Geen automatisch ontslag bij bereiken van de pensioenleeftijd

Opinie  |  ma 25 aug 2014  |  Bron: Redactie HR-kiosk  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: Pensioengerechtigde leeftijd

Op dit moment zitten we in een tussenfase, waarbij nog steeds de huidige wetgeving geldt. Eerst per 1 juli 2015 komt hier een wezenlijke verandering in. Jurisprudentie geeft aan dat een dienstverband onder de huidige wetgeving niet automatisch eindigt bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Dit is alleen het geval wanneer een dergelijk beding nadrukkelijk is opgenomen in de arbeidsovereenkomst of in de cao is bepaald.

Jurisprudentie

Een 64-jarige werkneemster krijgt twee maanden voordat ze 65 een brief, waarin staat dat de arbeidsovereenkomst van rechtswege per 1 augustus 2011 zal eindigen. Het is gebruikelijk, dat het dienstverband eindigt bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd, aldus de werkgever. De werkneemster antwoordt hierop dat zij in eerdere gesprekken al had aangegeven dat ze wil doorwerken na haar 65ste.
 

 De werkgever vraagt daarom toch nog een ontslagvergunning aan

Ze stelt dat in haar arbeidsovereenkomst geen pensioenontslagbeding is opgenomen en dat er ook geen cao van toepassing is waarin iets is geregeld over ontslag bij 65 jaar. Bovendien staat nergens in de wet dat een arbeidsovereenkomst eindigt zodra de werknemer recht heeft op pensioen. De werkgever vraagt daarom toch nog een ontslagvergunning aan. Met toestemming van het UWV zegt de werkgever ten overvloede de arbeidsovereenkomst alsnog op per 1 december 2011. Maar de werkgever betaalt haar vanaf 1 augustus 2011 geen loon meer.
De werknemer vordert vervolgens via de rechter betaling van haar loon over de periode van 1 augustus tot 1 december 2011.

Kantonrechter

De werkgever meent dat een arbeidsovereenkomst van rechtswege eindigt, zodra de werknemer pensioen ontvangt. Dat is gebruikelijk in Nederland en bij de werkgever. Het volgt ook uit de wet (art. 7:667 lid 1 BW), zegt de werkgever. Daarin staat dat een arbeidsovereenkomst van rechtswege eindigt als de tijd is verstreken die bij overeenkomst is afgesproken of die bij de wet of door het gebruik is aangegeven. De werkgever vindt het ook onredelijk dat de werkneemster loon vordert, terwijl zij al pensioen ontvangt.
 

Dat de werkneemster de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en pensioen ontvangt, is geen reden om de arbeidsovereenkomst van rechtswege te beëindigen

De kantonrechter deelt echter de mening van de werkgever niet. Dat de werkneemster de pensioengerechtigde leeftijd bereikt en pensioen ontvangt, is geen reden om de arbeidsovereenkomst van rechtswege te beëindigen, wanneer niet nadrukkelijk een pensioenontslagbeding is vastgelegd c.q. is overeengekomen.

Niet langer gebruikelijk

De laatste jaren zijn er ontwikkelingen gaande met betrekking tot het verhogen van de pensioengerechtigde leeftijd. Het is derhalve niet langer gebruikelijk om te stoppen met werken bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd. Bovendien staat nergens in de wet dat een arbeidsovereenkomst van rechtswege eindigt als een werknemer recht heeft op een pensioenuitkering. De kantonrechter wijst de vordering tot loondoorbetaling tot 1 december 2011 toe.

Wet Werk en Zekerheid per 1-7-2015

Vanaf 1 juli 2015 kan de werkgever wel zonder toestemming van het UWV een werknemer ontslaan als deze de AOW-gerechtigde of pensioengerechtigde heeft bereikt, het pensioenontslagbeding is dan ook niet meer nodig. Dit staat in de Wet Werk en Zekerheid (artikel 7:669 lid 3 BW nieuw). Voor de volledigheid merken wij op dat er een verschil kan bestaan tussen de pensioen(richt)leeftijd – 67 jaar – en AOW-gerechtigde leeftijd. De preventieve ontslagtoets verdwijnt op dit punt dus per 1 juli 2015. Maar de werkgever moet wel opzeggen. Dat wil zeggen dat de werkgever wel een mededeling – bij voorkeur schriftelijk – moet doen bij nadering van de AOW-gerechtigde leeftijd van de medewerker, met inachtneming van de wettelijke opzegtermijn.

Een beding dat het dienstverband eindigt op exact 65 jarige leeftijd is sowieso nietig

Ook geldt per 1 juli 2015 dat de werkgever die de werknemer na de AOW-gerechtigde leeftijd in dienst houdt, en bijvoorbeeld pas een jaar later alsnog afscheid wil nemen, géén ontslagtoestemming nodig heeft. De werkgever kan dan volstaan met opzegging met inachtneming van de wettelijke opzegtermijn. Bij opzegging van de arbeidsovereenkomst op of na het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd hoeft de werkgever de nieuw in te voeren transitievergoeding niet te betalen. Let wel: een beding dat het dienstverband eindigt op exact 65 jarige leeftijd is sowieso nietig.