Gezonde, veerkrachtige medewerkers werken met meer plezier en vallen minder snel uit. Bij het werken aan vitaliteit, veerkracht, gezondheid en inzetbaarheid spelen bedrijfsartsen een belangrijke rol. Zij zijn naast medisch expert ook coach en adviseur. Voor medewerker én werkgever.
De expertise en werkzaamheden van bedrijfsartsen
Iedere werkgever, hoe klein ook, is volgens de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) verplicht om voor het regelen van verzuimbegeleiding, keuringen en onderzoek samen te werken met een bedrijfsarts. Dat kan een bedrijfsarts van een arbodienst zijn of een zelfstandig gevestigde bedrijfsarts.
Bedrijfsartsen zijn erkende medisch specialisten op het gebied van werk en gezondheid. Naast de verzuimbegeleiding van medewerkers verrichten ze nog verschillende andere taken. Zo spelen ze een belangrijke rol bij het voorkómen van verzuim en bij het zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Daarnaast verzorgen ze aanstellingskeuringen en preventief medisch onderzoek. Verder fungeren ze voor organisaties als sparringpartner en adviseur op het gebied van ontwikkelingen van beleid rondom gezondheid en verzuim.
Verzuimpreventie en duurzame inzetbaarheid
Verzuimpreventie is een van de belangrijkste taken van de bedrijfsarts. Om uitval te voorkomen, geven bedrijfsartsen adviezen aan medewerkers én werkgevers. Denk aan voldoende afstand tussen bureaus, voldoende ruimte en frisse lucht in de werkruimte en eventuele aanpassingen van de werkplek of werkzaamheden.
Maar bedrijfsartsen kijken verder dan alleen naar het werk. Want medewerkers zijn in de eerste plaats mens. Als je ziek bent of niet lekker in je vel zit, heeft dat vaak ook impact op je werk, omdat werk een belangrijk deel van je dagelijks leven is. Je hebt als mens niet altijd invloed op wat je overkomt. Maar je kunt je wel leren aanpassen aan wat zich in het leven aandient. Door met medewerkers aan veerkracht te werken, kunnen zij terug- of opveren en zelfs groeien na tegenslag, conflict of falen. Met als effect betere prestaties, meer motivatie en meer welzijn. En dat zijn belangrijke bouwstenen voor duurzame inzetbaarheid.
Van inzicht naar preventie
Iedere verbetering begint met inzicht. Dat geldt zowel voor individuele medewerkers als voor teams, afdelingen en organisaties als geheel. De individuele medewerker die inzicht heeft in zijn eigen gezondheid, ziet beter welke mogelijkheden er zijn om die te beïnvloeden. Voor werkgevers is inzicht een eerste stap op weg naar grip op verzuim, vergroten van veerkracht en een duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Om te kunnen ondersteunen bij een succesvolle verzuimpreventie en om onafhankelijk advies te kunnen geven, zijn onder andere de volgende zaken van belang:
Op deze manier kan de bedrijfsarts adviezen op maat geven die naadloos aansluiten bij de werkomstandigheden en betrokken personen.
De bedrijfsarts in dienst van een arbodienst maakt deel uit van een team met verschillende professionals. Idealiter heeft dit team één vast aanspreekpunt. Hierdoor is de bereikbaarheid goed en blijven de lijnen kort. Wie een vraag voor de bedrijfsarts heeft, kan gebruikmaken van diens spreekuur.
Zieke medewerkers krijgen binnen enkele weken na de ziekmelding een gesprek met de bedrijfsarts of met een Adviseur Arbeid en Gezondheid (AAG). Een AAG werkt onder taakdelegatie van de arts. Bedrijfsarts en AAG stemmen met elkaar af over de begeleiding van de medewerker. De bedrijfsarts zorgt voor terugkoppeling aan medewerker en leidinggevende en bepaalt wie de begeleiding voortzet. Omdat snel inzetten van de juiste interventie de verzuimduur verkort, stuurt de bedrijfsarts actief aan op interventie. Bij een verzuim langer dan zes weken, maakt de bedrijfsarts een probleemanalyse. Hierin staat wat de oorzaak is van het verzuim en welke oplossingen kunnen bijdragen aan herstel en inzetbaarheid.
De medewerker is verantwoordelijk voor zijn eigen regie en veerkracht. De organisatie is hierin faciliterend. Een arbodienst ondersteunt zowel medewerker als leidinggevenden en organisatie.
Vanwege de geheimhoudingsplicht mogen bedrijfsartsen de medische gegevens van een medewerker niet delen met de werkgever. Wel mogen zij de werkgever op de hoogte stellen zodra een medewerker weer kan bijdragen aan de organisatie. Een werkgever is dan verplicht om de medewerker te steunen bij het re-integratieproces. Bedrijfsartsen begeleiden werkgever en medewerker bij dit proces. Zij ondersteunen bij de zoektocht naar passende werkzaamheden in iedere fase van het herstel en geven aan welke aanpassingen op de werkplek er eventueel nodig zijn.
Duurzame inzetbaarheid is mensenwerk. Bedrijfsartsen maken samen met hun collega-deskundigen van gezondheid een instrument van betekenis. Daarbij zien zij gezondheid als veel meer dan alleen de afwezigheid van ziekte. Actief ondersteunen bij het vergroten van veerkracht maakt iedereen sterker: medewerker, team en organisatie.