Aanwezigheidsdienst

Datum laatste wijziging: 10 maart 2017  |  Trefwoorden: , ,

Inhoud

  1. Oproepbaar
  2. Berekening
  3. Regels

Oproepbaar

Een aanwezigheidsdienst houdt in dat de werknemer op zijn werkplek oproepbaar bent om na oproep zo snel mogelijk aan het werk te gaan. Een aanwezigheidsdienst mag maximaal 24 uur duren. Voor die periode van 24 uur telt gepland, ingeroosterd werk mee. De periode van gepland, ingeroosterd werk en van aanwezigheid vormen samen een aanwezigheidsdienst.

Berekening

Alle tijd van gepland, ingeroosterd werk en de tijd waarin de werknemer op de werkplek bent in afwachting van een oproep is arbeid. Ook als hij kan slapen in een (aparte) rustruimte. Dus ook tijd dat hij niets anders doet en alleen maar op de werkplek aanwezig bent, telt mee voor het berekenen van de arbeidstijd. De werknemer mag alleen in een aanwezigheidsdienst werken als dit voor het soort werk dat hij doet nodig is. Bijvoorbeeld in de zorg of bij de brandweer. Aanwezigheidsdiensten moeten in een collectieve regeling voor arbeidsvoorwaarden zijn afgesproken.

Regels

Werkt een werknemer niet regelmatig in een aanwezigheidsdienst, dan zijn de regels uit de Arbeidstijdenwet op hem van toepassing. Werkt hij wel regelmatig in aanwezigheidsdiensten? Dan gelden voor de volgende regels:
  • Een aanwezigheidsdienst mag niet langer dan 24 uur duren, inclusief gepland, ingeroosterd werk en wachturen of slaapuren.
  • Alle uren binnen een aanwezigheidsdienst tellen als arbeidstijd.
  • In een periode van 26 weken mag maximaal gemiddeld 48 uur per week worden gewerkt.
  • In 26 weken mag hij maximaal 52 keer in een aanwezigheidsdienst werken.
  • Direct voor en na een aanwezigheidsdienst mag hij minimaal 11 uur niet werken.
  • In elke aaneengesloten periode van 7 maal 24 uur bedraagt de rusttijd minstens 90 uur. Hierin heeft hij minstens 1 onafgebroken rustperiode van minimaal 24 uur en 6 onafgebroken rustperioden van minimaal 11 uur.
De rusttijd voor en na de aanwezigheidsdienst mag worden ingekort. Dit kan als het noodzakelijk is door de aard van het werk of de bedrijfsomstandigheden. Dan geldt wel dat:
  • Per week de rusttijd van minimaal 11 uur 1 keer mag worden ingekort tot 10 uur en 1 keer tot 8 uur.
  • Een ingekorte rust tussen 2 diensten moet in de daaropvolgende rustperiode worden gecompenseerd.
  • In elke aaneengesloten periode van 7 maal 24 uur de rusttijd minstens 90 uur bedraagt. Hierin heeft hij minstens:
- 1 onafgebroken rustperiode van 24 uur en 4 onafgebroken rustperioden van minstens 11 uur.
- 1 onafgebroken rustperiode van minstens 10 uur en 1 onafgebroken rustperiode van minstens 8 uur.

Soms kan iemand afwijken van de gemiddelde werkweek van 48 uur. Dit kan op grond van de zogenaamde ‘opt out’- of maatwerkregeling. De voorwaarden zijn:
  • De arbeidstijd is niet langer dan gemiddeld 60 uur per week in 26 achtereenvolgende weken;
  • De werknemer gaat individueel en schriftelijk akkoord;
  • De werkgever houdt een register bij van alle werknemers die toestemming hebben gegeven om meer dan 48 uur gemiddeld per week te werken.
NB: Voor de brandweer, schippersinternaten en arts-assistenten gelden nog aanvullende regels voor de aanwezigheidsdienst. (Bron: Rijksoverheid)

Red.: Deze regelwoede is toch niet meer van deze tijd.

Ga terug naar subrubriek Arbeidstijden.