Zorgverzekering (inleiding)

Datum laatste wijziging: 27 september 2020  |  Trefwoorden: , , , , , , ,

Inhoud

  1. Een nieuwe zorgverzekering
  2. Zorgverzekeraar
  3. Basispakket
  4. Aanvullende verzekering
  5. Zorgtoeslag
  6. Onverzekerden en wanbetalers
  7. Uitgaven
  8. Aparte zorgverzekering voor arm en rijk?
  9. Stijging werkgeverspremie zorgkosten onacceptabel
  10. Zorgverzekering via werkgever raakt uit de tijd
  11. Twee soorten polissen
  12. Minder mensen wisselen van zorgverzekeraar
  13. Naar elke dokter en ieder ziekenhuis? Dat gaat je geld kosten!
  14. Collectieve zorgverzekeringen populair
  15. Senaat verwerpt plan beperking vrije zorgkeuze.
  16. Beperk de vrije artsenkeuze, anders gaat de premie omhoog
  17. Hinderpaalcriterium
  18. Marktleider informatie
  19. Naslag
  20. Mening meerderheid: hogere zorgpremie voor hoge inkomens
  21. TSN Thuiszorg ontslaat vaste krachten
  22. Kraamzorg blijft in basispakket
  23. 10 jaar Zvw
  24. Huishoudens besparen op aanvullende zorgverzekering
  25. Maak een eind aan zogenoemde payback-constructies
  26. Nederland heeft het beste zorgstelsel
  27. Wereldwijde dekking basiszorgverzekering verdwijnt
  28. Perspectief langdurige zorg en ondersteuning 2016
  29. In 2016 een miljoen mensen naar nieuwe zorgverzekering
  30. Weinig mannen kiezen voor een zorgopleiding
  31. Brede aanpak onverzekerdheid
  32. Hoe verder met de arbeidsgerelateerde zorg?
  33. Consumenten kunnen zelf geheime ziekenhuisprijzen openbaren
  34. Helft mensen met geestelijke gezondheidszorg werkt
  35. Let op verdeling zorgkosten lange termijn
  36. Tandartsmijding
  37. 'Scherp op Ouderenzorg' vraagt 70.000 extra zorgmedewerkers
  38. Kamer steunt verbod op winstuitkeringen zorg
  39. Tweede Kamer stemt in met verplichte GGZ
  40. Buitenlandse zorgkosten aftrekbaar
  41. Minima betalen minder voor zorg dan in 2005
  42. Overheid verkwist miljarden in de zorg
  43. Uitgaven zorg 2016 met 1,8% gestegen
  44. Inkomens topbestuurders zorg in 2016 nauwelijks lager
  45. Lagere compensatie voor gezonde verzekerden
  46. In 2018 ruim 400 miljoen extra voor verpleeghuiszorg
  47. Ziekenhuizen en zorgverzekeraars voor gezamenlijk inkoopbeleid dure geneesmiddelen
  48. Zorg instellingen in financiele problemen
  49. Zorguitgaven stijgen in 2017 met 2,1 procent
  50. Gemeenten delen informatie over verbeteringen in zorg onvoldoende
  51. Bereidheid bij te dragen aan zorgkosten ander daalt
  52. Forse daling onterechte zorgdeclaraties
  53. Einde van aanvullende zorgverzekering dreigt
  54. Invoering elektronische gegevensverwerking door zorgaanbieders
  55. 80% zorgkosten aan 17% verzekerden besteed
  56. Verpleeghuizen moeten personeel aannemen van extra budget
  57. Wat kost mij de zorg in 2018?
  58. Ziekenhuizen vrezen 'roof' personeel door verpleeghuizen
  59. Tijdelijke arbeidskrachten in de zorg doen structurele werkzaamheden
  60. Een op vijf leerlingen gezondheid of welzijn is man
  61. Toenemend tekort aan verzorgenden en verpleegkundigen
  62. VGZ: besparen op zorg zonder dat kwaliteit daalt mogelijk
  63. Kabinet wil zorgfraude verminderen
  64. Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag in de zorg
  65. Zorgpolis straks voor alle Rotterdammers
  66. Kabinet vraagt SER advies over zorguitgaven
  67. Direct 230.000 gekwalificeerde Nederlanders beschikbaar voor de zorg
  68. Minder wanbetalers zorgverzekering
  69. Ziekenhuizen in de knel door toename ZZP'ers
  70. Zorgkennis Nederland opnieuw ondermaats
  71. Zorgpremie in 13 jaar bijna 75 procent gestegen
  72. Misverstanden zorgverzekering op een rij
  73. Vergoeding zorgkosten Nederlanders in het buitenland
  74. Misverstanden rond de zorgverzekering
  75. Daklozen in de knel zonder briefadres
  76. Medische zorg voor onverzekerde daklozen
  77. Sterke daling wanbetalers zorgverzekering
  78. Dienstbetrekking of arbeidsovereenkomst?
  79. Effect gemeentepolis kan groter
  80. Aantal daklozen sinds 2009 meer dan verdubbeld
  81. Meer duidelijkheid van medicijnenfabrikanten over prijzen gewenst
  82. Zorgmedewerkers vaker ziek en nemen vaker ontslag
  83. Maatregelen tegen misstanden bij zorgaanbieders
  84. Gezondheid en zorg internationaal vergeleken
  85. Instroom zorg vanaf 2016 groter dan uitstroom
  86. Vergrijzing dwingt Nederland tot nieuwe arbeidsmarktideeën
  87. Langdurige zorg vaker thuis
  88. 10.000 woonplekken extra voor dak- en thuisloze mensen
  89. Tienduizenden aanmeldingen nieuw zorgpersoneel tijdens coronacrisis
  90. Woonplaatsbeginsel beschermd wonen
  91. Zorgbonussen 2020
  92. Einde aan collectiviteitskorting basiszorgverzekering
NB: artikelen over het 'eigen risico' treft u aan in subparagraaf Eigen risico (verzekering).

Een nieuwe zorgverzekering

Met ingang van 1 januari 2006 zijn de toen bestaande ziektekostenverzekeringen, ziekenfonds, particulier of overheid vervangen door een nieuwe Zorgverzekering. De Zorgverzekeringswet (Zvw) geldt voor (legale) ingezetenen van Nederland, met uitzondering van gemoedsbezwaarden* en militairen in actieve dienst.

* Een gemoedsbezwaarde is een werknemer die op grond van geloofsovertuiging bezwaren heeft tegen volksverzekeringen of werknemersverzekeringen of de Zvw. Gemoedsbezwaarden betalen financieel gezien niet minder, zij betalen in plaats van de wettelijke bijdrage een premievervangend bedrag.

Zorgverzekeraar

Iedereen die (legaal) in Nederland woont of hier loonbelasting betaalt, is verplicht een zorgverzekering af te sluiten. Iedereen vanaf 18 jaar betaalt een nominale premie aan de zorgverzekeraar. Voor kinderen onder de 18 jaar is geen premie verschuldigd. De premie verschilt per verzekeraar en per verzekering.

Verzekeraars zijn (eenmaal per jaar) verplicht om iedereen, ongeacht leeftijd, geslacht of gezondheidstoestand, te accepteren voor het wettelijk verzekerde basispakket. Ook mag de zorgverzekeraar de premie niet laten afhangen van iemands persoonlijke situatie. De acceptatieplicht geldt niet voor een aanvullende verzekering (zie onder).

Basispakket

Het wettelijk verzekerde basispakket komt overeen met het oude ziekenfondspakket. Het basispakket omvat onder andere geneeskundige zorg, mondzorg tot 18 jaar, farmaceutische zorg en hulpmiddelenzorg. Geneeskundige zorg omvat bijvoorbeeld zorg die wordt verleend door een verloskundige, een huisarts of een specialist. Nieuw in het basispakket is de kortdurende (korter dan een jaar) geestelijke gezondheidszorg.

Aanvullende verzekering

Personen kunnen op vrijwillige basis een aanvullende verzekering afsluiten, bijvoorbeeld voor tandartskosten. In de overgang naar de nieuwe zorgverzekering kan iedereen zijn huidige aanvullende verzekering gewoon behouden. Wie naar een andere verzekeraar wil, moet er rekening mee houden dat deze voor de aanvullende verzekering geen acceptatieplicht heeft en deze dus kan weigeren of een hogere premie vragen. De basiszorgverzekering en aanvullende verzekering kan men bij verschillende zorgverzekeraars afsluiten.

Zorgtoeslag

Afhankelijk van de persoonlijke situatie en inkomen kan er recht bestaan op een zorgtoeslag. De Belastingdienst bepaalt de hoogte van de zorgtoeslag op basis van het inkomen en dat van de eventuele partner. De zorgtoeslag wordt bij wijze van voorschot maandelijks uitbetaald. Na afloop van het jaar vindt een definitieve afrekening plaats door de belastingdienst.
Om in aanmerking te komen voor de zorgtoeslag moet iemand 18 jaar of ouder zijn, een Nederlandse zorgverzekering hebben, de Nederlandse nationaliteit hebben en het inkomen is aan een maximum gebonden. De grenzen voor de zorgtoeslag worden genoemd in subrubriek Zorgverzekeringswet (tabellen).

Meer informatie over de zorgtoeslag is te vinden op internet: www.toeslagen.nl.

Onverzekerden en wanbetalers

Alle mensen in Nederland van 18 jaar en ouder zijn verplicht een ziektekostenverzekering af te sluiten. Laat iemand dat na, dan krijgt hij te maken met het Zorginstituut Nederland. Als na twee waarschuwingen en boetes blijkt dat hij nog steeds niet is verzekerd, sluit het Zorginstituut een zorgverzekering af. Het Zorginstituut int in dat geval de zorgpremie bij de werkgever of uitkeringsinstantie. Het instituut klopt ook aan bij de werkgever of uitkeringsinstantie wanneer iemand 6 maanden premieachterstand heeft. Bij de Tweede Kamer is een wetsvoorstel voor strakkere maatregelen ingediend. (Bron: Zorgverzekering Nederland)

Bij zes maanden betalingsachterstand wordt een hogere premie (30% extra) in rekening gebracht. Uit angst voor deze hogere premie (boete) sluiten veel Nederlanders geen zorgverzekering af. Het gaat om mensen die langer dan een halfjaar hun zorgpremie niet hebben betaald. Hun zorgverzekeraar meldt hen dan aan als wanbetaler, waarna het College van Zorgverzekeringen per maand 160 euro inhoudt op hun loon, pensioen of uitkering. Meer hierover leest u in subrubriek Loonbeslag. De achterstallige betalingen kunnen ook op een eventuele uitkering of zorgtoeslag in mindering worden gebracht.

NB: werknemers die geen zorgverzekering hebben, werken vaak in het buitenland.

Het aantal personen dat minimaal een half jaar achter loopt met het betalen van de zorgpremie is van 2010 tot 2014 met 22 procent toegenomen naar 298 duizend. De stijging vond vooral plaats tussen 2010 en 2011. Jongeren, mannen, mensen met lage inkomens, ontvangers van een uitkering, alleenstaande ouders en allochtonen zijn vaker wanbetaler dan gemiddeld. (Bron: CBS, 16 okt. 2015)

Uitgaven

In 2012 bedroegen de uitgaven aan de gezondheids- en welzijnszorg 92,7 miljard euro. Dit is 3,7 procent meer dan in 2011. Vooral de uitgaven aan de vanuit de AWBZ gefinancierde langdurige zorg stegen sterk in 2012. In de jaren 2010 en 2011 namen de zorguitgaven met gemiddeld 3,2 procent per jaar toe. (Bron en meer: CBS, 16 mei 2013)

Aparte zorgverzekering voor arm en rijk?

Hoger opgeleiden maken gemiddeld minder gebruik van de gezondheidszorg dan lager geschoolden. Dit is geen vooroordeel, maar een opmerkelijk feit dat het Centraal Planbureau (CPB) in een eind 2012 verschenen rapport benadrukt. Er is niet alleen een verschil in de benodigde hoeveelheid zorg. Hoger opgeleiden nemen in verhouding een steeds groter deel van de totale zorgkosten voor hun rekening. Met het oog op de betaalbaarheid van de zorg stelt het CPB indirect voor om de inhoud van de basiszorgverzekering af te stemmen op iemands inkomen.

Stijging werkgeverspremie zorgkosten onacceptabel

MKB-Nederland en VNO-NCW vinden het 'onacceptabel' als de overheveling van een deel van de langdurige zorg naar de Zorgverzekeringswet ertoe leidt dat de werkgeverspremie stijgt. Daardoor nemen de loonkosten alleen maar verder toe. Dat schrijven zij in een brief (2013) aan de Tweede Kamer, die overleg heeft over de hervorming van de langdurige zorg.

De ondernemersorganisaties wijzen erop dat de bijdrage van werkgevers aan de curatieve zorg via de werkgeverspremie is gestegen van 10 miljard euro in 2010 naar 13 miljard in 2013. De overheveling van delen van de langdurige zorg zal leiden tot een verdere loonkostenverhoging, en daarmee een verslechtering van de exportpositie van bedrijven.

MKB-Nederland en VNO-NCW verwachten bovendien dat de langdurige zorg voor ouderen sneller zal groeien dan de economische groei en andere zorguitgaven. Bedrijven kunnen daar weinig invloed op uitoefenen. De overheid zou de kostenstijging die het gevolg is van overheveling permanent voor haar rekening moeten nemen.

Zorgverzekering via werkgever raakt uit de tijd

Nederlanders sluiten massaal hun zorgverzekering af via consumentencollectieven. "Volgend jaar zullen er meer mensen verzekerd zijn bij een consumentencollectief dan via hun werkgever," voorspelt Paul van Selms, directeur van UnitedConsumers.
Twee derde van alle verzekerden in Nederland is aangesloten bij een collectief. Daarvan is nu nog iets meer dan de helft via hun werkgever verzekerd, een aantal dat sinds 2009 fors gedaald is. Als deze trend doorzet, is in 2014 de meerderheid van de collectief verzekerden bij een consumentencollectief aangesloten.

Uit onderzoek van de Nationale Zorgautoriteit (NZa) blijkt dat de mensen die door de crisis hun baan kwijt zijn geraakt, wel graag alle voordelen van een collectieve verzekering willen behouden. Zij vinden die mogelijkheid bij een consumentencollectief.

Twee soorten polissen

In Nederland zijn er twee verschillende soorten zorgpolissen: restitutie- en naturapolissen. Bij restitutiepolissen heeft iemand een vrije keuze in zorgaanbieder en krijgt hij alle zorg volledig vergoed. Bij naturapolissen (een verzekering waarbij de zorg rechtstreeks door de zorgverzekeraar wordt betaald) maakt de verzekeraar onderscheid tussen zorgaanbieders. Zorg van partijen waarmee de verzekeraar een contract heeft afgesloten krijgt iemand 100 procent vergoed. Voor zorg van niet-gecontracteerde aanbieders een gedeelte; meestal 80 procent.

In 2016 wordt de vraag met welke partijen de verzekeraar in zee gaat nog belangrijker. Dan mogen zorgverzekeraars ook naturapolissen aanbieden waarbij ze geen zorg meer vergoeden van zorgaanbieders waarmee ze geen contract hebben afgesloten. De huisarts, tandarts, fysiotherapeut en verloskundige mag iemand dan nog wel zelf blijven kiezen.

Minder mensen wisselen van zorgverzekeraar

Het percentage verzekerden dat overstapte naar een andere zorgverzekeraar is na een stijging in de afgelopen jaren, in 2014 afgenomen tot 8 procent. Vorig jaar was dat nog 10 procent. (Bron: BG magazine, 31 mrt. 2014)

Naar elke dokter en ieder ziekenhuis? Dat gaat je geld kosten

Prijsverschil zorgpolis zal oplopen tot enkele tientjes. Ziekenhuizen die niet kunnen verklaren waarom ze op een vergelijkbare populatie meer behandelingen uitvoeren, meer hersteloperaties nodig hebben of hogere doses dure medicijnen voorschrijven, krijgen geen contract meer. Het prijsverschil tussen de gewone zorgpolis en de goedkopere selectieve zorgpolis loopt de komende jaren op tot enkele tientjes per maand. Dit zegt Ab Klink, lid van de raad van bestuur van zorgverzekeraar VGZ in een interview met de Volkskrant. Momenteel bedraagt het verschil tussen beide polissen bij de verzekeraar slechts 4 euro per maand. (Bron: Z24, 28 aug. 2014)

Collectieve zorgverzekeringen populair

Uit cijfers van Vektis, een centrum dat de in- en uitstroom bij zorgverzekeraars registreert, blijkt dat 70 procent van de consumenten zich in 2014 collectief heeft verzekerd. Het percentage collectief verzekerden stijgt gemiddeld met 2 procentpunt per jaar.

Collectieve zorgverzekering: hoe werkt het?

Sommige werkgevers bieden een collectieve zorgverzekering aan. Als je dan via je werkgever afsluit, krijg je korting op je zorgverzekering. Maar let op: een collectief is meestal niet de beste en voordeligste optie, heeft inmiddels ook de minister ingezien. Jij en je collega's krijgen allemaal hetzelfde pakket, wat niet per se op je zorgbehoefte aansluit. Dat kost je meer geld dan nodig. Maar wat is dan wel het beste om te doen? Lees onze ins en outs over collectieve zorgverzekeringen.
Op 28 juni jl. verscheen een nieuwsbericht over collectieve zorgverzekeringen: 'Minister Bruins: korting collectieve zorgverzekering is nep'. Aan het licht kwam dat bij huidige collectieve zorgverzekeringen zorgverzekeraars hun premie verhogen om daar vervolgens een korting op te geven. Daardoor zijn veel mensen onderaan de streep alsnog duurder uit dan bij een gewone zorgverzekering zonder korting
Als je gebruik wilt maken van het werkgeverscollectief, moet je je verzekering via je werkgever aanvragen. Je kunt de verzekering dan niet via Independer aanvragen.
Sommige verzekeraars bieden aparte pakketten aan voor collectieve verzekeringen (zoals CZ). Deze pakketten zijn vaak uitgebreider dan de reguliere pakketten, maar ook duurder. Je moet goed bekijken of dit pakket bij jou past.

Wanneer is een collectief goedkoop?

Werkgevers kunnen voor jou korting regelen op je zorgverzekering omdat ze een groot aantal klanten aanbrengen bij de verzekeraar. Je kunt het vergelijken met groepskorting. Het kortingspercentage kan verschillen per werkgever. Volgens de Zorgverzekeringswet mogen verzekeraars maximaal 10% korting geven op de basisverzekering. Vanaf 2020 mag dit nog maar maximaal 5% zijn. Op aanvullende pakketten geldt de beperking van 10% niet. Bij aanvullende pakketten geldt vaak: hoe uitgebreider het pakket, hoe hoger het kortingspercentage. De korting kan oplopen tot meer dan 20%.

Wist je dat?

Bij sommige verzekeraars kun je als zzp-er ook collectiviteitskorting krijgen.
Wanneer je wilt overstappen naar een collectief dan moet dit binnen 30 dagen.
Meestal kunnen gezinsleden ook profiteren van je collectiviteitskorting, maar dit is helaas niet altijd het geval.

Let op: collectief niet altijd beste keuze

Meestal ziet zo’n collectieve zorgverzekering er heel aantrekkelijk uit. Je betaalt immers minder dan je direct bij de verzekeraar betaalt. Je moet echter wel oppassen dat je jezelf niet oververzekert. Zo’n collectieve verzekering is niet op maat gemaakt. Je werkgever sluit voor jou en al je collega’s een contract met één of enkele zorgverzekeraar(s). Maar je collega’s en jij hebben natuurlijk niet dezelfde zorgwensen of behoefte. Meestal ben je bij een collectief dus per definitie niet het beste uit omdat er vergoedingen in zitten die je niet nodig hebt, terwijl je er wel voor betaalt.

Beter af zijn dan met een collectief? Vergelijk je zorgverzekering

Er zijn meer en betere opties dan een collectief. En vaak ben je door goed te vergelijken al veel beter uit. Op die manier filter je uit alle verzekeraars, pakketten en aanvullende verzekeringen de combinatie die het best aansluit op jouw zorgbehoefte voor het komende jaar. Die behoefte kan jaarlijks verschillen, dus het is interessant om dat elk jaar opnieuw te checken. Maak dus voor het volgende jaar een vergelijking van zorgverzekeringen en zorg dat je goed zit. (Bron: Independer)

Senaat verwerpt plan beperking vrije zorgkeuze

De Eerste Kamer heeft voor onrust gezorgd in de coalitie door tegen de afschaffing van het recht op vrije artsenkeuze te stemmen. Onverwacht stemden drie PvdA-senatoren tegen het wetsvoorstel, waardoor zorgverzekeraars niet een polis mogen gaan aanbieden waarin alleen behandelingen worden vergoed die zijn gedaan door specialisten met wie ze een contract hebben (Bron: Z24, 17 dec. 2014).

Het kabinet gaat het voorstel nu opnieuw indienen in de Tweede Kamer. Mocht de wet opnieuw de eindstreep niet halen, dan zou het kabinet het parlement willen omzeilen via een algemene maatregel van bestuur. Dan kunnen de plannen alsnog uitgevoerd worden, zonder behandeling in de Tweede Kamer.

Beperk de vrije artsenkeuze, anders gaat de premie omhoog

De voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland, André Rouvoet, voert de druk op politiek Den Haag op om alsnog akkoord te gaan met de omstreden zorgwet van minister Schippers van Volksgezondheid.

De plannen van Schippers zijn onderdeel van het zorgakkoord, dat het kabinet in 2014 sloot met de sector. Daarbij is afgesproken om iets te doen aan de stijgende kosten in de zorg, onder meer door de mogelijkheid om zelf een zorgverlener te kiezen te beperken.

In het huidige systeem moeten zorgverzekeraars 80 procent vergoeden van een behandeling door een zorgverlener met wie zij geen contract hebben. In de nieuwe polis zou kunnen worden bepaald dat daar een lagere of helemaal geen vergoeding voor volgt, waardoor de premie lager kan blijven.

Hinderpaalcriterium

Op 16 november 2015 besteedde het televisieprogramma Radar aandacht aan het onderwerp Hinderpaalcriterium. Maar wat is het hinderpaalcriterium precies? Wij leggen het je stap-voor-stap uit. Wil je checken of je met jouw polis bij alle ziekenhuizen terecht kunt? Meer weten?

Marktleider informatie

Zorgweb levert informatie over zorgverzekeringen voor professioneel gebruik. Alle beschikbare premie- en dekkingsgegevens worden op uniforme en transparante wijze door Zorgweb verzameld, verrijkt en gewaardeerd. Zorgweb is op dit terrein marktleider. In de database van Zorgweb is de informatie van duizenden individuele en collectieve zorgverzekeringen opgenomen.

Naslag

Meer informatie is te vinden in Handboek Loonheffingen 2017. Ga naar dit handboek.

Mening meerderheid: hogere zorgpremie voor hoge inkomens

Ruim de helft van de volwassen Nederlanders vindt dat de zorgpremie voor mensen met een hoog inkomen omhoog zou moeten. Solidariteit met kwetsbare groepen is er ook: groepen met een hoger gezondheidsrisico, zoals ouderen en mensen met een minder goede gezondheid, zouden volgens een groot deel van de bevolking geen hogere zorgpremie moeten betalen.

Bij de vaststelling van de nominale premie van de basiszorgverzekering spelen leeftijd, leefstijl, gezondheid of kans op ziekte geen rol. Veel Nederlanders vinden dat daar iets wringt: ruim de helft van de volwassenen in ons land vindt dat mensen met een ongezonde leefstijl, rokers en zware drinkers, een hogere zorgpremie zouden moeten betalen.
Tegelijkertijd vindt een substantieel deel van de bevolking dat niet-rokers, spaarzame drinkers, actieve sporters en mensen met een gezond gewicht wel minder zorgpremie zouden mogen betalen. (Bron: CBS, 23 apr. 2015)

TSN Thuiszorg ontslaat vaste krachten

In 2015 worden 650 medewerkers in vaste dienst ontslagen. De lonen van 4300 medewerkers worden flink verlaagd. Het salaris van de huishoudhulpen is vaak hoger dan de vergoeding van de gemeente. TSN: 'Wij kunnen de verliezen niet langer dragen'.

Kraamzorg blijft in basispakket

Kraamzorg blijft in het basispakket van de zorgverzekering. Wel wordt straks per vrouw bekeken hoeveel uur en welke zorg ze precies nodig heeft.
Dat heeft minister Edith Schippers (Volksgezondheid) in mei 2015 aan de Tweede Kamer geschreven. Ze neemt daarmee de adviezen van Zorginstituut Nederland over.

10 jaar Zvw

Deze presentatie is gebruikt door Laura van Geest tijdens het Landelijk Congres der Bestuurskunde, gehouden op 20 mei 2015 in Nijmegen. De speech die zij tijdens dit congres heeft uitgesproken is te downloaden.

Huishoudens besparen op aanvullende zorgverzekering

Nederlandse huishoudens hebben in 2013 minder betaald voor hun zorgverzekering dan in 2012. Meer huishoudens zagen af van een aanvullende verzekering en wisten zo hun zorgpremie te verlagen. Van de huishoudens met de laagste inkomens heeft nu meer dan een kwart geen aanvullende verzekering. (Bron: CBS, 28 mei 2015)

Maak een eind aan zogenoemde payback-constructies

Bij deze constructies worden arbeidsmigranten onder meer gedwongen tot het betalen van veel te hoge premies voor hun zorgverzekering. Een deel van die woekerpremie vloeit via een constructie weer terug in de zak van de werkgever. Een pure vorm van uitbuiting, aldus de centrales. Dit meldt FNV.

Het is niet voor het eerst dat vakbonden deze verkapte loonsverlaging aankaarten. In 2014 zijn er op aandringen van CNV Vakmensen al Kamervragen over gesteld. Minister Asscher verklaarde toen al dat werkgevers geen winst mogen maken op zorgverzekeringen.

Nederland heeft het beste zorgstelsel

In zijn afscheidsrede (2015) stelt Wynand van de Ven - hoogleraar Sociale ziektekostenverzekering - dat Nederland al jaren bovenaan op de ranglijst van landen staat met het beste zorgstelsel. Nederlanders betalen zelf 'slechts' 6 procent van de totale zorgkosten, in andere rijke landen is dat gemiddeld 20 procent. En, chronisch zieken hebben in Nederland ongeacht hun inkomen toegang tot een breed pakket goede zorg.

Commentaar heeft de heer Van de Ven ook: Voer van een wettelijke minimumvergoeding voor niet-gecontracteerde zorg in. Die moet zo laag zijn dat de meeste verzekerden in de regel geen gebruik maken van niet-gecontracteerde zorg, bijvoorbeeld een vergoeding van maar de helft van de kosten.

Wereldwijde dekking basiszorgverzekering verdwijnt

Vanaf 2017 zal de basiszorgverzekering niet meer wereldwijd geldig. Voor verblijf buiten Europa - zakelijk, vakantie - zal de betrokkene een reisverzekering of een aanvullende zorgverzekering moeten sluiten, of hij doet niets en dan maar hopen dat hij niet ziek wordt.

Perspectief langdurige zorg en ondersteuning 2016

FNV, CNV, VNG en staatssecretaris Van Rijn (VWS) hebben een gezamenlijke aanpak afgesproken over het creëren van nieuw perspectief voor langdurige zorg en ondersteuning en verantwoord marktgedrag. Er komen nieuwe functies voor ondersteuning van mensen thuis waarbij huishoudelijke hulp bijvoorbeeld wordt gecombineerd met vormen van begeleiding en persoonlijke verzorging. Daarvoor worden structureel extra financiële middelen vrijgemaakt. (Bron en meer: Helpende Handen, 7 dec. 2015)

In 2016 een miljoen mensen naar nieuwe zorgverzekering

Meer dan een miljoen mensen is per 1 januari 2016 van zorgverzekeraar veranderd. Er was gerekend op 7 procent overstappers maar het definitieve overstappercentage voor 2016 kwam uit op 6,3 procent.
Dat betekent dat minder mensen dan in 2015 zijn overgestapt op een andere zorgverzekering. Toen veranderde 6,8% van zorgverzekeraar. (Bron: Vektis, 19 feb. 2016)

Weinig mannen kiezen voor een zorgopleiding

Mannen blijven een zeldzaamheid in zorgopleidingen. Vorig schooljaar haalden 22 duizend vrouwen en 2,1 duizend mannen een diploma in de verpleegkunde of (hulp bij) verzorging.

Van de 24,5 duizend afgestudeerden in een zorgopleiding van vorig jaar, voltooiden zeven van de tien een opleiding in de richting hulp bij zorg en welzijn of verzorging op niveau 1, 2 of 3 van het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Bijna twee van de tien rondden de opleiding verpleegkunde af op het vierde mbo-niveau en ruim een van de tien kreeg een bachelorsdiploma voor hbo verpleegkunde uitgereikt. (Bron: CBS, 18 mrt. 2016)

Brede aanpak onverzekerdheid

Het kabinet en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten gaan gezamenlijk het probleem van onverzekerdheid aanpakken. Dit schrijven ministers Schippers (Volksgezondheid) en Van der Steur (Veiligheid en Justitie) aan de Tweede Kamer.
In de praktijk komt het helaas voor dat mensen geen vaste woon- of verblijfplaats hebben en ook geen briefadres. Een zorgverzekering vereist een adres. Hierdoor hebben deze dak- en thuislozen ook geen zorgverzekering en zijn zij verstoken van medisch noodzakelijk zorg. (Bron: Rijksoverheid, 2 mei 2016)

Hoe verder met de arbeidsgerelateerde zorg?

Streven naar betere kwaliteit. Het kabinet zocht haar heil in een advies van de SER. De SER deed wat van haar verlangd werd en kwam een serie verbeterpunten:
  • Is de bedrijfsarts wel voldoende onafhankelijk;
  • het onvoldoende herkennen en melden van beroepsziekten;
  • onvoldoende instroom in de opleiding tot bedrijfsarts;
  • de gebrekkige samenwerking tussen de bedrijfsarts;
  • de reguliere zorg en onvoldoende aandacht voor preventie.

Consumenten kunnen zelf geheime ziekenhuisprijzen openbaren

Consumentenbond en Open State Foundation hebben een webpagina geopend waarop samen met consumenten alle ziekenhuisprijzen van Nederland worden verzameld. 'Op onze eerdere oproepen om openheid van zaken over ziekenhuiskosten te geven komt onvoldoende respons van zorgverzekeraars, ziekenhuizen en Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).' (Bron: VVP, 6 sep. 2016)

Helft mensen met geestelijke gezondheidszorg werkt

Van de mensen (18 tot 75 jaar) die worden behandeld in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) heeft 51 procent werk. Het percentage werkenden is veel lager dan van alle mensen van die leeftijd (63 procent). Het aandeel mensen met een uitkering is met 37 procent juist veel hoger dan gemiddeld (14 procent). Mensen die eerstelijns geestelijke gezondheidszorg kregen, werken aanzienlijk vaker dan de mensen met tweedelijns geestelijke gezondheidszorg.

Vrouwen die behandeld worden, hebben iets vaker werk dan mannen. Ook zag het CBS dat hoe hoger de kosten voor de GGZ voor iemand zijn, hoe vaker diegene geen werk heeft en wel een uitkering (Bron: CBS, 10 okt. 2016)

Let op verdeling zorgkosten lange termijn

De zorgkosten nemen de komende jaren naar verwachting verder toe. Wanneer een verdere groei van de zorg op dezelfde manier als nu wordt betaald, dan komen de kosten voor een relatief groot deel bij jongeren en hoge inkomens terecht, terwijl zij de minste zorg nodig hebben. De financiering van de zorgkosten heeft een sterk herverdelend effect. Dit maakt het Centraal Planbureau (CPB) duidelijk in het vandaag verschenen onderzoek Financiering van de zorg op de langere termijn. Het CPB wil met deze studie het bewustzijn over de verdeling van de zorgkosten vergroten zodat de gevolgen van keuzes voor de financiering van de zorg op de lange termijn duidelijk zijn.

Er zijn verschillende alternatieven om de groei van de zorgkosten in de toekomst te betalen. Er kan worden gekeken naar de verdeling van de kosten tussen gezonde en zieke mensen, jong en oud en arm en rijk. Voorbeelden hiervan zijn het verlagen of juist het verhogen van het eigen risico. Ook kan worden gedacht aan een leeftijdsafhankelijke financiering. Bij een verlaging van het eigen risico betalen jongeren en mensen met een hoger inkomen relatief meer aan extra zorg. (Bron en meer: CPB, 27 okt. 2016)

Tandartsmijding

16% van de Nederlanders heeft het afgelopen jaar een bezoek aan de tandarts gemeden, terwijl deze groep mensen wel gebitsklachten had. In 11% van de gevallen meed men een bezoek aan de tandarts omdat men tegen de verwachte kosten op zag. 9% van de respondenten meed een tandartsbezoek om eventuele vervolgkosten (kaakchirurg, medicatie, et cetera) te ontlopen.

Dit blijkt uit onderzoek van het Zorgverzekering Informatie Centrum (Z.I.C.), dat jaarlijks het Nationaal Zorgonderzoek uitvoert. In 2016 stond het onderzoek in het kader van (tand)zorgmijding.

NB: Tandartskosten vallen niet onder 'eigen risico'. De kosten moeten zelf worden betaald, tenzij het om kinderen onder 18 jaar gaat of iemand heeft daarvoor een aanvullende verzekering afgesloten.

'Scherp op Ouderenzorg' vraagt 70.000 extra zorgmedewerkers

Het Zorginstituut Nederland stelt in haar concept Kwaliteitskader voor om twee zorgprofessionals tijdens piekmomenten in te zetten op een groep verpleeghuisbewoners. Ook Hugo Borst en Carin Gaemers gaan in hun manifest Scherp op Ouderenzorg uit van twee medewerkers op een groep. Daarmee zou een kwaliteitsslag gemaakt kunnen worden waardoor verpleeghuisbewoners meer zorg en aandacht krijgen.

ActiZ heeft dit geïnterpreteerd als en is voorstander van het zogenaamde 'vier ogen, vier handen' principe en heeft de afgelopen weken doorgerekend wat de personele en financiële consequenties hiervan zijn. Uit deze analyse blijkt dat er 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig zijn om in alle verpleeghuizen overdag twee zorgprofessionals op een woongroep van zes tot acht bewoners in te zetten.

Los van dit bedrag is dit, gezien de krapte op de arbeidsmarkt, een enorme uitdaging die vraagt om een gezamenlijk, innovatief arbeidsmarktplan van alle betrokken partijen (waaronder het ministerie van VWS, de opleidingen en de vakbonden). ActiZ heeft hier concrete voorstellen voor die zij graag met andere partijen oppakt en uitvoert. (Bron: ActiZ, 11 jan. 2017)

Reactie ministerraad: Mogelijk nog meer geld voor verpleeghuizen

Het is niet uitgesloten dat er meer geld wordt uitgetrokken voor verpleeghuizen, naast het bedrag van 100 miljoen euro extra dat donderdag al uitlekte. De kans is wel groot dat dat besluit door een volgend kabinet moet worden genomen, zei staatssecretaris Martin van Rijn.

Van Rijn sprak na afloop van de ministerraad, waar zijn plan werd goedgekeurd om direct 100 miljoen euro uit te trekken om de ergste problemen in de verplegingszorg aan te pakken.

Het kabinet trekt het geld uit naar aanleiding van het zogenoemde kwaliteitskader dat is opgesteld door het Zorginstituut. In dat document is een aantal minimumnormen opgesteld waar verpleeghuizen aan moeten voldoen. Een van die normen is een minimale personeelsbezetting voor verpleeghuizen, maar dat wordt geen harde norm die voor elk verpleeghuis hetzelfde zal zijn.

Kamer steunt verbod op winstuitkeringen zorg

Het ziet ernaar uit dat zorgverzekeraars ook in de toekomst winst niet mogen uitkeren aan hun aandeelhouders of leden. Als ze winst maken, mag die alleen in de zorg worden gestopt. Een zeer ruime meerderheid in de Tweede Kamer steunt een initiatiefwet hierover van regeringspartij PvdA en de oppositiepartijen SP en CDA. Van de grote fracties is alleen regeringspartij VVD tegen.

Er is nu ook al een verbod op winstuitkeringen. Dat werd ingesteld in 2006, toen de huidige basisverzekering werd ingevoerd. De maatregel zou tien jaar van kracht zijn, maar werd al tot 2018 verlengd. Met de initiatiefwet wordt het verbod permanent gemaakt.
De VVD ziet niets in de wet. Volgens woordvoerder Arno Rutte is het verbod slecht voor de financiële positie van de verzekeraars en zal het ertoe leiden dat de premies omhoog gaan. Hij is ook bang voor schadeclaims van verzekeraars, omdat het verbod een inbreuk zou zijn op het eigendomsrecht.
Ook het kabinet is tegen het voorstel. Minister Schippers denkt dat de wet "de verzekeraarsmarkt op slot zet" en dat de premies zullen stijgen. Schippers heeft ook juridische bezwaren en ook zij vreest dat verzekeraars compensatie zullen eisen. (Bron: NOS, 26 jan. 2017)

Tweede Kamer stemt in met verplichte GGZ

De Tweede Kamer heeft op 14 februari 2017 ingestemd met de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz).
De Rechtspraak stelt vraagtekens bij de uitvoerbaarheid van de wet en is bezorgd over de manier waarop gedwongen behandeling in het wetsvoorstel is geregeld. Volgens het voorstel zijn op de zorgmachtiging niet de strafrechtelijke, maar civielrechtelijke procedureregels van toepassing. Als een veroordeelde of het OM tegen zowel de strafrechtelijke beslissingen als tegen de zorgmachtiging in beroep gaat, ontstaat het probleem dat er procedures door elkaar heen kunnen gaan lopen. De strafzaak wordt dan in hoger beroep behandeld door het gerechtshof, de dwangbehandeling in cassatie door de Hoge Raad. Rechters vrezen dat er onwerkbare situaties ontstaan doordat strafrechtelijke en civielrechtelijke procedures door elkaar kunnen gaan lopen. (Rechtennieuws, 16 feb. 2017)

Buitenlandse zorgkosten aftrekbaar

Tips en uitleg van De Jong en Laan (accountants en belastingadviseurs) d.d. 21 feb. 2017):

Aftrekbaar zijn

  • In beginsel gelden dezelfde voorwaarden als voor Nederlandse zorgkosten1. Het begrip genees- en heelkundige hulp is breed en fiscaal zijn de kosten hiervan aftrekbaar als het een behandeling betreft:
    • door een arts, of
    • op voorschrift en onder begeleiding van een arts door een paramedicus, of
    • door bepaalde paramedici, mits u van de paramedicus een verklaring heeft waaruit het medische karakter van de behandeling blijkt.
  • Ziekte-reiskosten zijn aftrekbaar, ook als u noodzakelijkerwijs per vliegtuig moet reizen, zo blijkt uit recente rechtspraak.
1 Ook een behandeling door een buitenlandse arts is dus aftrekbaar, deze aftrek staat los van de vraag waarom u naar het buitenland bent gegaan.

Niet aftrekbaar

Verblijft u gedurende uw behandeling in een hotel, dan zijn deze kosten niet aftrekbaar. Alleen kosten van een verpleeginrichting leiden tot aftrek.

Drempel

De aftrek van ziektekosten kent een drempel, wat wil zeggen dat alleen de kosten boven de drempel tot aftrek leiden. De drempel is afhankelijk van de hoogte van het inkomen, zie Zorgverzekeringswet (tabellen).

Minima betalen minder voor zorg dan in 2005

De premie is sinds het afschaffen van het ziekenfonds in 2006 enorm opgelopen, maar de zorgtoeslag - een tegemoetkoming in de kosten - steeg voor de minima mee. De modale inkomens zijn echter de klos en betalen 84 procent meer premie. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Volksgezondheid.

Ook in 2017 zullen de zorgkosten voor mensen met het minimumloon van 1.550 euro bruto per maand lager zijn (464 euro op jaarbasis) dan destijds, laat het departement desgevraagd weten. Opmerkelijk, omdat partijen als 50Plus en de SP steeds zeggen dat de lage inkomens lijden onder het de laatste jaren opgelopen eigen risico en de gestegen premie. Regeringspartij VVD pocht er juist op dat de stijging van zorgkosten is ingedamd onder het liberale bewind. (Bron: AD, 8 mrt. 2017)

Overheid verkwist miljarden in de zorg

Het ministerie van Volksgezondheid vergoedt te gemakkelijk peperdure, nieuwe medische technologieën. Op het moment dat die behandelingen in de basisverzekering worden opgenomen, is lang niet altijd duidelijk of ze een verbetering zijn ten opzichte van de al beschikbare behandelmethoden. Dat schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in haar rapport van 18 mei 2017.

Het CPB geeft twee voorbeelden: protonentherapie tegen kanker en de Da Vinci Robot, waarmee chirurgen op afstand kunnen opereren. Zorgverzekeraars vergoeden beide behandelingen met belasting- en zorgpremiegeld.

De partijen die bepalen of nieuwe technologieën in het basispakket komen, hebben ofwel te weinig verstand van geneeskunde of zijn niet neutraal, schrijft het CPB. Ze kunnen niet goed inschatten of een nieuwe methode het geld waard is. Voor verzekeraars zou de vergoeding van nieuwe technologieën bovendien een reputatiekwestie zijn. Zij willen volgens het CPB niet de indruk wekken dat ze de nieuwste behandelingen links laten liggen. (Bron en meer: De Volkskrant, 18 mei 2017)

Uitgaven zorg 2016 met 1,8% gestegen

In 2016 is ruim 96 miljard euro uitgegeven aan zorg. Dat is 1,7 miljard euro (1,8 procent) meer dan in 2015. Het grootste deel, bijna 60 miljard euro, is gefinancierd via de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg. Het was het vierde jaar op rij dat de zorgkosten minder toenamen dan het bbp1.

1 bruto binnenlands product (bbp) is de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde finale goederen en diensten gedurende een bepaalde periode.

Aan ziekenhuizen (inclusief medisch specialisten) is 27 miljard euro uitgegeven, 0,6 miljard (2,5 procent) meer dan in 2015. De uitgaven aan geneesmiddelen via openbare apotheken, drogisten en supermarkten waren 5,6 miljard euro, ruim 3 procent meer dan in 2015. De uitgaven aan langdurige zorg (ouderenzorg en gehandicaptenzorg) zijn licht gestegen, na een daling in 2015. Vooral de betalingen via het persoonsgebonden budget van de Wet langdurige zorg namen fors toe, met 11,5 procent. (Bron: CBS, 18 mei 2017)

Inkomens topbestuurders zorg in 2016 nauwelijks lager

In de ouderenzorg is in 2016 ruim 68 miljoen euro besteed aan beloningen voor topbestuurders. Dat is circa 0,3 procent minder dan in het jaar daarvoor. Dat blijkt uit de ActiZ 50, een lijst met grootverdieners in de ouderenzorg, die de FNV zaterdag heeft vrijgegeven.

2016 was het laatste jaar dat bestuurders in de zorg hun topinkomens konden behouden. Vanaf begin dit jaar moeten vele topbestuurders fors inleveren door de Wet normering topinkomens (WNT). Het maximumsalaris in de (semi-)publieke sector wordt begrensd tot 178.000 euro, de zogenaamde balkenendenorm. Voor een ontslagvergoeding staat maximaal 75.000 euro.

In de lijst grootverdieners in de ouderenzorg voor 2016 staat Wim Driesse van de Stichting Zorggroep bovenaan. Mede door een ontslagvergoeding had hij vorig jaar een inkomen van ruim vier ton. (Bron: Allesoverhr, 10 jun. 2017)

Lagere compensatie voor gezonde verzekerden

Vanaf 2018 zullen verzekeraars gemiddeld circa 200 euro minder compensatie ontvangen voor verzekerden die in de drie voorgaande jaren telkens lage zorgkosten hadden. Dat kondigt minister Schippers aan.

Eerder, vanaf 2016, bestaat er al een risicoverevening van 85 euro voor iedere hoogopgeleide tot en met 44 jaar om dezelfde reden. (Bron: VVP, 21 jun. 2017)

In 2018 ruim 400 miljoen extra voor verpleeghuiszorg

Verpleeghuizen krijgen er vanaf 2018 elk jaar 435 miljoen euro structureel bij voor het aannemen van meer personeel. Dat heeft het demissionaire kabinet besloten, schrijft staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid, PvdA) dinsdag aan de Tweede Kamer.
Begin dit jaar besloot het kabinet al 100 miljoen euro extra uit te trekken voor de verpleeghuizen die het hardst geld nodig hebben. Aanleiding daarvoor een Kamerbreed gesteunde motie van de PVV die het kabinet vroeg het manifest Scherp op Ouderenzorg van schrijver Hugo Borst en Carin Gaemers te omarmen. In april besloot het kabinet tijdens overleg over de Voorjaarsnota tot een investering van nog eens 100 miljoen structureel, zodat verpleeghuizen konden beginnen met het aantrekken van nieuw personeel.

Van Rijn liet het Zorginstituut uitrekenen wat de gewenste verbetering van de verpleeghuiszorg kost. Het 'kwaliteitskader verpleeghuiszorg' dat het instituut vaststelde kost vanaf 2021 structureel 2,1 miljard euro. In het kader staan onder meer strike personeelsnormen, zoals de aanwezigheid van minimaal twee zorgverleners bij bijvoorbeeld het naar bed brengen van bewoners.

Volgens het kabinet kunnen met het extra geld vanaf 2018 ongeveer 7000 extra voltijdbanen in de zorg worden gecreëerd. Daarnaast kan het geld worden gebruikt voor het uitbreiden van contracten van bestaande medewerkers.

Dat de bekendmaking van het extra geld nu al komt en niet pas richting Prinsjesdag, heeft te maken met het feit dat de verpleeghuizen tijd nodig hebben om nieuw personeel tijdig te kunnen aannemen. (Bron: NRC, 4 jul. 2017)

Ziekenhuizen en zorgverzekeraars voor gezamenlijk inkoopbeleid dure geneesmiddelen

Ziekenhuizen er zorgverzekeraars gaan gezamenlijk dure geneesmiddelen inkopen. In 2018 start een pilot met een groep kankermedicijnen. "Een belangrijke stap", zegt Wouter Bos, bestuursvoorzitter van het VUmc. "Dit is heel hard nodig. En ik hoop dat we op tijd zijn, want de hoeveelheid nieuwe middelen die er nog aankomt is enorm."

De samenwerking moet leiden tot een sterkere onderhandelingspositie tegenover farmaceutische bedrijven. "Voor de inkoop van medische hulpmiddelen trekken we al langer samen op". "Maar voor dure medicijnen was er nog geen goede samenwerking. De urgentie is ook lange tijd niet gevoeld. Maar inmiddels is de druk om op dit gebied het onderste uit de kan te halen, de prijzen zo laag mogelijk af te spreken, enorm toegenomen."

De pilot richt zich op de onderhandeling over medicijnen voor patiënten met leukemie, zogenoemde hematologische medicijnen. De kosten voor die groep liggen rond de dertig miljoen euro per jaar. Dat is een fractie van de totale uitgaven aan dure geneesmiddelen. Die stijgen nog steeds en lopen inmiddels tegen de twee miljard euro per jaar. (Bron: NOS, 1 sep. 2017)

Zorginstellingen in financiele problemen

De winst in de zorg staat onder druk. In vier jaar tijd is de winst van zorgaanbieders (onder meer ziekenhuizen, verpleeghuizen, thuiszorgorganisaties etc.) meer dan gehalveerd, van 2,2% over 2012 naar nog geen 1,0% over 2016. De winst komt daarmee voor het eerst uit onder de 1,0%. Verpleeghuizen, thuiszorgorganisaties en private zorgaanbieders draaien zelfs met verlies.
Dit blijkt uit de Barometer Nederlandse Gezondheidszorg 2017 en de bijbehorende financiële stresstest van EY. Dit jaarlijkse benchmarkonderzoek is gebaseerd op gegevens uit 1.170 jaarrekeningen van zorginstellingen die tot en met juli 2017 zijn gedeponeerd.

Met name opleidingsziekenhuizen laten een opvallende verslechtering zien van de financiële situatie. De winstcijfers kelderden in 2016 met maar liefst 40%. In 3 jaar tijd daalden de winstcijfers van bijna 3% naar 1%. Opleidingsziekenhuizen zijn de kraamkamer voor innovatie in de zorg en de lage winstcijfers voor deze groep zijn dan ook extra schadelijk. (Bron: EY.com, sep. 2017)

Zorguitgaven stijgen in 2017 met 2,1 procent

In 2017 is 97,5 miljard euro uitgegeven aan zorg, 2,0 miljard meer dan in 2016. De zorguitgaven groeiden minder hard dan de economie in 2017. Uitgaven aan kinderopvang stegen met 7,2 procent het meest.

Binnen de zorguitgaven in brede zin stegen de uitgaven aan aanbieders van kinderopvang het meest, met 7,2 procent tot 3,9 miljard euro. Het aantal kinderen met kinderopvangtoeslag is in 2017 59 duizend hoger dan in 2016. De uitgaven voor maatschappelijke opvang daalden met 7,5 procent het meest, tot 1,8 miljard euro. Deze daling kwam vooral door de lagere uitgaven voor opvang van asielzoekers (0,15 miljard euro). (Bron: CBS, 29 mei 2018)

Gemeenten delen informatie over verbeteringen in zorg onvoldoende

De wetenschappelijke onderbouwing van hoe gemeenten zorg en hulp bieden aan hun inwoners staat onder druk. De kennis over gezondheidszorgvraagstukken dreigt versnipperd te raken, nu de gemeenten sinds 2015 verantwoordelijk zijn voor onder meer jeugdhulp en ondersteuning en begeleiding van hulpbehoevenden.

Voorheen werd beleid vooral centraal gemaakt en werd de effectiviteit van een bepaalde aanpak getoetst door kennisinstituten. Nu maakt elke gemeente haar eigen beleid, bijvoorbeeld gebaseerd op de bevolkingssamenstelling van de gemeente: de ene stopt meer energie in armoedebestrijding, in een andere gemeente speelt vergrijzing een grotere rol.

Het risico neemt toe dat diverse gemeenten vergelijkbare onderzoeken doen en dat ze de uitkomsten niet met elkaar delen, aldus het instituut. Daardoor zou het kunnen voorkomen dat in een gemeente al duidelijk is geworden dat een bepaalde aanpak niet effectief is, maar een andere gemeente daarmee doorgaat omdat die geen weet heeft van die conclusie. (Bron: De Volkskrant, 7 sep. 2017)

Bereidheid bij te dragen aan zorgkosten ander daalt

In Nederland dragen we via de zorgpremie voor het basispakket bij aan de betaling van de zorgkosten van zowel onszelf als van anderen. Dit noemen wij solidariteit. Solidariteit is een belangrijke pijler van het zorgstelsel. In dit onderzoek hebben we gedefinieerd als de bereidheid om voor anderen te betalen. Uit dit onderzoek blijkt dat de solidariteit van de bevolking in Nederland is gedaald.

NIVEL-programmaleider Judith de Jong: 'Er lijkt sprake van een eigen schuld-gedachte. Er bestaat een hoge solidariteit met mensen met een niet zo goede gezondheid en een genetische aanleg voor een ernstige ziekte. Tegelijkertijd blijken mensen minder solidair ten aanzien van leefstijl-gerelateerde zorgkosten.' In het rapport van Nivel Solidariteit in het Nederlandse Zorgstelsel (november 2017) worden verschillen in solidariteit en mogelijke verklaringen hiervoor verder toegelicht.

Forse daling onterechte zorgdeclaraties

Van de 392 miljoen euro aan onterechte declaraties die de zorgverzekeraars in 2016 vaststelden, betrof het grootste deel (367 miljoen euro) onopzettelijke fouten die bij achterafcontroles aan het licht kwamen. In totaal 1284 fraudeonderzoeken leverden 24,8 miljoen euro onterechte declaraties op.

Bij 18,9 miljoen euro daarvan bleek het daadwerkelijk te gaan om fraude. Dat is 7,7 miljoen euro meer dan in 2015. Onterechte declaraties worden teruggevorderd of via een nieuwe declaratie gecorrigeerd.

Ter relativering: in 2016 werd er voor 44,3 miljard euro gedeclareerd voor de basisverzekering; het aandeel onterechte declaraties is dus minder dan 1 procent. (Bron: VVP, 13 juli 2017)

Einde van aanvullende zorgverzekering dreigt

De aanvullende zorgverzekeringen dreigen in de toekomst te verdwijnen. De zorgverzekeraars verdienen er niet genoeg meer aan en lijden er soms zelfs verlies op, waarschuwt De Nederlandsche Bank, die toezicht houdt op de verzekeraars. Daardoor bestaat de kans dat de tandarts of de fysiotherapeut niet langer te verzekeren is voor een acceptabel bedrag, waardoor de toegankelijkheid van bepaalde zorg in het gedrang komt.

Veel mensen verzekeren zich alleen nog aanvullend als ze bepaalde behandelingen zien aankomen. 84 procent van de verzekerden heeft nu een aanvullende verzekering. In 2006 was dat nog meer dan 93 procent. (Bron: NOS, 5 dec. 2017)

Invoering elektronische gegevensverwerking door zorgaanbieders

Op dinsdag 28 november 2017 is het definitieve besluit elektronische gegevensverwerking door zorgaanbieders (Begz) bekend gemaakt. Het Begz treedt in werking per 1 januari 2018.

Als twee of meer zorgaanbieders een systeem gebruiken om patiëntgegevens uit te wisselen met elkaar, is er sprake van een elektronisch uitwisselingssysteem. Het gaat erom dat de patiëntgegevens raadpleegbaar gemaakt kunnen worden voor toekomstige situaties. Hierdoor kan een andere zorgaanbieder, die met de patiënt te maken krijgt, de gegevens inzien zonder dat daarvoor nog een actieve handeling nodig is van de zorgaanbieder die de gegevens beschikbaar heeft gemaakt. Dit wordt ook wel pull-verkeer genoemd. Het kan gaan om een heel medisch dossier, maar ook om slechts een gedeelte ervan.

Begz stelt specifieke functionele, technische en organisatorische eisen aan elektronische gegevensuitwisseling en het zorginformatiesysteem van de zorgaanbieder. Dwingende (NEN) normen en standaarden met betrekking tot de overdracht en de beveiliging van elektronische gegevensverwerking moeten dit bewaken. Om dit te realiseren stelt de zorgaanbieder een functionaris aan. (Bron: ICT-recht, nov. 2017)

80% zorgkosten aan 17% verzekerden besteed

Ook in de zorg blijken economische wetmatigheden te gelden. Begin twintigste eeuw bedacht de Italiaanse econoom Vilfredo Pareto het 20-80 principe, met als voorbeeld dat 20 procent van de bevolking 80 procent van de rijkdom bezat.

Sindsdien is het Pareto-principe op tal van terreinen opgedoken. En nu dus ook in de Nederlandse zorg. Van alle zorgkosten in Nederland komt het overgrote deel (80 procent) voor rekening van gemiddeld 17 procent van de mensen met een zorgverzekering. Dat blijkt uit cijfers van Vektis Intelligence, dat gegevens over zorgkosten verzamelt en analyseert. (Bron: MSN, 16 dec. 2017)

Verpleeghuizen moeten personeel aannemen van extra budget

Verpleeghuizen moeten meer personeel aannemen van het extra geld dat zij de komende jaren krijgen. Gebeurt dat niet, dan wordt het geld teruggevorderd. In 2018 krijgen de verpleeghuizen 435 miljoen euro extra budget. Dat moet worden omgezet in tienduizend extra zorgverleners.

Het kabinet wil ook dat de politiek weer het laatste woord krijgt over budgetverhogingen in de zorg. Nu kan het extra geld nog niet altijd worden teruggevorderd als het niet aan personeel wordt besteed. Of dat mogelijk is, hangt af van de contracten van de zogenoemde zorgkantoren met de verpleeghuizen. Minister De Jonge (WVS) wil dat de mogelijkheid van terugvordering in nieuwe contracten altijd wordt opgenomen. (Bron: De Volkskrant, 18 dec. 2017)

Red: Waarom het voornoemde nodig is? Daarom, lees onderstaande NB.

NB: Vier jaar cel, waarvan een half jaar voorwaardelijk, is de straf die de ex-directeur van de Zorg Stichting Vivence (ZSV) zou moeten krijgen voor grootschalige fraude met zorggeld. De instelling ontving jaarlijks miljoenen aan zorggelden voor het leveren van zorg en huisvesting aan licht verstandelijk gehandicapten. Uit onderzoek blijkt dat N. daarvan tot ruim 600.000 euro per jaar naar zichzelf en zijn vriendin overmaakte. (Bron: Nu, 17 nov. 2017)

Wat kost mij de zorg in 2018?

Hoeveel is de gemiddelde Nederlander jaarlijks kwijt aan zorgkosten? Even rekenen: 12 x € 109,33 (gemiddelde premie) per maand, per jaar is dat iets meer dan € 1.300. Daar komt nog de inkomensafhankelijke bijdrage bij die je betaalt via de inkomstenbelasting, circa € 1.700. In totaal komt de gemiddelde Nederlander dan op € 3.000. Is dat het goede antwoord? Nee, het kost bijna twee keer zoveel.

De Volkskrant van 2 januari 2018 brengt helderheid:
Premie verplichte zorgverzekering, dat klopt, gemiddeld € 109,33 per maand. Per jaar € 1.312
Inkomensafhankelijke bijdrage, wist u ook. Is iemand in loondienst dan betaalt de werkgever 6,9 procent van het bruto inkomen aan het zorgverzekeringsfonds tot een maximum van € 54.614. Zelfstandigen en gepensioneerden betalen 5,65 % van hun inkomen zelf. € 1.750
Kosten zoals eigen bijdragen aan medicijnen of verblijf in een verpleeghuis. Ook wat iemand opmaakt van het verplichte eigen risico (€ 385) valt hieronder. Komt bekend voor. € 369
Een deel van de 'gewone' belastingen die iemand betaalt, gebruikt de overheid om zorgkosten te financieren. voornamelijk de zorgkosten van 18-minners. Daar stond u misschien niet bij stil. € 1.390
Vergelijkbaar met de inkomensafhankelijke bijdrage betaalt iemand premie voor de zorg die wordt geleverd uit de Wet langdurige zorg (WLZ), veelal de zorg voor ouderen en gehandicapten. In geld, men betaalt een premie van 9,65% over een deel van het inkomen. Daar stond u al helemaal niet bij stil. € 1.199
 
Gelukkig krijgt u ook nog wat terug, de in vergelijking met de andere bedragen bescheiden zorgtoeslag. En als iemand meer dan € 28.500 verdient, krijgt hij niets. Dat heeft u al eens eerder gehoord. - € 358

-----------

Totaal
€ 5.662

Ziekenhuizen vrezen 'roof' personeel door verpleeghuizen

De zoektocht van het kabinet naar 20.000 nieuwe medewerkers om tekorten op te vangen in de verpleeghuizen, gaat ten koste van de thuiszorg en ziekenhuizen. De directeur van het Universitair Medisch Centrum Groningen, Jos Aartsen, zegt zelfs dat verpleeghuizen andere zorginstellingen leegroven.

'Het is inderdaad een reëel gevaar', zegt Hans Buijing, directeur van Branchevereniging Thuiszorg Nederland. Volgens hem is het probleem besproken tijdens bijeenkomsten met ziekenhuizen, brancheorganisaties en vakbonden. 'De sector moet goede afspraken maken om te voorkomen dat personeel de koopkracht in de zorgsector volgt.' Daarmee bedoelt Buijing dat zorgpersoneel daar wil werken waar de lonen het hoogst zijn. (Bron: Trouw, 11 jan. 2018)

Tijdelijke arbeidskrachten in de zorg doen structurele werkzaamheden

Tijdelijke arbeidskrachten voeren volgens zorgprofessionals vaak structurele werkzaamheden uit. Dit blijkt uit een enquête onder artsen, paramedici en andere hoogopgeleide (zorg-)professionals die het CAOP in opdracht van werknemersorganisatie FBZ heeft uitgevoerd. Van de ondervraagden vindt 85 procent dat tijdelijke arbeidskrachten vooral tijdelijke werkzaamheden moeten doen.

Uit de enquête komt een gemengd beeld naar voren over de trendmatige inzet van tijdelijke krachten. Aan de ene kant geeft iets meer dan twee vijfde van de zorgprofessionals aan dat er de afgelopen 12 maanden regelmatig (26 procent) of structureel (17 procent) tijdelijke arbeidskrachten zijn ingezet. Ook geeft twee vijfde aan dat dit de afgelopen drie jaar is toegenomen. Aan de andere kant geeft bijna een kwart (22 procent) aan dat er in hun organisatie in die 12 maanden geen gebruik is gemaakt van tijdelijke arbeidskrachten. (Bron: CAOP, 8 feb. 2018).

Een op vijf leerlingen gezondheid of welzijn is man

Vrouwen volgen veel vaker een opleiding op het gebied van gezondheid of welzijn dan mannen. 20 procent van de deelnemers aan een opleiding in gezondheid en welzijn is man. Wel loopt het aandeel mannen op met het onderwijsniveau.

Op de mbo-niveaus 1-3 is 10 procent van de leerlingen binnen gezondheid en welzijn man, op de universiteit is het aandeel mannen in deze richting bijna een derde. Bij de overige studierichtingen is juist het aandeel mannen op de mbo-niveaus 1-3 hoger dan op mbo-niveau 4, hbo of universiteit. (Bron: CBS, 12 mrt. 2018)

Toenemend tekort aan verzorgenden en verpleegkundigen

Na een aantal jaren van krimp, is er weer banengroei in de zorg. UWV verwacht dat het aantal banen in de sector dit jaar stijgt tot ongeveer 1,1 miljoen, een toename van 1,5 procent. In het kader van de Week van Zorg en Welzijn openen vanaf vandaag veel zorginstellingen hun deuren om te laten zien hoe het er aan toegaat op de werkvloer. Dit is een mooie kans voor werkzoekenden om de zorg te ontdekken.

Het verlies van banen was de afgelopen jaren het grootst in de verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT). Hier wordt de komende jaren weer een relatief sterke groei verwacht, omdat er extra middelen zijn vrijgemaakt om de kwaliteit in verpleeghuizen te verbeteren. Ook de kinderopvang groeit sterk. Het aantal vacatures in de kinderopvang is in een jaar tijd verdubbeld, naar meer dan 400 vacatures per maand in 2017.

UWV ziet zeer goede kansen op werk voor verzorgenden en verpleegkundigen. Ook werknemers die werken in medisch-technische beroepen, zoals audicien, opticien, optometrist en mondhygiënist zijn gewild. (Bron UWV, 12 mrt. 2018)

VGZ: besparen op zorg zonder dat kwaliteit daalt mogelijk 

VGZ, in grootte de tweede zorgverzekeraar, presenteerde het jaarverslag over 2017 met een eigenzinnige visie. De zorgverzekeraar verwacht dat de uitgaven voor de zorgverzekering tot 2021 vier procent, 1,6 miljard euro kunnen dalen. De premie kan dan volgen.

Dat staat haaks op de aankondiging van twee grote concurrenten, CZ en Achmea, die voorzien dat de premie voor de zorgverzekering volgend jaar zal stijgen. Over de hele linie verwacht het Centraal Planbureau voor de zorgverzekering tot 2021 een kostenstijging met 20 procent, van 41 miljard euro in 2017 naar 50 miljard in 2021. Het kabinet volgt die raming, al hoopt het de groei wat af te remmen door middel van afspraken met artsen en instellingen.

Als voorbeeld noemt Klink de plaatsing van 'zeer ervaren artsen' op de spoedeisende hulp. 'Door hun ervaring verwijzen ze minder door, wordt er minder onnodig duur onderzoek gedaan en worden minder medicijnen voorgeschreven. Ander voorbeeld: na een hartoperatie komen patiënten heel vaak terug in het ziekenhuis voor controle, maar ook bij de huisarts. Dat is onnodig belastend en tijdrovend voor de patiënt terwijl het lang niet altijd nodig is. Het zijn vaak handshake-rekeningen die het ziekenhuis daarvoor schrijft. Zo zijn er honderden ideeën en initiatieven van artsen zelf.' (Bron: De Volkskrant, 19 apr. 2018)

NB: Lees ook het artikel 'Hoe een streekziekenhuis het zorgstelsel op zijn kop zette'.

Kabinet wil zorgfraude verminderen

Het kabinet wil de komende jaren korte metten maken met boekhoudkundige fouten en fraude in de gezondheidszorg. Zorgverleners kunnen bekende fraudeurs straks onder meer in een ‘waarschuwingsregister’ laten opnemen, zodat andere aanbieders op hun hoede zijn. Hoeveel geld voor de zorg in de verkeerde zakken verdwijnt, is onduidelijk. Het gaat om tientallen miljoenen per jaar, maar waarschijnlijk veel meer. Dat hoopt het kabinet terug te dringen met een pakket maatregelen.

Speciale aandacht is er voor de medische specialisten, de ggz, de tandartsen, de wijkverpleging en het pgb. Het kabinet haast zich om te zeggen dat ook in deze sectoren het gros van de zorgverleners te goeder trouw is, maar wijst erop dat er hier veel fraude wordt gemeld. Ook verloopt het declareren van behandelingen vaak moeizaam, maar is daaraan tegelijkertijd ook veel te verbeteren. (Bron: Fiscaalvanmorgen, 19 apr. 2018)

Lees ook de Kamerbrief van Minister De Jonge (VWS) 'Rechtmatige Zorg 2018-2021 – aanpak van fouten en fraude in de zorg'.

Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag in de zorg

Bewoners van zorginstellingen zoals verpleeghuizen, revalidatiecentra en psychiatrische instellingen hebben aandacht nodig. Aandacht die hun verzorgenden niet altijd kunnen geven. Intussen zijn er overal in het land mensen die maar wat graag de handen uit de mouwen steken en goed werk kunnen doen, maar al lange tijd niet hebben kunnen werken, een beperking hebben of extra begeleiding nodig hebben. Minister De Jonge (VWS) en staatssecretaris Van Ark (SZW) ondertekenen woensdag 11 juli afspraken om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te krijgen in de zorg.

Hierbij wordt samengewerkt met ActiZ, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), VO-Raad Praktijkonderwijs, Primair Onderwijsraad (PO-raad), Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (Lecso), Divosa, UWV, regionale werkgeversorganisaties RegioPlus en CNV.

Voor de sector Zorg en Welzijn is het tekort aan personeel een van de belangrijkste uitdagingen. In de zorg werken zo’n 1,2 miljoen mensen. Maar als we nu niet iets anders doen dreigt in 2022 een tekort van 100 tot 125 duizend medewerkers. (Bron: Rijksoverheid, 9 jul. 2018)

Zorgpolis straks voor alle Rotterdammers

De gemeente Rotterdam stelt de speciale Rotterdamse zorgverzekering vanaf 1 januari open voor alle inwoners. De speciale 'Rotterdampolis' is nu alleen te gebruiken voor mensen die tot 130 procent van het minimumloon verdienen, maar die eis verdwijnt.

De verzekering, die wordt aangeboden in samenwerking met VGZ, dekt voor de mensen die tot 130 procent van het minimumloon verdienen, ook een groot deel van het eigen risico. Zij betalen 50 euro eigen risico, in plaats van de 385 euro, zoals bij reguliere zorgverzekeringen het geval is.
De gemeente komt ook met een 'compacte' variant van de Rotterdampolis, een verzekering met lagere en minder vergoeding. VGZ geeft op beide verzekeringen 10 procent korting, maar het is nog onbekend hoeveel de verzekering precies per maand gaat kosten. Dat wordt in november bekendgemaakt. (Bron: NOS, 27 sep. 2018)

Kabinet vraagt SER advies over zorguitgaven

Het kabinet heeft de Sociaal-Economische Raad (SER) om een verkenning gevraagd over de ontwikkeling van de zorguitgaven. Door de vergrijzing in Nederland en de technologische vooruitgang stijgen de uitgaven aan zorg al enkele decennia. Dat gaat ten koste van andere overheidsuitgaven, maar ook wordt een steeds groter beroep gedaan op de werkende en mantelzorgende bevolking om het toenemend aantal zorgvragers de nodige zorg te kunnen geven.

Het kabinet wil een breedgedragen visie kunnen presenteren en wil daarom veel partijen betrekken, zoals wetenschappers, zorgverleners en sociale partners. Ook wordt gevraagd te kijken naar andere beleidsgebieden zoals onderwijs, arbeidsmarkt, huisvesting en ruimtelijke ordening. Het kabinet streeft zo naar meer betrokkenheid van veel mensen in Nederland.

Het kabinet heeft de SER gevraagd voor eind 2019 de verkenning uit te brengen. (Bron: SER, 19 dec. 2018)

Direct 230.000 gekwalificeerde Nederlanders beschikbaar voor de zorg

Ruim 230.000 Nederlanders zouden graag in de zorg werken en zijn daarvoor ook gekwalificeerd. Ze worden echter nooit benaderd, bereikt of gevonden door werkgevers in de branche.

Dat blijkt uit de eerste resultaten van nieuw onderzoek van Intelligence Group, dat wordt gepresenteerd tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres. “De zorg heeft geen personeelstekort, maar een arbeidsmarktcommunicatieprobleem”, concludeert onderzoeker Geert-Jan Waasdorp. “De tekorten in de branche worden sterk overdreven. We zien zelfs dat er nog steeds zorgwerkgevers zijn die hun werving moeten staken omdat ze te veel aanbod hebben.” (Bron en meer: Intelligence Group, 8 okt. 2018)

Minder wanbetalers zorgverzekering

Eind 2017 hadden bijna 230 duizend personen van 18 jaar of ouder zeker 6 maanden geen zorgverzekeringspremie betaald, dit is 1,7 procent. Dit percentage bereikte in 2014 een piek van 2,2 en is daarna gedaald.

Mannen staan vaker als wanbetaler te boek dan vrouwen, ,1 procent tegen 1,3 procent. Mannen van 30 tot 35 jaar hebben met 3,5 procent in 2017 het vaakst een betalingsachterstand op hun basisverzekering. (Bron: CBS, 16 okt. 2018)

Ziekenhuizen in de knel door toename ZZP'ers

Steeds vaker nemen werknemers in de zorg ontslag om daarna als zelfstandige aan de slag te gaan. In de eerste negen maanden van dit jaar schreven zo’n 10.000 mensen zich als zorg-ZZP’er in bij de Kamer van Koophandel, 20 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat blijkt uit onderzoek van de Volkskrant.

De ontwikkeling stelt zorginstellingen voor hoge loonkosten. In 2017 liepen de kosten voor het inhuren van ZZP’ers in ziekenhuizen en gehandicaptenzorg met ruim 17 procent op, in de ouderenzorg met 16,4 procent en in de ggz met 11 procent. Ook is het met een slinkend bestand aan vaste medewerkers steeds moeilijker om werkroosters rond te krijgen. (Bron: AD, 25 okt. 2018)

Zorgkennis Nederland opnieuw ondermaats

Twijfelachtig of Nederlanders wel voldoende kennis hebben om afgewogen keuze te maken voor zorgverzekering

Amsterdam, 29 november 2018 – De kennis van Nederlanders van belangrijke basisbegrippen uit ons zorgstelsel blijft ondermaats en is voor het eerst in jaren zelfs achteruitgegaan. Dit blijkt uit een representatief onderzoek van vergelijkingswebsite Pricewise onder 1.000 respondenten van veldwerkorganisatie Panel Inzicht. Zo weet bijna de helft van de respondenten niet welk type basisverzekering hij of zij heeft, voor welke zorg eigen risico moet worden betaald en welke zorg onder de basisverzekering of aanvullende verzekeringen valt. Daarnaast blijft het verschil tussen eigen bijdrage en eigen risico voor velen onduidelijk. Hans de Kok, directeur van Pricewise: "Hoewel de overheid zich tot doel stelt het zorgstelsel begrijpelijk te houden en consumenten beter te informeren, blijven wij jaar op jaar zien dat de kennis van de basisbegrippen van ons zorgstelsel onder consumenten onvoldoende is. Terwijl deze kennis belangrijk is om een afgewogen keuze te kunnen maken voor de best passende zorgverzekering."

Van een 6,1 naar een 5,4

Pricewise testte de zorgkennis van 1.000 respondenten met 33 vragen over onder andere de basisverzekering, het eigen risico, de eigen bijdrage, en de aanvullende verzekeringen. Gemiddeld scoorden de deelnemers een 5,4, tegenover een 6,1 van vorig jaar. Dat betekent dat de zorgkennis weer op het niveau van 2015 ligt (een 5,3). Hans de Kok: "De licht stijgende lijn die wij sinds 2015 zagen in de zorgkennis van Nederlanders is dit jaar voor het eerst omgebogen. Je zou verwachten dat consumenten steeds meer kennis vergaren over de basisbegrippen in ons zorgstelsel, aangezien zij zich elk jaar opnieuw kunnen oriënteren tijdens het zorgseizoen. We zien echter dat de zorgkennis nog steeds zo ondermaats is dat het twijfelachtig is of Nederlanders wel een afgewogen keuze kunnen maken voor de best passende zorgverzekering. Dit onderzoek herhalen we nu al vier jaar, maar we zien dat de kennis altijd rond een zesje of lager blijft hangen. Ondanks dat de overheid ook dit jaar weer campagne voert om de zorgkennis van Nederlanders te verbeteren."

Kennis over basisverzekering

Bijna de helft van de respondenten (45%) weet niet wat voor type basisverzekering hij of zij heeft. Een kwart geeft aan een naturapolis te hebben, 19% een restitutiepolis en 10% een combinatiepolis. Slechts iets meer dan de helft van de respondenten (51%) weet dat een naturaverzekering betekent dat je mogelijk minder keuzevrijheid hebt bij ziekenhuizen, huisartsen en fysiotherapeuten dan met een restitutiepolis.

Basis of aanvullend?

Bijna 80% van de respondenten heeft een aanvullende verzekering. Toch is het voor velen alsnog onduidelijk welke zorg onder de aanvullende verzekering en welke onder de basisverzekering valt.
Zo weet slechts 45% dat sterilisatie niet wordt vergoed vanuit de basisverzekering en weet minder dan een derde van de respondenten dat fysiotherapie voor chronisch zieken vanaf de 21ste behandeling en een stoppen-met-rokencursus wel worden vergoed vanuit de basisverzekering. Hans de Kok: "Gelukkig zien we wel dat voor minimaal driekwart van de respondenten bekend is dat de huisarts en spoedeisende hulp onder de basisverzekering vallen en dat brillen en lenzen en tandartsbezoek onder de aanvullende verzekering vallen. Dat fysiotherapie niet volledig wordt vergoed vanuit de basisverzekering is dan weer niet bekend bij 34% van de respondenten. Het is belangrijk om deze kennis van je zorgverzekering te hebben zodat je nooit voor een verrassing komt te staan zodra je een beroep moet doen op je zorgverzekering."

Verschil eigen bijdrage en eigen risico onduidelijk

Voor sommige zorgkosten geldt dat je altijd een deel zelf moet betalen, zoals voor bepaalde geneesmiddelen, kraamzorg en ziekenvervoer. Deze kosten vallen onder de zogenaamde wettelijke eigen bijdrage. Dit is iets anders dan het wettelijk verplichte eigen risico van € 385 dat vrijwillig te verhogen is tot € 885. Het eigen risico betaal je over (bijna) alle kosten die je maakt voor zorg die onder de basisverzekering valt. De Kok: "We zien dat de eigen bijdrage nog altijd voor veel onduidelijkheid zorgt. Veel mensen verwarren de eigen bijdrage met het eigen risico. Zo denkt bijna 70% van de respondenten ten onrechte dat een eigen bijdrage kan worden verhoogd in ruil voor korting op je zorgpremie. En slechts 37% van de respondenten weet dat als je het volledige bedrag van je eigen risico hebt betaald, het nog steeds mogelijk is dat je een eigen bijdrage moet betalen voor medische kosten."

Eigen risico niet voor tandarts

De helft van de respondenten (51%) weet niet dat het eigen risico alleen geldt voor zorg uit de basisverzekering en 35% weet niet dat het eigen risico niet geldt voor kinderen tot 18 jaar. Wel weet 82% van de respondenten dat het eigen risico vrijwillig kan worden verhoogd voor een korting op de zorgpremie.

De helft van de respondenten denkt daarnaast ten onrechte dat voor tandartskosten eigen risico moet worden betaald. Ruim een op de drie respondenten denkt dat dit ook het geval is voor kraamzorg en de huisartsenpost. Terwijl dit ook niet het geval is. Tegelijkertijd denkt ruim een op de drie dat er voor spoedeisende hulp geen eigen risico geldt, terwijl dat wel het geval is. Hans de Kok: "Het is van belang om te weten of een eigen risico wel of niet geldt voor bepaalde zorgkosten, omdat dat de drempel kan wegnemen om een beroep te doen op zorg."

Mensen die weten welke basisverzekering ze hebben scoren hoger

Het is opvallend dat er weinig verschil is in de behaalde score tussen de verschillende subgroepen die meededen aan het onderzoek. Hans de Kok: "Een paar voor de hand liggende verschillen zien we wel terug. Zo scoort de groep 18- tot 29-jarigen gemiddeld lager dan oudere leeftijdsgroepen en scoort de groep hoogopgeleiden gemiddeld hoger dan lager opgeleiden." Mensen die weten welke basisverzekering zij hebben, hebben over het algemeen ook meer zorgkennis. Zij scoren een 5,9 versus de 4,8 van de mensen die niet weten welke basisverzekering zij hebben. Hans de Kok: "De lage mate van zorgkennis van consumenten leidt tot inactiviteit. Het overstappercentage blijft al jaren hangen op 6%. Toch verwachten we dit jaar meer overstappers vanwege de forse stijgingen in de zorgpremies en de verschillen in dekkingen tussen zorgverzekeringen. Om de best passende zorgverzekering te kunnen kiezen, is het van belang om te weten wat je nou eigenlijk vergelijkt. Wij als online consumentenadviseur doen ons uiterste best om het vergelijken van zorgverzekeringen voor consumenten zo eenvoudig en overzichtelijk mogelijk te maken. En we willen consumenten zo goed mogelijk ondersteunen bij het maken van een passende keuze."

Over Pricewise

Pricewise is een van de grootste online consumentenadviseurs in Nederland op het gebied van energie, internet en tv, verzekeringen en leningen. Pricewise heeft als missie om de verzekerings-, telecom- en energiemarkt inzichtelijker en toegankelijker te maken voor consumenten. Pricewise is actief in meer dan 10 Europese landen en heeft inmiddels bijna 3 miljoen Europese consumenten geholpen met overstappen.

Noot van de redactie: In het persbericht op Pricewise.nl zijn de bijbehorende interactieve tabellen te vinden die horen bij het onderzoek. Ook zijn deze bijgevoegd als bestand in deze mail. Om de tabellen over te nemen, hoef je alleen de html-code over te nemen in het bericht.
Voor vragen en interviews kunnen journalisten contact opnemen met Imke van Schaaijk, Senior PR-Strateeg: +31 (0) 6 1998 5739 of imkevanschaaijk@pricewise.com.

Zorgpremie in 13 jaar bijna 75 procent gestegen

In 2006 betaalden verzekerden nog € 68,10 per maand voor een basisverzekering (zonder gebruik te maken van zorg). Hun premie voor komend jaar is al € 118. Sinds de invoering van het huidige zorgstelsel in 2006 is de zorgpremie bijna elk jaar verhoogd, behalve in 2013 en 2014, toen de premie licht daalde. Daar stond tegenover dat het eigen risico wel met € 150 omhoog ging. Sinds 2016 is het verplichte eigen risico gelijk gebleven op € 385. De premies blijven daarentegen nog steeds stijgen. (Bron en meer cijfers, UPIVA, 10 dec. 2018)

Misverstanden zorgverzekering op een rij

Wat valt onder je basisverzekering en wat niet? En hoe zit het met de aanvullende verzekering? Marktbureau Q&A Insights & Consultancy onderzocht het en deed een greep uit de ‘missers’:
  1. Ziekenhuisbezoek gaat af van je eigen risico – ja/nee ?
  2. De overheid bepaalt de inhoud van de basisverzekering – ja/nee ?
  3. Verzekeraars hebben een acceptatieplicht – ja/nee ?
  4. Met een aanvullende verzekering ben je verzekerd van betere zorg in ziekenhuis – ja/nee ?
  5. Voor bepaalde behandelingen ben je met een budgetpolis nergens verzekerd – ja/nee ?
(Bron en antwoorden: AD en Upiva, 28 dec. 2018)

Vergoeding zorgkosten Nederlanders in het buitenland

Nederlanders die zorgkosten maken in andere EU-landen moeten daarvoor worden vergoed met hetzelfde bedrag dat ze in Nederland zouden krijgen. De regering moet dat zo snel mogelijk in orde maken, stelt de Europese Commissie in een vandaag gestuurde aanmaningsbrief.

In de Europese richtlijn hierover zijn de rechten van patiënten vastgelegd over de terugbetaling van behandelingen die ze in een andere lidstaat hebben gehad. Volgens de regels moeten de uitgaven worden vergoed tot het bedrag dat zo’n behandeling in Nederland zou hebben gekost. De vergoeding mag niet hoger zijn dan de werkelijke kosten. Nederland heeft twee maanden de tijd om te reageren. (Bron: AD, 24 jan. 2019)

Misverstanden rond de zorgverzekering

Wat valt onder je basisverzekering en wat niet? En hoe zit het met de aanvullende verzekering? Marktbureau Q&A Insights & Consultancy onderzocht het en deed een greep uit de ‘missers’:
  • Ziekenhuisbezoek gaat af van je eigen risico – ja/nee
  • De overheid bepaalt de inhoud van de basisverzekering – ja/nee
  • Met een aanvullende verzekering ben je verzekerd van betere zorg in een ziekenhuis – ja/nee
(Bron en nog meer misverstanden: Upiva, 28 dec. 2018)

Daklozen in de knel zonder briefadres

Zonder briefadres is het lastig om een uitkering of zorgverzekering te krijgen. Maar gemeenten weigeren daklozen regelmatig zo’n briefadres: hun aanvraag ervoor wordt vaak afgewezen. Dat betekent dat daklozen, die toch al kwetsbaar zijn, zonder inkomen en zorg komen te zitten. Dat blijkt uit een enquête die De Monitor (KRO-NCRV) deed onder de honderd grootste gemeenten. (Bron: Nieuws, 26 jan. 2019)

Medische zorg voor onverzekerde daklozen

Daklozen zonder verzekering hebben met ingang van deze maand recht op alle vormen van medische zorg. Staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid maakt 4,8 miljoen euro subsidie vrij om de naar schatting 6.250 onverzekerden – vaak dak- en thuislozen of verwarde personen – de benodigde zorg te bieden. Dokters en artsen kunnen voortaan ook niet-spoedeisende hulp aan onverzekerden declareren. (Bron: De Volkskrant, 14 mrt. 2019)

Sterke daling wanbetalers zorgverzekering

Het aantal mensen met een betalingsachterstand op de zorgverzekerings-premie is flink afgenomen. Eind 2014 waren er circa 325.000 mensen wanbetalers. Op dit moment ligt dat aantal op ongeveer 215.000; een daling van 35%. De afgelopen jaren hebben zorgverzekeraars, VWS, CAK, gemeenten en schuldhulpverleners veel energie gestoken in het aanpakken van deze problematiek, bijvoorbeeld door persoonlijk contact en betalingsregelingen op maat. Minister Bruno Bruins (medische zorg) wil een verdere impuls geven aan de daling en verruimt daarom enkele voorwaarden van de uitstroomregeling.

Op basis van de aangepaste regeling kunnen wanbetalers die onder bewind staan onder dezelfde voorwaarden uitstromen als bijstandsgerechtigden. De belangrijkste voorwaarde is een driejarige betalingsregeling met een aflossing van € 35 per maand. Deze aflossing komt naast de reguliere premie. Na drie jaar worden de schulden bij de zorgverzekeraar en het CAK kwijtgescholden. De regeling kan op deze wijze bijdragen aan mogelijke oplossingen voor mensen die onder bewind staan. (Bron: Rijksoverheid, 4 jul. 2019)

Dienstbetrekking of arbeidsovereenkomst?

Zorgaanbieder x kwalificeerde de arbeidsverhouding met de ZZP’ers die werkten bij zorgbehoevenden niet als een dienstbetrekking. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden deelde dit standpunt niet. Temeer, omdat voldaan werd aan de drie eisen van een arbeidsovereenkomst (artikel 7:610, BW): (a) er was een gezagsverhouding, (b) er was een verplichting tot het persoonlijk verrichten van arbeid, en (c) er was een verplichting tot het betalen van loon. Aldus het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, d.d. 22 juli 2019).

Effect gemeentepolis kan groter

In 2018 bood 98% van de gemeenten een gemeentepolis aan, in totaal aan 740 duizend verzekerden.

Contracten tussen gemeenten en verzekeraars over de polis lijken moeilijker tot stand te komen. Een reden die zorgverzekeraars noemen, is dat de premie van de gemeentepolis de kosten te weinig dekt. Dat zou komen door de hoge zorgkosten van de doelgroep. Het CPB doet aanbevelingen voor verbetering omdat de gemeentepolis van belang is voor armoedebestrijding, gezondheid en schuldpreventie. (Bron en meer": CPB, 19 aug. 2019)

Aantal daklozen sinds 2009 meer dan verdubbeld

Sinds de eerste schatting in 2009, is het aantal dakloze 18- tot 65-jarigen in Nederland toegenomen van 17,8 duizend naar 39,3 duizend in 2018. Het aantal daklozen tussen 18 en 30 jaar is in deze periode verdrievoudigd, evenals het aantal daklozen met een niet-westerse migratieachtergrond. 

Het geschatte aantal daklozen van 18 tot 65 jaar steeg vanaf 2009 met bijna 10 duizend, tot 27,3 duizend in 2012. In de jaren daarna leek de stijgende trend ten einde, maar tussen 2014 en 2018 nam het aantal opnieuw toe met ruim 12 duizend. Ook relatief gezien verdubbelde het aantal daklozen in de periode 2009-2018 ruimschoots, van 17 naar 37 per 10 duizend inwoners van 18 tot 65 jaar. (Bron: CBS, 23 aug. 2019)

Meer duidelijkheid van medicijnenfabrikanten over prijzen gewenst

De farmaceutische industrie werkt nauwelijks mee aan betaalbare zorg en is niet transparant over de prijsopbouw van medicijnen. Dat moet veranderen, zegt minister Bruno Bruins voor Medische Zorg en Sport in een open brief.

"Iedereen moet een beetje inschikken om ervoor te zorgen dat ook voor de patiënt van morgen de medicijnen nog betaalbaar zijn." Bruins doet zijn oproep in een brief die de Volkskrant op 27 augustus 2019 heeft gepubliceerd.

Zorgmedewerkers vaker ziek en nemen vaker ontslag

Werknemers in de zorg hebben zich het afgelopen jaar opnieuw vaker ziek gemeld en hebben wederom vaker hun baan opgezegd dan het jaar ervoor. Miljardeninjecties van het kabinet in bijvoorbeeld de ­verpleeghuiszorg, regionale ‘actieplannen’ en landelijke reclame­campagnes hebben die uitstroom niet kunnen voorkomen.

Dat blijkt uit de Barometer Nederlandse Gezondheidszorg d.d. 3 september 2019 van Ernst & Young, waarvoor de adviesorganisatie 674 zorgjaarrekeningen doorploos. Het verzuim steeg naar een ‘recordhoogte’ van 5,9 procent, het verloop kwam in 2018 uit op 15,7 procent, het hoogste niveau in jaren.

Maatregelen tegen misstanden bij zorgaanbieders

Minister Hugo de Jonge en staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) nemen maatregelen om fraude, belangenverstrengeling, zorgverwaarlozing en excessieve winstuitkeringen bij zorgaanbieders te voorkomen. Dat schrijven zij in een brief aan de Tweede Kamer. Volgens de bewindslieden zet de grote meerderheid van de zorgaanbieders zich dagelijks in voor de zorg voor patiënten en cliënten, maar "is er ook een kleine groep die de randen opzoekt en er zelfs overheen gaat".

Bij 97 bedrijven in de geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg en de thuiszorg werden hogere winstmarges aangetroffen dan gebruikelijk is in de sector en concludeerde dat deze hoge winsten mogelijk onrechtmatig tot stand zijn gekomen.

Om ervoor te zorgen dat geld dat bedoeld is voor de zorg "effectief, doelmatig en rechtmatig" wordt besteed nemen de bewindslieden diverse maatregelen. Zo wordt het interne en externe toezicht op integere en professionele bedrijfsvoering bij zorgaanbieders versterkt. Ook worden er nadere voorwaarden verbonden aan dividenduitkeringen in de extramurale zorg*.

* Extramurale zorg is zorg die verleend wordt buiten het ziekenhuis of zorginstelling. Deze zorg omvat onder meer de zorg van huisartsen, niet in een ziekenhuis werkende specialisten, verloskundigen, fysiotherapeuten, thuiszorg en ambulancevervoer. (Bron: Accountant, 18 okt. 2019)

Gezondheid en zorg internationaal vergeleken

Internationaal gezien heeft Nederland een relatief laag percentage rokers en in het buitenland opgeleide artsen, en wordt er relatief weinig besteed aan niet vergoede geneesmiddelen. Dat blijkt uit de nieuwe editie van de OESO-publicatie Health at a glance 2019, met indicatoren over gezondheid en zorg van een groot aantal, voornamelijk westerse landen. (Bron en meer: CBS, 7 nov. 2019)

Instroom zorg vanaf 2016 groter dan uitstroom

De instroom van werknemers in de sector zorg en welzijn is sinds het laatste kwartaal van 2016 groter dan de uitstroom. Het saldo is vanaf begin 2017 vrijwel elk kwartaal groter. Het aantal werknemers in de sector neemt daardoor steeds sneller toe. Dat meldt CBS op grond van nieuwe cijfers.

In het tweede kwartaal van 2019 waren er 1 318 duizend werknemers in de sector zorg en welzijn. In het tweede kwartaal van 2010 waren dat er nog 1249 duizend. In de eerste jaren van de economische crisis nam de uitstroom geleidelijk toe, terwijl de instroom steeds kleiner werd. Vanaf 2013 werd de instroom kleiner dan de uitstroom, zodat het totale aantal werknemers afnam. Eind 2016 werd het saldo van in- en uitstroom weer positief en nam het aantal werknemers weer toe. (Bron: CBS, 28 nov. 2019)

Vergrijzing dwingt Nederland tot nieuwe arbeidsmarktideeën

De volgende kabinetsperiode slaat de vergrijzing echt in. Van 2022 tot en met 2025 krimpt voor het eerst de bevolking van 15 tot 75 jaar oud. Tegelijkertijd stijgen de zorgkosten juist sterk, mede door de toename van het aantal bejaarden. En die zorgrekening eet vrijwel alle koopkrachtverbetering op van de relatief kleiner wordende groep werkende Nederlanders.

Dit zegt de eerste Middellange termijnverkenning (MLT), die het Centraal Planbureau (CPB) op 29 oktober 2019 publiceerde. Het CBP onderkent een drietal oplossingen, kort samengevat:
  • Investeren in onderwijs, onderzoek en ontwikkeling (R&D), infrastructuur, digitale en technologische innovatie, en leven lang leren.
  • Vergroten van de beroepsbevolking door arbeidsmigratie.
  • Verhoging van de arbeidsparticipatie van Nederlanders, minder deeltijd.

Langdurige zorg vaker thuis

In 2018 maakten 278 duizend personen gebruik van zorg op grond van de Wet langdurige zorg, 5 procent meer dan bij de invoering van deze wet in 2015. Alleen het aantal cliënten met zorg thuis nam toe, het aantal cliënten met zorg en verblijf daalde juist licht.

Ouderen, chronisch zieken en gehandicapten die blijvend 24 uur per dag zorg in de nabijheid en/of permanent toezicht nodig hebben, komen in aanmerking voor zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). Dit kan in een instelling zijn, of thuis, bijvoorbeeld in een aangepaste woning. Personen met een psychische stoornis en Wlz-zorg worden in dit artikel niet meegenomen. Het aantal Wlz-cliënten met zorg thuis was in 2018 23 procent hoger dan in 2015, het nam toe van 65 duizend naar 80 duizend. Een grotere groep ontvangt Wlz-zorg met verblijf in een instelling. De omvang van deze groep is met 198 duizend personen iets kleiner dan in 2015. Het aandeel cliënten dat de zorg thuis ontving, nam hiermee toe van 24 procent van alle cliënten in 2015, naar 29 procent in 2018. (Bron: CBS, 11 dec. 2019)

Tandartsmijding

16% van de Nederlanders heeft het afgelopen jaar een bezoek aan de tandarts gemeden, terwijl deze groep mensen wel gebitsklachten had. In 11% van de gevallen meed men een bezoek aan de tandarts omdat men tegen de verwachte kosten op zag. 9% van de respondenten meed een tandartsbezoek om eventuele vervolgkosten (kaakchirurg, medicatie, et cetera) te ontlopen.

Dit blijkt uit onderzoek van het Zorgverzekering Informatie Centrum (Z.I.C.), dat jaarlijks het Nationaal Zorgonderzoek uitvoert. In 2016 stond het onderzoek in het kader van (tand)zorgmijding.

NB: Tandartskosten vallen niet onder 'eigen risico'. De kosten moeten zelf worden betaald, tenzij het om kinderen onder 18 jaar gaat of iemand heeft daarvoor een aanvullende verzekering afgesloten.

'Scherp op Ouderenzorg' vraagt 70.000 extra zorgmedewerkers

Het Zorginstituut Nederland stelt in haar concept Kwaliteitskader voor om twee zorgprofessionals tijdens piekmomenten in te zetten op een groep verpleeghuisbewoners. Ook Hugo Borst en Carin Gaemers gaan in hun manifest Scherp op Ouderenzorg uit van twee medewerkers op een groep. Daarmee zou een kwaliteitsslag gemaakt kunnen worden waardoor verpleeghuisbewoners meer zorg en aandacht krijgen.

ActiZ heeft dit geïnterpreteerd als en is voorstander van het zogenaamde 'vier ogen, vier handen' principe en heeft de afgelopen weken doorgerekend wat de personele en financiële consequenties hiervan zijn. Uit deze analyse blijkt dat er 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig zijn om in alle verpleeghuizen overdag twee zorgprofessionals op een woongroep van zes tot acht bewoners in te zetten.

Los van dit bedrag is dit, gezien de krapte op de arbeidsmarkt, een enorme uitdaging die vraagt om een gezamenlijk, innovatief arbeidsmarktplan van alle betrokken partijen (waaronder het ministerie van VWS, de opleidingen en de vakbonden). ActiZ heeft hier concrete voorstellen voor die zij graag met andere partijen oppakt en uitvoert. (Bron: ActiZ, 11 jan. 2017)

Reactie ministerraad: Mogelijk nog meer geld voor verpleeghuizen

Het is niet uitgesloten dat er meer geld wordt uitgetrokken voor verpleeghuizen, naast het bedrag van 100 miljoen euro extra dat donderdag al uitlekte. De kans is wel groot dat dat besluit door een volgend kabinet moet worden genomen, zei staatssecretaris Martin van Rijn.

Van Rijn sprak na afloop van de ministerraad, waar zijn plan werd goedgekeurd om direct 100 miljoen euro uit te trekken om de ergste problemen in de verplegingszorg aan te pakken.

Het kabinet trekt het geld uit naar aanleiding van het zogenoemde kwaliteitskader dat is opgesteld door het Zorginstituut. In dat document is een aantal minimumnormen opgesteld waar verpleeghuizen aan moeten voldoen. Een van die normen is een minimale personeelsbezetting voor verpleeghuizen, maar dat wordt geen harde norm die voor elk verpleeghuis hetzelfde zal zijn.

Kamer steunt verbod op winstuitkeringen zorg

Het ziet ernaar uit dat zorgverzekeraars ook in de toekomst winst niet mogen uitkeren aan hun aandeelhouders of leden. Als ze winst maken, mag die alleen in de zorg worden gestopt. Een zeer ruime meerderheid in de Tweede Kamer steunt een initiatiefwet hierover van regeringspartij PvdA en de oppositiepartijen SP en CDA. Van de grote fracties is alleen regeringspartij VVD tegen.

Er is nu ook al een verbod op winstuitkeringen. Dat werd ingesteld in 2006, toen de huidige basisverzekering werd ingevoerd. De maatregel zou tien jaar van kracht zijn, maar werd al tot 2018 verlengd. Met de initiatiefwet wordt het verbod permanent gemaakt.
De VVD ziet niets in de wet. Volgens woordvoerder Arno Rutte is het verbod slecht voor de financiële positie van de verzekeraars en zal het ertoe leiden dat de premies omhoog gaan. Hij is ook bang voor schadeclaims van verzekeraars, omdat het verbod een inbreuk zou zijn op het eigendomsrecht.
Ook het kabinet is tegen het voorstel. Minister Schippers denkt dat de wet "de verzekeraarsmarkt op slot zet" en dat de premies zullen stijgen. Schippers heeft ook juridische bezwaren en ook zij vreest dat verzekeraars compensatie zullen eisen. (Bron: NOS, 26 jan. 2017)

Tweede Kamer stemt in met verplichte GGZ

De Tweede Kamer heeft op 14 februari 2017 ingestemd met de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz).
De Rechtspraak stelt vraagtekens bij de uitvoerbaarheid van de wet en is bezorgd over de manier waarop gedwongen behandeling in het wetsvoorstel is geregeld. Volgens het voorstel zijn op de zorgmachtiging niet de strafrechtelijke, maar civielrechtelijke procedureregels van toepassing. Als een veroordeelde of het OM tegen zowel de strafrechtelijke beslissingen als tegen de zorgmachtiging in beroep gaat, ontstaat het probleem dat er procedures door elkaar heen kunnen gaan lopen. De strafzaak wordt dan in hoger beroep behandeld door het gerechtshof, de dwangbehandeling in cassatie door de Hoge Raad. Rechters vrezen dat er onwerkbare situaties ontstaan doordat strafrechtelijke en civielrechtelijke procedures door elkaar kunnen gaan lopen. (Rechtennieuws, 16 feb. 2017)

Buitenlandse zorgkosten aftrekbaar

Tips en uitleg van De Jong en Laan (accountants en belastingadviseurs) d.d. 21 feb. 2017):

Aftrekbaar zijn

  • In beginsel gelden dezelfde voorwaarden als voor Nederlandse zorgkosten1. Het begrip genees- en heelkundige hulp is breed en fiscaal zijn de kosten hiervan aftrekbaar als het een behandeling betreft:
    • door een arts, of
    • op voorschrift en onder begeleiding van een arts door een paramedicus, of
    • door bepaalde paramedici, mits u van de paramedicus een verklaring heeft waaruit het medische karakter van de behandeling blijkt.
  • Ziekte-reiskosten zijn aftrekbaar, ook als u noodzakelijkerwijs per vliegtuig moet reizen, zo blijkt uit recente rechtspraak.
1 Ook een behandeling door een buitenlandse arts is dus aftrekbaar, deze aftrek staat los van de vraag waarom u naar het buitenland bent gegaan.

Niet aftrekbaar

Verblijft u gedurende uw behandeling in een hotel, dan zijn deze kosten niet aftrekbaar. Alleen kosten van een verpleeginrichting leiden tot aftrek.

Drempel

De aftrek van ziektekosten kent een drempel, wat wil zeggen dat alleen de kosten boven de drempel tot aftrek leiden. De drempel is afhankelijk van de hoogte van het inkomen, zie Zorgverzekeringswet (tabellen).

Minima betalen minder voor zorg dan in 2005

De premie is sinds het afschaffen van het ziekenfonds in 2006 enorm opgelopen, maar de zorgtoeslag - een tegemoetkoming in de kosten - steeg voor de minima mee. De modale inkomens zijn echter de klos en betalen 84 procent meer premie. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Volksgezondheid.

Ook in 2017 zullen de zorgkosten voor mensen met het minimumloon van 1.550 euro bruto per maand lager zijn (464 euro op jaarbasis) dan destijds, laat het departement desgevraagd weten. Opmerkelijk, omdat partijen als 50Plus en de SP steeds zeggen dat de lage inkomens lijden onder het de laatste jaren opgelopen eigen risico en de gestegen premie. Regeringspartij VVD pocht er juist op dat de stijging van zorgkosten is ingedamd onder het liberale bewind. (Bron: AD, 8 mrt. 2017)

Overheid verkwist miljarden in de zorg

Het ministerie van Volksgezondheid vergoedt te gemakkelijk peperdure, nieuwe medische technologieën. Op het moment dat die behandelingen in de basisverzekering worden opgenomen, is lang niet altijd duidelijk of ze een verbetering zijn ten opzichte van de al beschikbare behandelmethoden. Dat schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in haar rapport van 18 mei 2017.

Het CPB geeft twee voorbeelden: protonentherapie tegen kanker en de Da Vinci Robot, waarmee chirurgen op afstand kunnen opereren. Zorgverzekeraars vergoeden beide behandelingen met belasting- en zorgpremiegeld.

De partijen die bepalen of nieuwe technologieën in het basispakket komen, hebben ofwel te weinig verstand van geneeskunde of zijn niet neutraal, schrijft het CPB. Ze kunnen niet goed inschatten of een nieuwe methode het geld waard is. Voor verzekeraars zou de vergoeding van nieuwe technologieën bovendien een reputatiekwestie zijn. Zij willen volgens het CPB niet de indruk wekken dat ze de nieuwste behandelingen links laten liggen. (Bron en meer: De Volkskrant, 18 mei 2017)

Uitgaven zorg 2016 met 1,8% gestegen

In 2016 is ruim 96 miljard euro uitgegeven aan zorg. Dat is 1,7 miljard euro (1,8 procent) meer dan in 2015. Het grootste deel, bijna 60 miljard euro, is gefinancierd via de Zorgverzekeringswet en de Wet langdurige zorg. Het was het vierde jaar op rij dat de zorgkosten minder toenamen dan het bbp1.

1 bruto binnenlands product (bbp) is de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde finale goederen en diensten gedurende een bepaalde periode.

Aan ziekenhuizen (inclusief medisch specialisten) is 27 miljard euro uitgegeven, 0,6 miljard (2,5 procent) meer dan in 2015. De uitgaven aan geneesmiddelen via openbare apotheken, drogisten en supermarkten waren 5,6 miljard euro, ruim 3 procent meer dan in 2015. De uitgaven aan langdurige zorg (ouderenzorg en gehandicaptenzorg) zijn licht gestegen, na een daling in 2015. Vooral de betalingen via het persoonsgebonden budget van de Wet langdurige zorg namen fors toe, met 11,5 procent. (Bron: CBS, 18 mei 2017)

Inkomens topbestuurders zorg in 2016 nauwelijks lager

In de ouderenzorg is in 2016 ruim 68 miljoen euro besteed aan beloningen voor topbestuurders. Dat is circa 0,3 procent minder dan in het jaar daarvoor. Dat blijkt uit de ActiZ 50, een lijst met grootverdieners in de ouderenzorg, die de FNV zaterdag heeft vrijgegeven.

2016 was het laatste jaar dat bestuurders in de zorg hun topinkomens konden behouden. Vanaf begin dit jaar moeten vele topbestuurders fors inleveren door de Wet normering topinkomens (WNT). Het maximumsalaris in de (semi-)publieke sector wordt begrensd tot 178.000 euro, de zogenaamde balkenendenorm. Voor een ontslagvergoeding staat maximaal 75.000 euro.

In de lijst grootverdieners in de ouderenzorg voor 2016 staat Wim Driesse van de Stichting Zorggroep bovenaan. Mede door een ontslagvergoeding had hij vorig jaar een inkomen van ruim vier ton. (Bron: Allesoverhr, 10 jun. 2017)

Lagere compensatie voor gezonde verzekerden

Vanaf 2018 zullen verzekeraars gemiddeld circa 200 euro minder compensatie ontvangen voor verzekerden die in de drie voorgaande jaren telkens lage zorgkosten hadden. Dat kondigt minister Schippers aan.

Eerder, vanaf 2016, bestaat er al een risicoverevening van 85 euro voor iedere hoogopgeleide tot en met 44 jaar om dezelfde reden. (Bron: VVP, 21 jun. 2017)

In 2018 ruim 400 miljoen extra voor verpleeghuiszorg

Verpleeghuizen krijgen er vanaf 2018 elk jaar 435 miljoen euro structureel bij voor het aannemen van meer personeel. Dat heeft het demissionaire kabinet besloten, schrijft staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid, PvdA) dinsdag aan de Tweede Kamer.
Begin dit jaar besloot het kabinet al 100 miljoen euro extra uit te trekken voor de verpleeghuizen die het hardst geld nodig hebben. Aanleiding daarvoor een Kamerbreed gesteunde motie van de PVV die het kabinet vroeg het manifest Scherp op Ouderenzorg van schrijver Hugo Borst en Carin Gaemers te omarmen. In april besloot het kabinet tijdens overleg over de Voorjaarsnota tot een investering van nog eens 100 miljoen structureel, zodat verpleeghuizen konden beginnen met het aantrekken van nieuw personeel.

Van Rijn liet het Zorginstituut uitrekenen wat de gewenste verbetering van de verpleeghuiszorg kost. Het 'kwaliteitskader verpleeghuiszorg' dat het instituut vaststelde kost vanaf 2021 structureel 2,1 miljard euro. In het kader staan onder meer strike personeelsnormen, zoals de aanwezigheid van minimaal twee zorgverleners bij bijvoorbeeld het naar bed brengen van bewoners.

Volgens het kabinet kunnen met het extra geld vanaf 2018 ongeveer 7000 extra voltijdbanen in de zorg worden gecreëerd. Daarnaast kan het geld worden gebruikt voor het uitbreiden van contracten van bestaande medewerkers.

Dat de bekendmaking van het extra geld nu al komt en niet pas richting Prinsjesdag, heeft te maken met het feit dat de verpleeghuizen tijd nodig hebben om nieuw personeel tijdig te kunnen aannemen. (Bron: NRC, 4 jul. 2017)

Ziekenhuizen en zorgverzekeraars voor gezamenlijk inkoopbeleid dure geneesmiddelen

Ziekenhuizen er zorgverzekeraars gaan gezamenlijk dure geneesmiddelen inkopen. In 2018 start een pilot met een groep kankermedicijnen. "Een belangrijke stap", zegt Wouter Bos, bestuursvoorzitter van het VUmc. "Dit is heel hard nodig. En ik hoop dat we op tijd zijn, want de hoeveelheid nieuwe middelen die er nog aankomt is enorm."

De samenwerking moet leiden tot een sterkere onderhandelingspositie tegenover farmaceutische bedrijven. "Voor de inkoop van medische hulpmiddelen trekken we al langer samen op". "Maar voor dure medicijnen was er nog geen goede samenwerking. De urgentie is ook lange tijd niet gevoeld. Maar inmiddels is de druk om op dit gebied het onderste uit de kan te halen, de prijzen zo laag mogelijk af te spreken, enorm toegenomen."

De pilot richt zich op de onderhandeling over medicijnen voor patiënten met leukemie, zogenoemde hematologische medicijnen. De kosten voor die groep liggen rond de dertig miljoen euro per jaar. Dat is een fractie van de totale uitgaven aan dure geneesmiddelen. Die stijgen nog steeds en lopen inmiddels tegen de twee miljard euro per jaar. (Bron: NOS, 1 sep. 2017)

Zorginstellingen in financiele problemen

De winst in de zorg staat onder druk. In vier jaar tijd is de winst van zorgaanbieders (onder meer ziekenhuizen, verpleeghuizen, thuiszorgorganisaties etc.) meer dan gehalveerd, van 2,2% over 2012 naar nog geen 1,0% over 2016. De winst komt daarmee voor het eerst uit onder de 1,0%. Verpleeghuizen, thuiszorgorganisaties en private zorgaanbieders draaien zelfs met verlies.
Dit blijkt uit de Barometer Nederlandse Gezondheidszorg 2017 en de bijbehorende financiële stresstest van EY. Dit jaarlijkse benchmarkonderzoek is gebaseerd op gegevens uit 1.170 jaarrekeningen van zorginstellingen die tot en met juli 2017 zijn gedeponeerd.

Met name opleidingsziekenhuizen laten een opvallende verslechtering zien van de financiële situatie. De winstcijfers kelderden in 2016 met maar liefst 40%. In 3 jaar tijd daalden de winstcijfers van bijna 3% naar 1%. Opleidingsziekenhuizen zijn de kraamkamer voor innovatie in de zorg en de lage winstcijfers voor deze groep zijn dan ook extra schadelijk. (Bron: EY.com, sep. 2017)

Zorguitgaven stijgen in 2017 met 2,1 procent

In 2017 is 97,5 miljard euro uitgegeven aan zorg, 2,0 miljard meer dan in 2016. De zorguitgaven groeiden minder hard dan de economie in 2017. Uitgaven aan kinderopvang stegen met 7,2 procent het meest.

Binnen de zorguitgaven in brede zin stegen de uitgaven aan aanbieders van kinderopvang het meest, met 7,2 procent tot 3,9 miljard euro. Het aantal kinderen met kinderopvangtoeslag is in 2017 59 duizend hoger dan in 2016. De uitgaven voor maatschappelijke opvang daalden met 7,5 procent het meest, tot 1,8 miljard euro. Deze daling kwam vooral door de lagere uitgaven voor opvang van asielzoekers (0,15 miljard euro). (Bron: CBS, 29 mei 2018)

Gemeenten delen informatie over verbeteringen in zorg onvoldoende

De wetenschappelijke onderbouwing van hoe gemeenten zorg en hulp bieden aan hun inwoners staat onder druk. De kennis over gezondheidszorgvraagstukken dreigt versnipperd te raken, nu de gemeenten sinds 2015 verantwoordelijk zijn voor onder meer jeugdhulp en ondersteuning en begeleiding van hulpbehoevenden.

Voorheen werd beleid vooral centraal gemaakt en werd de effectiviteit van een bepaalde aanpak getoetst door kennisinstituten. Nu maakt elke gemeente haar eigen beleid, bijvoorbeeld gebaseerd op de bevolkingssamenstelling van de gemeente: de ene stopt meer energie in armoedebestrijding, in een andere gemeente speelt vergrijzing een grotere rol.

Het risico neemt toe dat diverse gemeenten vergelijkbare onderzoeken doen en dat ze de uitkomsten niet met elkaar delen, aldus het instituut. Daardoor zou het kunnen voorkomen dat in een gemeente al duidelijk is geworden dat een bepaalde aanpak niet effectief is, maar een andere gemeente daarmee doorgaat omdat die geen weet heeft van die conclusie. (Bron: De Volkskrant, 7 sep. 2017)

Bereidheid bij te dragen aan zorgkosten ander daalt

In Nederland dragen we via de zorgpremie voor het basispakket bij aan de betaling van de zorgkosten van zowel onszelf als van anderen. Dit noemen wij solidariteit. Solidariteit is een belangrijke pijler van het zorgstelsel. In dit onderzoek hebben we gedefinieerd als de bereidheid om voor anderen te betalen. Uit dit onderzoek blijkt dat de solidariteit van de bevolking in Nederland is gedaald.

NIVEL-programmaleider Judith de Jong: 'Er lijkt sprake van een eigen schuld-gedachte. Er bestaat een hoge solidariteit met mensen met een niet zo goede gezondheid en een genetische aanleg voor een ernstige ziekte. Tegelijkertijd blijken mensen minder solidair ten aanzien van leefstijl-gerelateerde zorgkosten.' In het rapport van Nivel Solidariteit in het Nederlandse Zorgstelsel (november 2017) worden verschillen in solidariteit en mogelijke verklaringen hiervoor verder toegelicht.

Forse daling onterechte zorgdeclaraties

Van de 392 miljoen euro aan onterechte declaraties die de zorgverzekeraars in 2016 vaststelden, betrof het grootste deel (367 miljoen euro) onopzettelijke fouten die bij achterafcontroles aan het licht kwamen. In totaal 1284 fraudeonderzoeken leverden 24,8 miljoen euro onterechte declaraties op.

Bij 18,9 miljoen euro daarvan bleek het daadwerkelijk te gaan om fraude. Dat is 7,7 miljoen euro meer dan in 2015. Onterechte declaraties worden teruggevorderd of via een nieuwe declaratie gecorrigeerd.

Ter relativering: in 2016 werd er voor 44,3 miljard euro gedeclareerd voor de basisverzekering; het aandeel onterechte declaraties is dus minder dan 1 procent. (Bron: VVP, 13 juli 2017)

Einde van aanvullende zorgverzekering dreigt

De aanvullende zorgverzekeringen dreigen in de toekomst te verdwijnen. De zorgverzekeraars verdienen er niet genoeg meer aan en lijden er soms zelfs verlies op, waarschuwt De Nederlandsche Bank, die toezicht houdt op de verzekeraars. Daardoor bestaat de kans dat de tandarts of de fysiotherapeut niet langer te verzekeren is voor een acceptabel bedrag, waardoor de toegankelijkheid van bepaalde zorg in het gedrang komt.

Veel mensen verzekeren zich alleen nog aanvullend als ze bepaalde behandelingen zien aankomen. 84 procent van de verzekerden heeft nu een aanvullende verzekering. In 2006 was dat nog meer dan 93 procent. (Bron: NOS, 5 dec. 2017)

Invoering elektronische gegevensverwerking door zorgaanbieders

Op dinsdag 28 november 2017 is het definitieve besluit elektronische gegevensverwerking door zorgaanbieders (Begz) bekend gemaakt. Het Begz treedt in werking per 1 januari 2018.

Als twee of meer zorgaanbieders een systeem gebruiken om patiëntgegevens uit te wisselen met elkaar, is er sprake van een elektronisch uitwisselingssysteem. Het gaat erom dat de patiëntgegevens raadpleegbaar gemaakt kunnen worden voor toekomstige situaties. Hierdoor kan een andere zorgaanbieder, die met de patiënt te maken krijgt, de gegevens inzien zonder dat daarvoor nog een actieve handeling nodig is van de zorgaanbieder die de gegevens beschikbaar heeft gemaakt. Dit wordt ook wel pull-verkeer genoemd. Het kan gaan om een heel medisch dossier, maar ook om slechts een gedeelte ervan.

Begz stelt specifieke functionele, technische en organisatorische eisen aan elektronische gegevensuitwisseling en het zorginformatiesysteem van de zorgaanbieder. Dwingende (NEN) normen en standaarden met betrekking tot de overdracht en de beveiliging van elektronische gegevensverwerking moeten dit bewaken. Om dit te realiseren stelt de zorgaanbieder een functionaris aan. (Bron: ICT-recht, nov. 2017)

80% zorgkosten aan 17% verzekerden besteed

Ook in de zorg blijken economische wetmatigheden te gelden. Begin twintigste eeuw bedacht de Italiaanse econoom Vilfredo Pareto het 20-80 principe, met als voorbeeld dat 20 procent van de bevolking 80 procent van de rijkdom bezat.

Sindsdien is het Pareto-principe op tal van terreinen opgedoken. En nu dus ook in de Nederlandse zorg. Van alle zorgkosten in Nederland komt het overgrote deel (80 procent) voor rekening van gemiddeld 17 procent van de mensen met een zorgverzekering. Dat blijkt uit cijfers van Vektis Intelligence, dat gegevens over zorgkosten verzamelt en analyseert. (Bron: MSN, 16 dec. 2017)

Verpleeghuizen moeten personeel aannemen van extra budget

Verpleeghuizen moeten meer personeel aannemen van het extra geld dat zij de komende jaren krijgen. Gebeurt dat niet, dan wordt het geld teruggevorderd. In 2018 krijgen de verpleeghuizen 435 miljoen euro extra budget. Dat moet worden omgezet in tienduizend extra zorgverleners.

Het kabinet wil ook dat de politiek weer het laatste woord krijgt over budgetverhogingen in de zorg. Nu kan het extra geld nog niet altijd worden teruggevorderd als het niet aan personeel wordt besteed. Of dat mogelijk is, hangt af van de contracten van de zogenoemde zorgkantoren met de verpleeghuizen. Minister De Jonge (WVS) wil dat de mogelijkheid van terugvordering in nieuwe contracten altijd wordt opgenomen. (Bron: De Volkskrant, 18 dec. 2017)

Red: Waarom het voornoemde nodig is? Daarom, lees onderstaande NB.

NB: Vier jaar cel, waarvan een half jaar voorwaardelijk, is de straf die de ex-directeur van de Zorg Stichting Vivence (ZSV) zou moeten krijgen voor grootschalige fraude met zorggeld. De instelling ontving jaarlijks miljoenen aan zorggelden voor het leveren van zorg en huisvesting aan licht verstandelijk gehandicapten. Uit onderzoek blijkt dat N. daarvan tot ruim 600.000 euro per jaar naar zichzelf en zijn vriendin overmaakte. (Bron: Nu, 17 nov. 2017)

Wat kost mij de zorg in 2018?

Hoeveel is de gemiddelde Nederlander jaarlijks kwijt aan zorgkosten? Even rekenen: 12 x € 109,33 (gemiddelde premie) per maand, per jaar is dat iets meer dan € 1.300. Daar komt nog de inkomensafhankelijke bijdrage bij die je betaalt via de inkomstenbelasting, circa € 1.700. In totaal komt de gemiddelde Nederlander dan op € 3.000. Is dat het goede antwoord? Nee, het kost bijna twee keer zoveel.

De Volkskrant van 2 januari 2018 brengt helderheid:
Premie verplichte zorgverzekering, dat klopt, gemiddeld € 109,33 per maand. Per jaar € 1.312
Inkomensafhankelijke bijdrage, wist u ook. Is iemand in loondienst dan betaalt de werkgever 6,9 procent van het bruto inkomen aan het zorgverzekeringsfonds tot een maximum van € 54.614. Zelfstandigen en gepensioneerden betalen 5,65 % van hun inkomen zelf. € 1.750
Kosten zoals eigen bijdragen aan medicijnen of verblijf in een verpleeghuis. Ook wat iemand opmaakt van het verplichte eigen risico (€ 385) valt hieronder. Komt bekend voor. € 369
Een deel van de 'gewone' belastingen die iemand betaalt, gebruikt de overheid om zorgkosten te financieren. voornamelijk de zorgkosten van 18-minners. Daar stond u misschien niet bij stil. € 1.390
Vergelijkbaar met de inkomensafhankelijke bijdrage betaalt iemand premie voor de zorg die wordt geleverd uit de Wet langdurige zorg (WLZ), veelal de zorg voor ouderen en gehandicapten. In geld, men betaalt een premie van 9,65% over een deel van het inkomen. Daar stond u al helemaal niet bij stil. € 1.199
 
Gelukkig krijgt u ook nog wat terug, de in vergelijking met de andere bedragen bescheiden zorgtoeslag. En als iemand meer dan € 28.500 verdient, krijgt hij niets. Dat heeft u al eens eerder gehoord. - € 358

-----------

Totaal
€ 5.662

Ziekenhuizen vrezen 'roof' personeel door verpleeghuizen

De zoektocht van het kabinet naar 20.000 nieuwe medewerkers om tekorten op te vangen in de verpleeghuizen, gaat ten koste van de thuiszorg en ziekenhuizen. De directeur van het Universitair Medisch Centrum Groningen, Jos Aartsen, zegt zelfs dat verpleeghuizen andere zorginstellingen leegroven.

'Het is inderdaad een reëel gevaar', zegt Hans Buijing, directeur van Branchevereniging Thuiszorg Nederland. Volgens hem is het probleem besproken tijdens bijeenkomsten met ziekenhuizen, brancheorganisaties en vakbonden. 'De sector moet goede afspraken maken om te voorkomen dat personeel de koopkracht in de zorgsector volgt.' Daarmee bedoelt Buijing dat zorgpersoneel daar wil werken waar de lonen het hoogst zijn. (Bron: Trouw, 11 jan. 2018)

Tijdelijke arbeidskrachten in de zorg doen structurele werkzaamheden

Tijdelijke arbeidskrachten voeren volgens zorgprofessionals vaak structurele werkzaamheden uit. Dit blijkt uit een enquête onder artsen, paramedici en andere hoogopgeleide (zorg-)professionals die het CAOP in opdracht van werknemersorganisatie FBZ heeft uitgevoerd. Van de ondervraagden vindt 85 procent dat tijdelijke arbeidskrachten vooral tijdelijke werkzaamheden moeten doen.

Uit de enquête komt een gemengd beeld naar voren over de trendmatige inzet van tijdelijke krachten. Aan de ene kant geeft iets meer dan twee vijfde van de zorgprofessionals aan dat er de afgelopen 12 maanden regelmatig (26 procent) of structureel (17 procent) tijdelijke arbeidskrachten zijn ingezet. Ook geeft twee vijfde aan dat dit de afgelopen drie jaar is toegenomen. Aan de andere kant geeft bijna een kwart (22 procent) aan dat er in hun organisatie in die 12 maanden geen gebruik is gemaakt van tijdelijke arbeidskrachten. (Bron: CAOP, 8 feb. 2018).

Een op vijf leerlingen gezondheid of welzijn is man

Vrouwen volgen veel vaker een opleiding op het gebied van gezondheid of welzijn dan mannen. 20 procent van de deelnemers aan een opleiding in gezondheid en welzijn is man. Wel loopt het aandeel mannen op met het onderwijsniveau.

Op de mbo-niveaus 1-3 is 10 procent van de leerlingen binnen gezondheid en welzijn man, op de universiteit is het aandeel mannen in deze richting bijna een derde. Bij de overige studierichtingen is juist het aandeel mannen op de mbo-niveaus 1-3 hoger dan op mbo-niveau 4, hbo of universiteit. (Bron: CBS, 12 mrt. 2018)

Toenemend tekort aan verzorgenden en verpleegkundigen

Na een aantal jaren van krimp, is er weer banengroei in de zorg. UWV verwacht dat het aantal banen in de sector dit jaar stijgt tot ongeveer 1,1 miljoen, een toename van 1,5 procent. In het kader van de Week van Zorg en Welzijn openen vanaf vandaag veel zorginstellingen hun deuren om te laten zien hoe het er aan toegaat op de werkvloer. Dit is een mooie kans voor werkzoekenden om de zorg te ontdekken.

Het verlies van banen was de afgelopen jaren het grootst in de verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT). Hier wordt de komende jaren weer een relatief sterke groei verwacht, omdat er extra middelen zijn vrijgemaakt om de kwaliteit in verpleeghuizen te verbeteren. Ook de kinderopvang groeit sterk. Het aantal vacatures in de kinderopvang is in een jaar tijd verdubbeld, naar meer dan 400 vacatures per maand in 2017.

UWV ziet zeer goede kansen op werk voor verzorgenden en verpleegkundigen. Ook werknemers die werken in medisch-technische beroepen, zoals audicien, opticien, optometrist en mondhygiënist zijn gewild. (Bron UWV, 12 mrt. 2018)

VGZ: besparen op zorg zonder dat kwaliteit daalt mogelijk 

VGZ, in grootte de tweede zorgverzekeraar, presenteerde het jaarverslag over 2017 met een eigenzinnige visie. De zorgverzekeraar verwacht dat de uitgaven voor de zorgverzekering tot 2021 vier procent, 1,6 miljard euro kunnen dalen. De premie kan dan volgen.

Dat staat haaks op de aankondiging van twee grote concurrenten, CZ en Achmea, die voorzien dat de premie voor de zorgverzekering volgend jaar zal stijgen. Over de hele linie verwacht het Centraal Planbureau voor de zorgverzekering tot 2021 een kostenstijging met 20 procent, van 41 miljard euro in 2017 naar 50 miljard in 2021. Het kabinet volgt die raming, al hoopt het de groei wat af te remmen door middel van afspraken met artsen en instellingen.

Als voorbeeld noemt Klink de plaatsing van 'zeer ervaren artsen' op de spoedeisende hulp. 'Door hun ervaring verwijzen ze minder door, wordt er minder onnodig duur onderzoek gedaan en worden minder medicijnen voorgeschreven. Ander voorbeeld: na een hartoperatie komen patiënten heel vaak terug in het ziekenhuis voor controle, maar ook bij de huisarts. Dat is onnodig belastend en tijdrovend voor de patiënt terwijl het lang niet altijd nodig is. Het zijn vaak handshake-rekeningen die het ziekenhuis daarvoor schrijft. Zo zijn er honderden ideeën en initiatieven van artsen zelf.' (Bron: De Volkskrant, 19 apr. 2018)

NB: Lees ook het artikel 'Hoe een streekziekenhuis het zorgstelsel op zijn kop zette'.

Kabinet wil zorgfraude verminderen

Het kabinet wil de komende jaren korte metten maken met boekhoudkundige fouten en fraude in de gezondheidszorg. Zorgverleners kunnen bekende fraudeurs straks onder meer in een ‘waarschuwingsregister’ laten opnemen, zodat andere aanbieders op hun hoede zijn. Hoeveel geld voor de zorg in de verkeerde zakken verdwijnt, is onduidelijk. Het gaat om tientallen miljoenen per jaar, maar waarschijnlijk veel meer. Dat hoopt het kabinet terug te dringen met een pakket maatregelen.

Speciale aandacht is er voor de medische specialisten, de ggz, de tandartsen, de wijkverpleging en het pgb. Het kabinet haast zich om te zeggen dat ook in deze sectoren het gros van de zorgverleners te goeder trouw is, maar wijst erop dat er hier veel fraude wordt gemeld. Ook verloopt het declareren van behandelingen vaak moeizaam, maar is daaraan tegelijkertijd ook veel te verbeteren. (Bron: Fiscaalvanmorgen, 19 apr. 2018)

Lees ook de Kamerbrief van Minister De Jonge (VWS) 'Rechtmatige Zorg 2018-2021 – aanpak van fouten en fraude in de zorg'.

Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag in de zorg

Bewoners van zorginstellingen zoals verpleeghuizen, revalidatiecentra en psychiatrische instellingen hebben aandacht nodig. Aandacht die hun verzorgenden niet altijd kunnen geven. Intussen zijn er overal in het land mensen die maar wat graag de handen uit de mouwen steken en goed werk kunnen doen, maar al lange tijd niet hebben kunnen werken, een beperking hebben of extra begeleiding nodig hebben. Minister De Jonge (VWS) en staatssecretaris Van Ark (SZW) ondertekenen woensdag 11 juli afspraken om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te krijgen in de zorg.

Hierbij wordt samengewerkt met ActiZ, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), VO-Raad Praktijkonderwijs, Primair Onderwijsraad (PO-raad), Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (Lecso), Divosa, UWV, regionale werkgeversorganisaties RegioPlus en CNV.

Voor de sector Zorg en Welzijn is het tekort aan personeel een van de belangrijkste uitdagingen. In de zorg werken zo’n 1,2 miljoen mensen. Maar als we nu niet iets anders doen dreigt in 2022 een tekort van 100 tot 125 duizend medewerkers. (Bron: Rijksoverheid, 9 jul. 2018)

Zorgpolis straks voor alle Rotterdammers

De gemeente Rotterdam stelt de speciale Rotterdamse zorgverzekering vanaf 1 januari open voor alle inwoners. De speciale 'Rotterdampolis' is nu alleen te gebruiken voor mensen die tot 130 procent van het minimumloon verdienen, maar die eis verdwijnt.

De verzekering, die wordt aangeboden in samenwerking met VGZ, dekt voor de mensen die tot 130 procent van het minimumloon verdienen, ook een groot deel van het eigen risico. Zij betalen 50 euro eigen risico, in plaats van de 385 euro, zoals bij reguliere zorgverzekeringen het geval is.
De gemeente komt ook met een 'compacte' variant van de Rotterdampolis, een verzekering met lagere en minder vergoeding. VGZ geeft op beide verzekeringen 10 procent korting, maar het is nog onbekend hoeveel de verzekering precies per maand gaat kosten. Dat wordt in november bekendgemaakt. (Bron: NOS, 27 sep. 2018)

Kabinet vraagt SER advies over zorguitgaven

Het kabinet heeft de Sociaal-Economische Raad (SER) om een verkenning gevraagd over de ontwikkeling van de zorguitgaven. Door de vergrijzing in Nederland en de technologische vooruitgang stijgen de uitgaven aan zorg al enkele decennia. Dat gaat ten koste van andere overheidsuitgaven, maar ook wordt een steeds groter beroep gedaan op de werkende en mantelzorgende bevolking om het toenemend aantal zorgvragers de nodige zorg te kunnen geven.

Het kabinet wil een breedgedragen visie kunnen presenteren en wil daarom veel partijen betrekken, zoals wetenschappers, zorgverleners en sociale partners. Ook wordt gevraagd te kijken naar andere beleidsgebieden zoals onderwijs, arbeidsmarkt, huisvesting en ruimtelijke ordening. Het kabinet streeft zo naar meer betrokkenheid van veel mensen in Nederland.

Het kabinet heeft de SER gevraagd voor eind 2019 de verkenning uit te brengen. (Bron: SER, 19 dec. 2018)

Direct 230.000 gekwalificeerde Nederlanders beschikbaar voor de zorg

Ruim 230.000 Nederlanders zouden graag in de zorg werken en zijn daarvoor ook gekwalificeerd. Ze worden echter nooit benaderd, bereikt of gevonden door werkgevers in de branche.

Dat blijkt uit de eerste resultaten van nieuw onderzoek van Intelligence Group, dat wordt gepresenteerd tijdens het Werf& Selectie Jaarcongres. “De zorg heeft geen personeelstekort, maar een arbeidsmarktcommunicatieprobleem”, concludeert onderzoeker Geert-Jan Waasdorp. “De tekorten in de branche worden sterk overdreven. We zien zelfs dat er nog steeds zorgwerkgevers zijn die hun werving moeten staken omdat ze te veel aanbod hebben.” (Bron en meer: Intelligence Group, 8 okt. 2018)

Minder wanbetalers zorgverzekering

Eind 2017 hadden bijna 230 duizend personen van 18 jaar of ouder zeker 6 maanden geen zorgverzekeringspremie betaald, dit is 1,7 procent. Dit percentage bereikte in 2014 een piek van 2,2 en is daarna gedaald.

Mannen staan vaker als wanbetaler te boek dan vrouwen, ,1 procent tegen 1,3 procent. Mannen van 30 tot 35 jaar hebben met 3,5 procent in 2017 het vaakst een betalingsachterstand op hun basisverzekering. (Bron: CBS, 16 okt. 2018)

Ziekenhuizen in de knel door toename ZZP'ers

Steeds vaker nemen werknemers in de zorg ontslag om daarna als zelfstandige aan de slag te gaan. In de eerste negen maanden van dit jaar schreven zo’n 10.000 mensen zich als zorg-ZZP’er in bij de Kamer van Koophandel, 20 procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat blijkt uit onderzoek van de Volkskrant.

De ontwikkeling stelt zorginstellingen voor hoge loonkosten. In 2017 liepen de kosten voor het inhuren van ZZP’ers in ziekenhuizen en gehandicaptenzorg met ruim 17 procent op, in de ouderenzorg met 16,4 procent en in de ggz met 11 procent. Ook is het met een slinkend bestand aan vaste medewerkers steeds moeilijker om werkroosters rond te krijgen. (Bron: AD, 25 okt. 2018)

Zorgkennis Nederland opnieuw ondermaats

Twijfelachtig of Nederlanders wel voldoende kennis hebben om afgewogen keuze te maken voor zorgverzekering

Amsterdam, 29 november 2018 – De kennis van Nederlanders van belangrijke basisbegrippen uit ons zorgstelsel blijft ondermaats en is voor het eerst in jaren zelfs achteruitgegaan. Dit blijkt uit een representatief onderzoek van vergelijkingswebsite Pricewise onder 1.000 respondenten van veldwerkorganisatie Panel Inzicht. Zo weet bijna de helft van de respondenten niet welk type basisverzekering hij of zij heeft, voor welke zorg eigen risico moet worden betaald en welke zorg onder de basisverzekering of aanvullende verzekeringen valt. Daarnaast blijft het verschil tussen eigen bijdrage en eigen risico voor velen onduidelijk. Hans de Kok, directeur van Pricewise: "Hoewel de overheid zich tot doel stelt het zorgstelsel begrijpelijk te houden en consumenten beter te informeren, blijven wij jaar op jaar zien dat de kennis van de basisbegrippen van ons zorgstelsel onder consumenten onvoldoende is. Terwijl deze kennis belangrijk is om een afgewogen keuze te kunnen maken voor de best passende zorgverzekering."

Van een 6,1 naar een 5,4

Pricewise testte de zorgkennis van 1.000 respondenten met 33 vragen over onder andere de basisverzekering, het eigen risico, de eigen bijdrage, en de aanvullende verzekeringen. Gemiddeld scoorden de deelnemers een 5,4, tegenover een 6,1 van vorig jaar. Dat betekent dat de zorgkennis weer op het niveau van 2015 ligt (een 5,3). Hans de Kok: "De licht stijgende lijn die wij sinds 2015 zagen in de zorgkennis van Nederlanders is dit jaar voor het eerst omgebogen. Je zou verwachten dat consumenten steeds meer kennis vergaren over de basisbegrippen in ons zorgstelsel, aangezien zij zich elk jaar opnieuw kunnen oriënteren tijdens het zorgseizoen. We zien echter dat de zorgkennis nog steeds zo ondermaats is dat het twijfelachtig is of Nederlanders wel een afgewogen keuze kunnen maken voor de best passende zorgverzekering. Dit onderzoek herhalen we nu al vier jaar, maar we zien dat de kennis altijd rond een zesje of lager blijft hangen. Ondanks dat de overheid ook dit jaar weer campagne voert om de zorgkennis van Nederlanders te verbeteren."

Kennis over basisverzekering

Bijna de helft van de respondenten (45%) weet niet wat voor type basisverzekering hij of zij heeft. Een kwart geeft aan een naturapolis te hebben, 19% een restitutiepolis en 10% een combinatiepolis. Slechts iets meer dan de helft van de respondenten (51%) weet dat een naturaverzekering betekent dat je mogelijk minder keuzevrijheid hebt bij ziekenhuizen, huisartsen en fysiotherapeuten dan met een restitutiepolis.

Basis of aanvullend?

Bijna 80% van de respondenten heeft een aanvullende verzekering. Toch is het voor velen alsnog onduidelijk welke zorg onder de aanvullende verzekering en welke onder de basisverzekering valt.
Zo weet slechts 45% dat sterilisatie niet wordt vergoed vanuit de basisverzekering en weet minder dan een derde van de respondenten dat fysiotherapie voor chronisch zieken vanaf de 21ste behandeling en een stoppen-met-rokencursus wel worden vergoed vanuit de basisverzekering. Hans de Kok: "Gelukkig zien we wel dat voor minimaal driekwart van de respondenten bekend is dat de huisarts en spoedeisende hulp onder de basisverzekering vallen en dat brillen en lenzen en tandartsbezoek onder de aanvullende verzekering vallen. Dat fysiotherapie niet volledig wordt vergoed vanuit de basisverzekering is dan weer niet bekend bij 34% van de respondenten. Het is belangrijk om deze kennis van je zorgverzekering te hebben zodat je nooit voor een verrassing komt te staan zodra je een beroep moet doen op je zorgverzekering."

Verschil eigen bijdrage en eigen risico onduidelijk

Voor sommige zorgkosten geldt dat je altijd een deel zelf moet betalen, zoals voor bepaalde geneesmiddelen, kraamzorg en ziekenvervoer. Deze kosten vallen onder de zogenaamde wettelijke eigen bijdrage. Dit is iets anders dan het wettelijk verplichte eigen risico van € 385 dat vrijwillig te verhogen is tot € 885. Het eigen risico betaal je over (bijna) alle kosten die je maakt voor zorg die onder de basisverzekering valt. De Kok: "We zien dat de eigen bijdrage nog altijd voor veel onduidelijkheid zorgt. Veel mensen verwarren de eigen bijdrage met het eigen risico. Zo denkt bijna 70% van de respondenten ten onrechte dat een eigen bijdrage kan worden verhoogd in ruil voor korting op je zorgpremie. En slechts 37% van de respondenten weet dat als je het volledige bedrag van je eigen risico hebt betaald, het nog steeds mogelijk is dat je een eigen bijdrage moet betalen voor medische kosten."

Eigen risico niet voor tandarts

De helft van de respondenten (51%) weet niet dat het eigen risico alleen geldt voor zorg uit de basisverzekering en 35% weet niet dat het eigen risico niet geldt voor kinderen tot 18 jaar. Wel weet 82% van de respondenten dat het eigen risico vrijwillig kan worden verhoogd voor een korting op de zorgpremie.

De helft van de respondenten denkt daarnaast ten onrechte dat voor tandartskosten eigen risico moet worden betaald. Ruim een op de drie respondenten denkt dat dit ook het geval is voor kraamzorg en de huisartsenpost. Terwijl dit ook niet het geval is. Tegelijkertijd denkt ruim een op de drie dat er voor spoedeisende hulp geen eigen risico geldt, terwijl dat wel het geval is. Hans de Kok: "Het is van belang om te weten of een eigen risico wel of niet geldt voor bepaalde zorgkosten, omdat dat de drempel kan wegnemen om een beroep te doen op zorg."

Mensen die weten welke basisverzekering ze hebben scoren hoger

Het is opvallend dat er weinig verschil is in de behaalde score tussen de verschillende subgroepen die meededen aan het onderzoek. Hans de Kok: "Een paar voor de hand liggende verschillen zien we wel terug. Zo scoort de groep 18- tot 29-jarigen gemiddeld lager dan oudere leeftijdsgroepen en scoort de groep hoogopgeleiden gemiddeld hoger dan lager opgeleiden." Mensen die weten welke basisverzekering zij hebben, hebben over het algemeen ook meer zorgkennis. Zij scoren een 5,9 versus de 4,8 van de mensen die niet weten welke basisverzekering zij hebben. Hans de Kok: "De lage mate van zorgkennis van consumenten leidt tot inactiviteit. Het overstappercentage blijft al jaren hangen op 6%. Toch verwachten we dit jaar meer overstappers vanwege de forse stijgingen in de zorgpremies en de verschillen in dekkingen tussen zorgverzekeringen. Om de best passende zorgverzekering te kunnen kiezen, is het van belang om te weten wat je nou eigenlijk vergelijkt. Wij als online consumentenadviseur doen ons uiterste best om het vergelijken van zorgverzekeringen voor consumenten zo eenvoudig en overzichtelijk mogelijk te maken. En we willen consumenten zo goed mogelijk ondersteunen bij het maken van een passende keuze."

Over Pricewise

Pricewise is een van de grootste online consumentenadviseurs in Nederland op het gebied van energie, internet en tv, verzekeringen en leningen. Pricewise heeft als missie om de verzekerings-, telecom- en energiemarkt inzichtelijker en toegankelijker te maken voor consumenten. Pricewise is actief in meer dan 10 Europese landen en heeft inmiddels bijna 3 miljoen Europese consumenten geholpen met overstappen.

Noot voor de redactie: In het persbericht op Pricewise.nl zijn de bijbehorende interactieve tabellen te vinden die horen bij het onderzoek. Ook zijn deze bijgevoegd als bestand in deze mail. Om de tabellen over te nemen, hoef je alleen de html-code over te nemen in het bericht.
Voor vragen en interviews kunnen journalisten contact opnemen met Imke van Schaaijk, Senior PR-Strateeg: +31 (0) 6 1998 5739 of imkevanschaaijk@pricewise.com.

Zorgpremie in 13 jaar bijna 75 procent gestegen

In 2006 betaalden verzekerden nog € 68,10 per maand voor een basisverzekering (zonder gebruik te maken van zorg). Hun premie voor komend jaar is al € 118. Sinds de invoering van het huidige zorgstelsel in 2006 is de zorgpremie bijna elk jaar verhoogd, behalve in 2013 en 2014, toen de premie licht daalde. Daar stond tegenover dat het eigen risico wel met € 150 omhoog ging. Sinds 2016 is het verplichte eigen risico gelijk gebleven op € 385. De premies blijven daarentegen nog steeds stijgen. (Bron en meer cijfers, UPIVA, 10 dec. 2018)

Misverstanden zorgverzekering op een rij

Wat valt onder je basisverzekering en wat niet? En hoe zit het met de aanvullende verzekering? Marktbureau Q&A Insights & Consultancy onderzocht het en deed een greep uit de ‘missers’:
  1. Ziekenhuisbezoek gaat af van je eigen risico – ja/nee ?
  2. De overheid bepaalt de inhoud van de basisverzekering – ja/nee ?
  3. Verzekeraars hebben een acceptatieplicht – ja/nee ?
  4. Met een aanvullende verzekering ben je verzekerd van betere zorg in ziekenhuis – ja/nee ?
  5. Voor bepaalde behandelingen ben je met een budgetpolis nergens verzekerd – ja/nee ?
(Bron en antwoorden: AD en Upiva, 28 dec. 2018)

Vergoeding zorgkosten Nederlanders in het buitenland

Nederlanders die zorgkosten maken in andere EU-landen moeten daarvoor worden vergoed met hetzelfde bedrag dat ze in Nederland zouden krijgen. De regering moet dat zo snel mogelijk in orde maken, stelt de Europese Commissie in een vandaag gestuurde aanmaningsbrief.

In de Europese richtlijn hierover zijn de rechten van patiënten vastgelegd over de terugbetaling van behandelingen die ze in een andere lidstaat hebben gehad. Volgens de regels moeten de uitgaven worden vergoed tot het bedrag dat zo’n behandeling in Nederland zou hebben gekost. De vergoeding mag niet hoger zijn dan de werkelijke kosten. Nederland heeft twee maanden de tijd om te reageren. (Bron: AD, 24 jan. 2019)

Misverstanden rond de zorgverzekering

Wat valt onder je basisverzekering en wat niet? En hoe zit het met de aanvullende verzekering? Marktbureau Q&A Insights & Consultancy onderzocht het en deed een greep uit de ‘missers’:
  • Ziekenhuisbezoek gaat af van je eigen risico – ja/nee
  • De overheid bepaalt de inhoud van de basisverzekering – ja/nee
  • Met een aanvullende verzekering ben je verzekerd van betere zorg in een ziekenhuis – ja/nee
(Bron en nog meer misverstanden: Upiva, 28 dec. 2018)

Daklozen in de knel zonder briefadres

Zonder briefadres is het lastig om een uitkering of zorgverzekering te krijgen. Maar gemeenten weigeren daklozen regelmatig zo’n briefadres: hun aanvraag ervoor wordt vaak afgewezen. Dat betekent dat daklozen, die toch al kwetsbaar zijn, zonder inkomen en zorg komen te zitten. Dat blijkt uit een enquête die De Monitor (KRO-NCRV) deed onder de honderd grootste gemeenten. (Bron: Nieuws, 26 jan. 2019)

Medische zorg voor onverzekerde daklozen

Daklozen zonder verzekering hebben met ingang van deze maand recht op alle vormen van medische zorg. Staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid maakt 4,8 miljoen euro subsidie vrij om de naar schatting 6.250 onverzekerden – vaak dak- en thuislozen of verwarde personen – de benodigde zorg te bieden. Dokters en artsen kunnen voortaan ook niet-spoedeisende hulp aan onverzekerden declareren. (Bron: De Volkskrant, 14 mrt. 2019)

Sterke daling wanbetalers zorgverzekering

Het aantal mensen met een betalingsachterstand op de zorgverzekerings-premie is flink afgenomen. Eind 2014 waren er circa 325.000 mensen wanbetalers. Op dit moment ligt dat aantal op ongeveer 215.000; een daling van 35%. De afgelopen jaren hebben zorgverzekeraars, VWS, CAK, gemeenten en schuldhulpverleners veel energie gestoken in het aanpakken van deze problematiek, bijvoorbeeld door persoonlijk contact en betalingsregelingen op maat. Minister Bruno Bruins (medische zorg) wil een verdere impuls geven aan de daling en verruimt daarom enkele voorwaarden van de uitstroomregeling.

Op basis van de aangepaste regeling kunnen wanbetalers die onder bewind staan onder dezelfde voorwaarden uitstromen als bijstandsgerechtigden. De belangrijkste voorwaarde is een driejarige betalingsregeling met een aflossing van € 35 per maand. Deze aflossing komt naast de reguliere premie. Na drie jaar worden de schulden bij de zorgverzekeraar en het CAK kwijtgescholden. De regeling kan op deze wijze bijdragen aan mogelijke oplossingen voor mensen die onder bewind staan. (Bron: Rijksoverheid, 4 jul. 2019)

Dienstbetrekking of arbeidsovereenkomst?

Zorgaanbieder x kwalificeerde de arbeidsverhouding met de ZZP’ers die werkten bij zorgbehoevenden niet als een dienstbetrekking. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden deelde dit standpunt niet. Temeer, omdat voldaan werd aan de drie eisen van een arbeidsovereenkomst (artikel 7:610, BW): (a) er was een gezagsverhouding, (b) er was een verplichting tot het persoonlijk verrichten van arbeid, en (c) er was een verplichting tot het betalen van loon. Aldus het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, d.d. 22 juli 2019).

Effect gemeentepolis kan groter

In 2018 bood 98% van de gemeenten een gemeentepolis aan, in totaal aan 740 duizend verzekerden.

Contracten tussen gemeenten en verzekeraars over de polis lijken moeilijker tot stand te komen. Een reden die zorgverzekeraars noemen, is dat de premie van de gemeentepolis de kosten te weinig dekt. Dat zou komen door de hoge zorgkosten van de doelgroep. Het CPB doet aanbevelingen voor verbetering omdat de gemeentepolis van belang is voor armoedebestrijding, gezondheid en schuldpreventie. (Bron en meer": CPB, 19 aug. 2019)

Aantal daklozen sinds 2009 meer dan verdubbeld

Sinds de eerste schatting in 2009, is het aantal dakloze 18- tot 65-jarigen in Nederland toegenomen van 17,8 duizend naar 39,3 duizend in 2018. Het aantal daklozen tussen 18 en 30 jaar is in deze periode verdrievoudigd, evenals het aantal daklozen met een niet-westerse migratieachtergrond. 

Het geschatte aantal daklozen van 18 tot 65 jaar steeg vanaf 2009 met bijna 10 duizend, tot 27,3 duizend in 2012. In de jaren daarna leek de stijgende trend ten einde, maar tussen 2014 en 2018 nam het aantal opnieuw toe met ruim 12 duizend. Ook relatief gezien verdubbelde het aantal daklozen in de periode 2009-2018 ruimschoots, van 17 naar 37 per 10 duizend inwoners van 18 tot 65 jaar. (Bron: CBS, 23 aug. 2019)

Meer duidelijkheid van medicijnenfabrikanten over prijzen gewenst

De farmaceutische industrie werkt nauwelijks mee aan betaalbare zorg en is niet transparant over de prijsopbouw van medicijnen. Dat moet veranderen, zegt minister Bruno Bruins voor Medische Zorg en Sport in een open brief.

"Iedereen moet een beetje inschikken om ervoor te zorgen dat ook voor de patiënt van morgen de medicijnen nog betaalbaar zijn." Bruins doet zijn oproep in een brief die de Volkskrant op 27 augustus 2019 heeft gepubliceerd.

Zorgmedewerkers vaker ziek en nemen vaker ontslag

Werknemers in de zorg hebben zich het afgelopen jaar opnieuw vaker ziek gemeld en hebben wederom vaker hun baan opgezegd dan het jaar ervoor. Miljardeninjecties van het kabinet in bijvoorbeeld de ­verpleeghuiszorg, regionale ‘actieplannen’ en landelijke reclame­campagnes hebben die uitstroom niet kunnen voorkomen.

Dat blijkt uit de Barometer Nederlandse Gezondheidszorg d.d. 3 september 2019 van Ernst & Young, waarvoor de adviesorganisatie 674 zorgjaarrekeningen doorploos. Het verzuim steeg naar een ‘recordhoogte’ van 5,9 procent, het verloop kwam in 2018 uit op 15,7 procent, het hoogste niveau in jaren.

Maatregelen tegen misstanden bij zorgaanbieders

Minister Hugo de Jonge en staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) nemen maatregelen om fraude, belangenverstrengeling, zorgverwaarlozing en excessieve winstuitkeringen bij zorgaanbieders te voorkomen. Dat schrijven zij in een brief aan de Tweede Kamer. Volgens de bewindslieden zet de grote meerderheid van de zorgaanbieders zich dagelijks in voor de zorg voor patiënten en cliënten, maar "is er ook een kleine groep die de randen opzoekt en er zelfs overheen gaat".

Bij 97 bedrijven in de geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg en de thuiszorg werden hogere winstmarges aangetroffen dan gebruikelijk is in de sector en concludeerde dat deze hoge winsten mogelijk onrechtmatig tot stand zijn gekomen.

Om ervoor te zorgen dat geld dat bedoeld is voor de zorg "effectief, doelmatig en rechtmatig" wordt besteed nemen de bewindslieden diverse maatregelen. Zo wordt het interne en externe toezicht op integere en professionele bedrijfsvoering bij zorgaanbieders versterkt. Ook worden er nadere voorwaarden verbonden aan dividenduitkeringen in de extramurale zorg*.

* Extramurale zorg is zorg die verleend wordt buiten het ziekenhuis of zorginstelling. Deze zorg omvat onder meer de zorg van huisartsen, niet in een ziekenhuis werkende specialisten, verloskundigen, fysiotherapeuten, thuiszorg en ambulancevervoer. (Bron: Accountant, 18 okt. 2019)

Gezondheid en zorg internationaal vergeleken

Internationaal gezien heeft Nederland een relatief laag percentage rokers en in het buitenland opgeleide artsen, en wordt er relatief weinig besteed aan niet vergoede geneesmiddelen. Dat blijkt uit de nieuwe editie van de OESO-publicatie Health at a glance 2019, met indicatoren over gezondheid en zorg van een groot aantal, voornamelijk westerse landen. (Bron en meer: CBS, 7 nov. 2019)

Instroom zorg vanaf 2016 groter dan uitstroom

De instroom van werknemers in de sector zorg en welzijn is sinds het laatste kwartaal van 2016 groter dan de uitstroom. Het saldo is vanaf begin 2017 vrijwel elk kwartaal groter. Het aantal werknemers in de sector neemt daardoor steeds sneller toe. Dat meldt CBS op grond van nieuwe cijfers.

In het tweede kwartaal van 2019 waren er 1 318 duizend werknemers in de sector zorg en welzijn. In het tweede kwartaal van 2010 waren dat er nog 1249 duizend. In de eerste jaren van de economische crisis nam de uitstroom geleidelijk toe, terwijl de instroom steeds kleiner werd. Vanaf 2013 werd de instroom kleiner dan de uitstroom, zodat het totale aantal werknemers afnam. Eind 2016 werd het saldo van in- en uitstroom weer positief en nam het aantal werknemers weer toe. (Bron: CBS, 28 nov. 2019)

Vergrijzing dwingt Nederland tot nieuwe arbeidsmarktideeën

De volgende kabinetsperiode slaat de vergrijzing echt in. Van 2022 tot en met 2025 krimpt voor het eerst de bevolking van 15 tot 75 jaar oud. Tegelijkertijd stijgen de zorgkosten juist sterk, mede door de toename van het aantal bejaarden. En die zorgrekening eet vrijwel alle koopkrachtverbetering op van de relatief kleiner wordende groep werkende Nederlanders.

Dit zegt de eerste Middellange termijnverkenning (MLT), die het Centraal Planbureau (CPB) op 29 oktober 2019 publiceerde. Het CBP onderkent een drietal oplossingen, kort samengevat:
  • Investeren in onderwijs, onderzoek en ontwikkeling (R&D), infrastructuur, digitale en technologische innovatie, en leven lang leren.
  • Vergroten van de beroepsbevolking door arbeidsmigratie.
  • Verhoging van de arbeidsparticipatie van Nederlanders, minder deeltijd.

Langdurige zorg vaker thuis

In 2018 maakten 278 duizend personen gebruik van zorg op grond van de Wet langdurige zorg, 5 procent meer dan bij de invoering van deze wet in 2015. Alleen het aantal cliënten met zorg thuis nam toe, het aantal cliënten met zorg en verblijf daalde juist licht.

Ouderen, chronisch zieken en gehandicapten die blijvend 24 uur per dag zorg in de nabijheid en/of permanent toezicht nodig hebben, komen in aanmerking voor zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). Dit kan in een instelling zijn, of thuis, bijvoorbeeld in een aangepaste woning. Personen met een psychische stoornis en Wlz-zorg worden in dit artikel niet meegenomen. Het aantal Wlz-cliënten met zorg thuis was in 2018 23 procent hoger dan in 2015, het nam toe van 65 duizend naar 80 duizend. Een grotere groep ontvangt Wlz-zorg met verblijf in een instelling. De omvang van deze groep is met 198 duizend personen iets kleiner dan in 2015. Het aandeel cliënten dat de zorg thuis ontving, nam hiermee toe van 24 procent van alle cliënten in 2015, naar 29 procent in 2018. (Bron: CBS, 11 dec. 2019)

10.000 woonplekken extra voor dak- en thuisloze mensen

Het kabinet streeft ernaar samen met gemeenten, corporaties en andere betrokken partijen voor uiterlijk 1 januari 2022 10.000 extra woonplekken mét de benodigde begeleiding te realiseren voor dak- en thuisloze mensen. Dat is een van de centrale doelstellingen van de brede aanpak van dak- en thuisloosheid van staatssecretaris Blokhuis (VWS), minister Ollongren (BZK) en staatssecretaris Van Ark (SZW). De aanpak richt zich op het voorkomen van dak- en thuisloosheid, het vernieuwen van de maatschappelijke opvang en het organiseren van een zo snel mogelijke doorstroom naar een zelfstandig woonplek met begeleiding. Eerder werd al bekend dat er €200 miljoen beschikbaar is voor de begeleiding van dak- en thuisloze mensen.  (Bron: Min. VWS, 3 jun. 2020)

Tienduizenden aanmeldingen nieuw zorgpersoneel tijdens coronacrisis

Meer dan 25.000 mensen hebben zich de afgelopen maanden gemeld om bij te springen in de zorg tijdens de corona-crisis. Dat blijkt uit cijfers die BNR heeft opgevraagd bij het initiatief "Extra handen voor de zorg", het Elisabeth Tweestedenziekenhuis en recruiter BKV.

"We hebben 22.000 mensen in ons bestand gekregen waarvan we ruim vijfenhalfduizend hebben ingezet in verpleeg- en verzorgingstehuizen, ziekenhuizen, de jeugdzorg en de gehandicaptenzorg", zegt directeur Jelle Boonstra van Regioplus, een samenwerkingsverband van werkgeversorganisaties in de sector Zorg en Welzijn. Volgens Boonstra, die het initiatief Extra handen voor de zorg heeft gecoördineerd, is dit echter geen structurele oplossing voor de tekorten in de zorg: "Daar staan we voor grotere uitdagingen. Waar het om gaat is om mensen in de zorg te houden".

Wat Boonstra opviel is dat het initiatief een categorie mensen heeft aangetrokken die voordien niet in beeld was: "De mensen die zeggen dat in geval van nood een beroep op hen kan worden gedaan". Boonstra merkt ook dat het aantal aanmeldingen voor de opleiding Verpleegkunde op zowel mbo- als op hbo-niveau stijgt: "de interesse voor het vak neemt toe". Volgens Boonstra is het aantal aanmeldingen met wel 10 procent gestegen. (Bron: BNR, 13 jul. 2020)

Woonplaatsbeginsel beschermd wonen

De VNG wil dat de gemeente van herkomst van een cliënt de kosten gaat dragen van diens verblijf in beschermd wonen. Daartoe is een woonplaatsbeginsel (hoe bepaal je de gemeente van herkomst), vergelijkbaar met de Jeugdwet, noodzakelijk. Hetzelfde geldt voor het systeem waarmee gemeenten onderling kosten kunnen verrekenen, in geval de burger van de ene gemeente verblijft op een beschermd wonen locatie in een andere gemeente.

De VNG heeft Valente gevraagd mee te denken over de invulling van het woonplaatsbeginsel en het verrekensysteem. Vanuit Valente zijn Kwintes en RIBW Groep Overijssel betrokken bij het onderzoek. Meer informatie over het onderzoek: zie AEF, 21 jan. 2020)

Zorgbonussen 2020

Het ministerie van Volksgezondheid is ruim 2 miljard euro kwijt aan bonussen voor het zorgpersoneel. Dat blijkt uit de begroting, die vandaag is ingediend bij de Tweede Kamer. Eerst krijgen zorgmedewerkers een bonus van 1000 euro, later nog eens eentje van 500. De extra bedragen zijn een manier om de zorgsector te bedanken voor de extra inspanningen tijdens de coronacrisis.

Minister De Jonge verwacht dat het grootste deel van het personeel voor de Kerst de bonus van 1000 euro ontvangt. Maar hij kan dat niet voor iedereen garanderen. "Voor een aantal gevallen lukt dat wellicht niet". Volgens hem gaat het om een ingewikkelde operatie, die bovendien zorgvuldig moet gebeuren. Werkgevers kunnen vanaf 1 oktober de aanvragen indienen. (Bron: NOS, 12 sep. 2020)

Einde aan collectiviteitskorting basiszorgverzekering

Minister Tamara van Ark (Medische Zorg en Sport) maakt een eind aan collectiviteitskortingen op de basiszorgverzekering. Dit meldt zij in antwoord op Kamervragen. Belangrijkste reden is dat de collectieve kortingen vaak een sigaar uit eigen doos zijn van verzekerden: de premie wordt eerst verhoogd voor iedereen en vervolgens krijgt een bepaalde groep verzekerden dit terug alsof het een korting is. Zo betaalt de ene groep verzekerden voor de korting van een andere groep. Bijkomend voordeel van de afschaffing is dat dit naar verwachting leidt tot een overzichtelijker polisaanbod.

Voor afschaffing moet de wet worden aangepast. Naar verwachting zal de afschaffing van de collectiviteitskorting op zijn vroegst op 1 januari 2023 effectief worden.

(Bron: Min. VWS, 22 sep. 2020)

Lees ook