Sociale wijkteams

Datum laatste wijziging: 7 september 2019  |  Trefwoorden: ,

Inhoud

  1. Sociale wijkteams
  2. Stichting VraagWijzer Nederland
  3. Onderzoek sociale wijkteams in Amersfoort
  4. Doel minder dure zorg door inzet wijkteams niet gehaald

Sociale wijkteams

Gemeenten staan voor de opgave een nieuw stelsel van maatschappelijke ondersteuning te bouwen. De Participatiewet, de Jeugdwet en de nieuwe Wmo geven gemeenten meer verantwoordelijkheden en minder financiële middelen. Dat noodzaakt tot een ander stelsel. Onder andere meer regionale samenwerking, integrale dienstverlening aan burgers, wijkgericht werken en een fundamentele aanpassing van werkprocessen en informatisering, bekostigingssystemen en bovenal een andere manier van denken en handelen, zijn nodig. Vooral de nieuwe Wmo draagt een ander karakter. Participatie en eigen kracht zijn de sleutelbegrippen. Niet het compensatiebeginsel, recht op zorg of denken in termen van producten.

Kern van het nieuwe stelsel zijn de sociale wijkteams. De afgelopen jaren hebben veel gemeenten daar ervaring mee opgedaan, in allerlei vormen en gedaanten. Geheel langs de lijnen van een veelkleurig lokaal bestuur. Allemaal met hetzelfde doel: een beter op elkaar afgestemde dienstverlening aan burgers die het alleen niet redden. De komende jaren zullen de teams in de wijken verder ontwikkeld moeten worden. Er zal een kanteling in denken en handelen plaats moeten vinden. Vanuit de teams zal de burgerkracht versterkt moeten worden, de relatie met de huisartsen als 'partner in de eerste lijn' moet verstevigd worden en de werkprocessen tussen de teams en de stedelijke dienstverlening moeten ‘lean en mean’ worden ingericht. (Bron: VNG, juli 2013)

Stichting VraagWijzer Nederland

Stichting VraagWijzer Nederland heeft al sinds 2011 ervaring met het opzetten en begeleiden van Sociale (wijk) Teams. De kracht van VraagWijzer zit hem in de combinatie van expertise over de ontwikkelingen in het sociale domein enerzijds en ervaring in de dagelijkse praktijk van de uitvoering van de uitvoering van de Sociale (wijk) Teams.

Stichting VraagWijzer Nederland heeft bij diverse gemeenten de kennis en ervaring ingezet voor de (door)ontwikkeling van Sociale (wijk) Teams met:

  • Het leveren van een kwartiermaker, projectleider of projectondersteuner
  • Het ontwikkelen van visiedocumenten, conceptuele kaders, beleidsdocumenten, Plan van Aanpak en bedrijfsplannen
  • Het organiseren van werkbijeenkomsten, expertmeetings en netwerkbijeenkomsten
  • Het trainen van de teamleden van sociale wijkteams
  • Het opzetten van netwerkverbanden
  • Het bieden van ondersteuning bij de realisatie van subsidieaanvragen

Onderzoek sociale wijkteams in Amersfoort

In veel gemeenten is met sociale wijkteams invulling gegeven aan de gemeentelijke taken op het gebied van zorg en ondersteuning. Nu de teams enige tijd aan het werk zijn is er behoefte aan inzicht in het functioneren van de wijkteams. In Amersfoort voert Panteia onderzoek uit naar deze teams. De rekenkamer wil met dit onderzoek meer inzicht in de praktische uitvoering van de sociale wijkteams en daarom gaan luisteren naar de betrokken professionals en cliënten. Dit moet ook antwoord geven op de vraag hoe effectief en efficiënt de wijkteams functioneren.

Het onderzoek is gericht op alle negen sociale wijkteams van Amersfoort en ook op de partners van de wijkteams (gespecialiseerde zorgverleners en sociale basisinfrastructuur). (Bron: Panteia, 11 jan. 2017)

Nu de wijkteams enige tijd aan het werk zijn is er behoefte aan inzicht in het functioneren van de wijkteams. De Rekenkamer Amersfoort heeft daarom een onderzoek geïnitieerd naar effectiviteit en efficiëntie van de wijkteams. Op 26 september 2017 werd het rekenkamerrapport aangeboden aan de voorzitter van de gemeenteraad.

Uit het onderzoek blijkt dat de professionals de sociale wijkteams als een waardevolle aanvulling zien. Cliënten zijn over het algemeen tevreden met de wijkteams. Echter, er is ook gebleken dat het ontwikkelingsproces nog volop gaande is en de uitvoering nog voor uitdagingen staat.

In het rapport worden aanbevelingen gedaan om de bekendheid en bereikbaarheid van de wijkteams te vergroten. Verder worden er aanbevelingen beschreven om de werkprocessen van de teams en de samenwerking met andere partijen te verbeteren. Tot slot wordt aanbevolen om over een jaar, na uitvoering van de aanbevelingen en na inzet van extra geld van de gemeenteraad, de werkdruk van de wijkteams te analyseren en indien nodig aanvullende maatregelen te nemen. (Bron: Panteia, 4 okt. 2017)

Doel minder dure zorg door inzet wijkteams niet gehaald

Gemeenten zetten wijkteams in om de zorg dicht bij de cliënt te organiseren, bijvoorbeeld via mantelzorg. Alleen als dit niet mogelijk is, wordt professionele zorg ingezet. In de meeste gemeenten is het aantal doorverwijzingen naar professionele zorg over de periode 2015-2017 toegenomen. Echter, in gemeenten met wijkteams is het aantal doorverwijzingen in deze periode met veertien procent harder gestegen dan in gemeenten zonder wijkteams. Dit blijkt uit de zojuist verschenen publicatie van het Centraal Planbureau (CPB) ‘De wijkteambenadering nader bekeken. Het effect van de inzet van wijkteams op Wmo-zorggebruik’.

Gerelateerde artikelen en/of partner bijdragen: Bijstand (inleiding) Voorzieningen sociaal minimum