographic over pesten die niet veel te wensen overlaat.
Wat is nog erger dan pesten? Negeren
Medewerkers die gepest worden verzuimen vaker en zoeken vaker een andere baan. Negeren van collega’s blijkt echter nog schadelijker voor de fysieke en mentale gesteldheid van medewerkers dan pesten. ‘Als je genegeerd wordt ben je blijkbaar niets waard.’
Een
recente Amerikaanse studie wijst uit dat er nog iets ergers is voor het mentale en psychische welzijn van medewerkers: negeren van medewerkers. Veel medewerkers denken dat negeren minder erg is dan het pesten van collega’s. Meer sociaal geaccepteerd ook. (Bron: PW De Gids, 9 feb. 2015)
Gepeste werknemer krijgt baan terug
Een werkgever die niets doet om een slachtoffer van pestgedrag te steunen, krijgt in de rechtszaal de rekening gepresenteerd. (Bron: Jurisprudentie,
17 feb. 2017)
Werknemers schofferen voelt maar eventjes lekker
Leidinggevenden die hun pesthumeur botvieren op werknemers, voelen zich daar eventjes lekker bij. Maar het schofferen van ondergeschikten keert zich binnen een week tegen je. Dat blijkt uit onderzoek aan de Michigan State University. Binnen een week heeft de onbeschofte leidinggevende zelf last van zijn eigen gedrag, concludeert Russell Johnson, arbeidspsycholoog en managementprofessor.
Binnen een week ervaart de pestende baas minder vertrouwen, steun en productiviteit van zijn ondergeschikten. Zonder deze factoren kan hij niet optimaal presteren. Ook wanneer werknemers een pestende baas niet rechtstreeks confronteren met zijn gedrag, hebben ze manieren om hem te ‘straffen’. Ze vertonen contraproductief of agressief gedrag of ze verlaten de organisatie. (Bron: PW, 4 okt. 2017)
Pesten op de werkvloer: een interventie
In de periode van oktober 2018 tot en met juli 2019 organiseert het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in samenwerking met TNO een pilot interventie tegen pesten binnen organisaties.
De pilot vindt van september 2018 t/m juli 2019 plaats. Samen met een samengesteld team binnen de organisatie zullen de experts van TNO een veranderproces in werking zetten, zodat de nieuwe werkcultuur ook na de interventie blijvend merkbaar is. Organisaties die geïnteresseerd zijn, kunnen zich hiervoor opgeven door een e-mail te versturen naar: pilotgedragsencultuurinterventie@minszw.nl. (Bron: Min.
SZW,
23 aug. 2018)
Vuilnisman krijgt anti-agressiecursus
Toeteren, schelden, of erger. Ruim een kwart van de automobilisten maakt weleens ruzie met andere weggebruikers. Dat blijkt uit onderzoek van vergelijkingssite Autoverzekering.nl. Chauffeurs van vuilniswagens hebben vaak te maken met agressie in het verkeer. In Amsterdam worden ze daarop getraind.
Verslaggever Rogier Dankerlui reed mee op de vuilniswagen waar een chauffeur in opleiding een anti-agressietraining volgt. Wat trainer Erik Zwaard vooral wil overbrengen? 'Dat het niet persoonlijk bedoeld is'. Het belangrijkste advies? 'Laat je niet uit je tent lokken, laat mensen uitrazen, niet terug praten of schelden, dat escaleert vaak alleen maar'. (Bron: BNR, 18 okt. 2018)
Veilig je werk doen is nog lang niet vanzelfsprekend
Nederlandse werknemers staan nog volop bloot aan intimidatie, geweld en pesten. Vooral werknemers met een zorg- of welzijnsberoep en de mensen die juist moeten zorgen voor andermans veiligheid worden regelmatig belaagd.
Dat blijkt uit de nieuwe Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) van het CBS en TNO. 19 procent van de Nederlandse werknemers heeft te maken met intimidatie door externen. 6 procent wordt slachtoffer van andere vormen van ongewenst gedrag, zoals ongewenste seksuele aandacht, geweld, of pesten. Met name in de zorg en welzijnswerk heeft meer dan de helft (52%) van de werknemers in 2017 te maken gehad met ongewenste seksuele aandacht, intimidatie, lichamelijk geweld of pesten. (Bron: PW, 28 jan. 2019)
Verdubbeling maximumstraf voor bedreigen bestuurder
Minister Grapperhaus van Justitie wil de maximale straf voor bedreiging verhogen van twee naar drie jaar. Voor het bedreigen van bestuurders, zoals burgemeesters, zet hij in op een verdubbeling van de straf, van twee naar vier jaar. De minister dient hierover nog voor de zomer een wetsvoorstel in, schrijft hij aan de Tweede Kamer.
Bedreigingen worden op verschillende manieren steeds heftiger en maken grote inbreuk op levens van betrokkenen, aldus minister Grapperhaus in zijn brief aan de Tweede Kamer d.d.
26 april 2019. Hij stelt voor:
- De maximumstraf voor het delict bedreiging te verhogen van twee naar drie jaar gevangenisstraf.
- De maximumstraf voor de bedreiging van een burgemeester maar ook andere bestuurders te verdubbelen tot ten hoogste vier jaar gevangenisstraf, door de bedreiging van deze ambtsdragers aan te merken als een extra grond voor verhoging van de maximumstraf.
Van baan veranderen wegens pesterij
Bijna één op tien (8,7 procent) werkende Nederlanders is weleens van baan gewisseld omdat zij gepest werden door collega’s of een leidinggevende (mei 2019). Dat blijkt uit onderzoek dat
Panelwizard uitgevoerd onder 1079 Nederlanders van 18 jaar en ouder in loondienst. Opvallend is dat maar liefst 11,2 procent van de vrouwen om deze reden is vertrokken; bijna twee keer zoveel als mannen (6,5 procent).
Niet alleen tussen mannen en vrouwen zijn er grote verschillen in de reactie op pesten, maar ook regionaal zijn er grote verschillen. Mensen in het westen van Nederland wisselen het vaakst van baan vanwege pestgedrag (11,7 procent), in het zuiden gebeurt dit het minst, met 5,5 procent.
Wees en blijf alert op seksueel grensoverschrijdend gedrag
Door de uitgebreide berichtgeving over seksueel grensoverschrijdend gedrag bij tv-programma The Voice of Holland is dit onderwerp momenteel volop in de belangstelling. De rol van de werkgever komt hier regelmatig ter sprake. Het voorbeeld laat tevens zien dat wanneer u als werkgever denkt alles op orde te hebben, dat niet automatisch betekent dat het niet evengoed flink fout kan gaan.
Wat zegt de Arbowet?
Een werkgever is op grond van de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) verplicht om beleid te voeren om medewerkers te beschermen tegen het risico op seksuele intimidatie. Dit valt in de Arbowet onder psychosociale arbeidsbelasting, evenals werkdruk, discriminatie en pesten. Als werkgever moet u hiervoor beleid opstellen en uitvoeren.
Zelfinspectietool en wegwijzer
Om te verkennen of u hier al aan voldoet is de Zelfinspectietool werkdruk en ongewenst gedrag van het ministerie van SZW een hulpmiddel. Met deze tool kunt u naar uw eigen organisatie kijken zoals een arbo-inspecteur dat doet. Ook de Wegwijzer pesten op het werk (TNO en sociale partners) kan een nuttig hulpmiddel zijn voor werkgevers om een adequaat beleid te ontwikkelen. U vindt deze tools op deze site op werkdruk enongewenst gedrag.
Daarnaast is voor werkgevers van belang om te weten dat het beleid moet worden afgestemd met de ondernemingsraad, die hierbij een instemmingsrecht heeft.
Klachtencomissie
De werkgever is verder wettelijk verplicht om een klachtencommissie in te stellen. Een werknemer kan zich bij ernstige misdragingen op het werk tot de klachtencommissie wenden. Een klachtencommissie kan ook op brancheniveau worden ingesteld. Een vertrouwenspersoon is op zich niet verplicht, maar kan juist wel een belangrijk onderdeel van het beleid zijn.
Veiligheid en gedrag van derden
Ten slotte moet de werkgever bij het opstellen van zijn beleid ook rekening houden met de veiligheid en het gedrag van derden waar werknemer(s) tijdens het werk eventueel mee te maken hebben. Daarbij is het van belang dat alle betrokkenen, intern en extern, goed op de hoogte zijn van dat beleid.
Veilige en open cultuur
Als u een veilige en open cultuur wilt realiseren is echter beleid en inrichten van loketten onvoldoende, zo blijkt ook duidelijk uit het voorbeeld van The Voice of Holland. Hoe gaat u er daadwerkelijk voor zorgen dat de gewenste cultuur ook werkelijkheid wordt? Dit vraagt om met uw management en werknemers in gesprek te gaan over gewenst en ongewenst gedrag. Dat de gewenste cultuur iets van alle betrokkenen wordt en mensen zich vrij voelen om elkaar aan te spreken en zich te uiten.
3 miljoen werkenden ervaren intimidatie op werkvloer
Bijna drie miljoen werkenden hebben soms te maken met kleinerend of vernederend gedrag door managers. 40 procent wordt soms geconfronteerd met verbale agressie op het werk, 22 procent heeft te maken gehad met grensoverschrijdend gedrag. Dat blijkt uit onderzoek van vakbond CNV.
De vakbond liet het onderzoek uitvoeren onder een representatieve groep van 2400 werkenden door Maurice de Hond. CNV-voorzitter Piet Fortuin laat weten dat de wereldwijde aandacht voor het thema aanleiding was het onderzoek te doen. "Als je ziet wat er bekend wordt over de werksfeer bij De Wereld Draait Door bijvoorbeeld, dan vinden we dit belangrijk om in kaart te brengen. En ik vind de uitkomsten behoorlijk schokkend."
Vrouwen vaker slachtoffer
"Een schrikbarend hoog aantal werkenden wordt geïntimideerd of vernederd", zegt Fortuin. "Dit is dus niet voorbehouden aan tv-programma’s maar gebeurt op tal van werkvloeren. Volstrekt onacceptabel uiteraard. De werkplek moet veilig zijn."
Ongewenst gedrag heeft 'vele gezichten', geeft de CNV-voorman aan. Het gebeurt bovendien 'niet alleen op de werkvloer, maar bijvoorbeeld ook bij bedrijfsborrels'.
Vrouwen voelen zich vaker het slachtoffer van overschrijdend gedrag en intimidatie dan mannen. Van de mannen heeft 26 procent te maken met kleinerend of vernederend gedrag, tegenover 37 procent van de vrouwen.
Wanneer ga je te ver? Het grijze gebied van grensoverschrijdend gedrag
Vrouwen hebben ook vaker te maken met grensoverschrijdend gedrag door collega’s: 36 procent tegenover 23 procent bij de mannen. 16 procent van de vrouwen is weleens van baan gewisseld door grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Bij de mannen is dit 9 procent. Vrouwen lopen ook vaker een burn-out op en melden zich vaker ziek door grensoverschrijdend gedrag.
Met buikpijn naar werk
Een op de zes ondervraagden gaat met buikpijn naar het werk. Eenzelfde percentage stelt dat de sfeer op hun werkvloer hen stress bezorgt. Bij 11 procent heerst een angstcultuur en 15 procent vindt hun manager onvoorspelbaar en onberekenbaar.
13 procent overweegt een andere baan te zoeken vanwege de sfeer op het werk. In 8 procent van de gevallen leidde het grensoverschrijdende gedrag op de werkvloer tot een burn-out. "Een persoonlijk drama voor veel mensen dat nog jarenlang kan doorwerken."
Meer dan de helft van alle ondervraagden geeft aan dat de werkgever optreedt tegen grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Bij 16 procent is dit niet het geval, 33 procent 'weet het niet'. Fortuin: "Dit geeft aan dat voor bijna de helft niets is geregeld: er wordt niet opgetreden of men weet het simpelweg niet."
Startsein voor werkgevers
Ruim een kwart van de ondervraagden weet überhaupt niet waar ze terecht kunnen met klachten over intimiderend gedrag op de werkvloer. Het CNV roept werkgevers op om snel werk te maken van een veilige werkvloer. "De persoonlijke schade voor werknemers is enorm. Vertrouwenspersonen moeten worden opgeleid om dit gedrag te herkennen en te voorkomen. Voor intimiderend gedrag mag geen plek meer zijn op de werkvloer."
Ga terug naar Arbeidsomstandigheden.
