SO’s & Huisartsen Netwerkzorg
In december ‘22 werd het ONTiE netwerk een feit met de ondertekening van het convenant door VVT-bestuurders waarbij en bestuurders en SO’s - vanuit evenwaardigheid - een gezamenlijk commitment naar elkaar uitspraken. Om zo samen in de regio de continuïteit van de beschikbaarheid van de SO (Ouderengeneeskunde) in de 1e lijn te kunnen blijven waarborgen.
Vandaag zette Manon Crull de ondertekening voort met de ondertekening van het convenant als SO. En de andere SO’s volgen! Een gemotiveerde specialisten-groep die vanuit wilskracht wil werken aan oplossingen voor kwetsbare ouderen waarmee men het verschil wil maken.
Het is bijzonder om met zulke gemotiveerde specialisten ouderengeneeskunde en gedreven huisartsen vanuit de Huisartsen Eemland BV te mogen samenwerken. Waarbij het belang van kwetsbare ouderen steeds in alles voorop staat. Het is juist deze focus die de inbreng, inspraak en zeggenschap van zorgprofessionals zo belangrijk maakt!.
Al vele jaren mogen wij met plezier samenwerken met deze focus gedreven medisch zorgprofessionals. Met goed luisteren, eigenaarschap vergroten en concretiseren als faciliterende sleutelvaardigheden kun je met deze professionals alle vraagstukken oplossen en ook nieuwe oplossingen bedenken.
ONTiE is pas net begonnen en er gaan naar verwachting nog hele bijzonderde en waardevolle dingen gebeuren in dit ONTiE expertise en behandelnetwerk in ontwikkeling.
Het MGZ-functiehuis c.q. SO-functiefamilie komt daarbij in beeld en in beweging op weg naar een dynamisch Functiehuis!
Ook Verenso speelt hier actief op in.
Project ONTiE gaat verder werken aan het ontwerp van de RM-afspraak, een verdere optimalisering van het gebruik van het Zorgdomein, werkafspraken ZZP’ers, Tele-consultatie, het Integrale consult (nieuw) en betaaltitels.
En de voorbereidingen worden getroffen om ook het VPT-MPT vraagstuk te omarmen. Werk aan de winkel, maar alleen en alleen met zorgprofessionals in the lead.
Het stormt in het Gehandicapten Zorglandschap en stabiele regio’s veranderen in snel tempo naar regio’s met prioriteiten, in het bijzonder ook in relatie tot de MGZ-functie. Prioriteiten binnen de regio’s die binnen de kortste keren een regio kunnen doen veranderen in urgente regio of zelfs een crisisregio.
Instellingsbelangen alleen zijn niet meer genoeg en passend maar de combi met ook willen gaan voor het samen nastreven van regio-belangen met regionale samenwerking als voertuig en hefboom.
In de regio’s Kennemerland, Zaandam, Waterland en Amsterdam heeft een half jaar aftasten en samen verkennen geleid tot een unieke uitkomst: maar liefst tien Gehandicaptenzorg organisaties slaan de handen ineen. Samen werken, samen ontwikkelen en samen realiseren van de opgave om te komen tot duurzame continuïteit van de beschikbaarheid van de arts VG en MGZ-functies voor kwetsbare doelgroepen in de Gehandicaptenzorg.
Met de ontwerpprincipes, condities en bouwstenen vanuit het Commen-Eye concept werd in samenspraak de regionale samenwerking voorbereid, verkend en gerealiseerd.
In het samenwerkingsdocument hieronder heeft men getracht de basis te leggen voor de ontwikkeling en groei van een regionaal expertise- en behandelnetwerk binnen regio's in de Gehandicaptenzorg.
De gezamenlijke opgave is er een, en die staat stevig, als een huis.
Maar ook hebben de zorgbestuurders zorgbestuurders van de tien deelnemende zorgorganisaties ambities met focus naar elkaar uitgesproken.
Men gaat starten met drie actielijnen en de werkplannen daarvoor zijn in de maak. Met als werkplantitels:
De voorbereidingsfase is zorgvuldig geweest met ruimte voor eigen inbreng en behoud van ieders identiteit.
De volgende fase gaan we op zoek naar oplossingsrichtingen die we vanuit professionele dialogen - met waar nodig hier en daar schuring - willen laten glanzen.
Met anders kijken, anders denken en anders doen gaan we energiek samen op zoek naar de passende antwoorden voor morgen en overmorgen rond vraagstukken rond de arts VG en MGZ-functies.
In 2023 gaat deze expeditie verder op weg naar verdieping vanuit en binnen de deelnemende regio’s op de actielijnen.
De zorgorganisaties hebben naar elkaar een mooie handreiking gedaan.
Verbinding, evenwaardigheid en samenwerking doen hun werk.
Krachtenbundeling in de 1e lijn
Een mooier slot van het oude jaar 2022 kan de subregio Eemland zich niet wensen. Een professioneel EN een bestuurlijk akkoord op de samenwerking tussen zo’n 160 huisartsen en zo’n 30 specialisten ouderengeneeskunde in 1e lijns zorg voor kwetsbare ouderen.
Met voor velen in de ouderenzorg bekende (gestandaardiseerde) werkafspraken (Consult, MDO, Zorgdomein en SO-HA indeling)
Een herkenbare SO-HA beroeps- en werkpraktijk in een netwerk dat er toe doet en samen de maatschappelijke opgave prefeleert boven alleen het instellingsbelang.
Maar ONTiE gaat over veel meer. Allereerst gaat men ook de RM werkafspraak toevoegen als aanvullend zorgproduct in de 1e helft van 2023.
En ONTiE gaat ook over het structureel oplossen van gezamenlijke financieringsvraagstukken waarbij het huidige financieringssysteem een succesvol netwerk in de weg staat. Dat wil het ONTiE project samen met haar stakeholders, waaronder het Zorgkantoor, gaan oplossen.
Voorts zal in het ONTiE project een effectmetingssystematiek worden geïntroduceerd gebaseerd op de principes van merken en meten met koude data en warme data. Om zo ONTiE meetbaar en merkbaar te maken en meer datasturing in de 1e lijn mogelijk te maken.
En daarmee ook de bestuurbaarheid.
Ook een indicatieve maatschappelijke BusinessCase mag daarbij zeker niet ontbreken!
Ook gaat in het project ONTiE de Teleconsultatie werkafspraak ingericht worden waardoor de mix van zorgproducten verder verrijkt kan worden. Deze werkafspraak kan gezien worden als een voorloper op een nog meer ‘flexibele’ en ‘maatwerk’ consultoplossing.
ONTiE wil gaan werken aan de ontwikkeling van een Integraal Consult waarmee de SO-HA toegankelijkheid verder kan worden versneld en vergroot. Hopelijk is er snel meer hierover met elkaar te delen. Binnenkort meer!
Het MESO-consult dat elders in het land ontwikkeld is (Velp) zou tenslotte zo maar nog wel eens een passende aanvulling kunnen zijn binnen het ONTiE concept, in stapjes!
Als afsluitende ambitie gaat men de mogelijkheden van een ONTiE App uitwerken waarbij tevens een aantal ingebouwde AI-functies in de samenwerking tussen de SO (MGZ-functies) en de huisarts het verschil kunnen maken in de doelmatigheid, doelgerichtheid en doeltreffendheid van 1e lijns ouderengeneeskunde voor kwetsbare ouderen en doelgroepen.
Een feestelijke toost op het getekende convenant vormt een stevige basis voor de invoering, de uitvoering en de verdere doorontwikkeling van het ONTiE concept. Chapeau!
Samenwerking en de vijf condities voor succes
De afgelopen jaren heb ik op diverse manieren vorm en inhoud mogen geven aan samen werken, samen ontwikkelen en samen realiseren van overstijgende vraagstukken gericht op welzijn met zorg in regio's.
Samenwerken is vlug gezegd en uitgesproken maar ‘effectief’ samenwerken gaat over heel andere zaken. Het is een ware kunst voor bestuurders, belanghebbenden en begeleiders waarbij vijf condities met bouwstenen aan de basis staan van succesvol worden/zijn in samenwerken.
Elke samenwerking begint met ambities die als een energieke gemeenschappelijke drijfveer zorgpartijen samen tot grote hoogtes kunnen brengen. Waarbij het formuleren van een gezamenlijke opgave echt hout snijdt en werkt.
Oog en oor hebben voor de situaties van belanghebbenden en bij regionalisering vooral overzicht van en inzicht in hebben van het spanningsveld tussen instellingsbelangen en regiobelang. En juist ook de aanwezige faseverschillen tijdig doorzien en een passende fasering in de aanpak kunnen hanteren.
Het werken vanuit verbinding en het opbouwen van relaties kan gezien worden als cement tussen de bouwstenen voor regionale samenwerking. Zonder aandacht voor relatiebeheer wordt een regionaal samenwerkingsavontuur heel moeilijk.
In elke regionale samenwerking zijn deelnemers gebaad bij een vitale en transparante, werkstructuur. Waarin besluitvorming goed geregeld is. Governance is daarbij een sleutelwoord. De transitie van hiërarchie naar sociocratie doet daarbij wonderen en evenwaardigheid is de moeite waard om als onderlegger te hanteren.
Regionale samenwerking vraagt om aandacht voor het proces, in het bijzonder de regionale samenwerkingsprocessen.
Het respecteren en hanteren van bestaande goede gewoonten, maar ook het doorbreken van ongewenste, veelal blokkerende patronen, doet ertoe. Niet alleen oog voor de bovenstroom maar juist ook voor de onderstroom hoort daarbij. En waar nodig de 'plek der moeite' niet vermijden maar samen opzoeken.
Het werk- en denkmodel rond SAMENWERKEN van Common Eye biedt bruikbare handvatten voor het evalueren van samenwerken en reflectie op de eigen bijdrage in regionale samenwerkingstrajecten.
1e lijns Ouderengeneeskunde Eemland
Ook in de regio Utrecht voltrekt zich de trend van toename van kwetsbare ouderen waarbij ook de complexiteit en prevalentie van de zorgvraag groter wordt.
Het vraagt om proactief en adequaat handelen inzake het versterken van de samenwerking in de 1e lijn tussen de Specialist Ouderengeneeskunde en de Huisarts. Het gaat daarbij in dit vraagstuk om het vinden van een duurzame oplossingsrichting.
De regio Utrecht lijkt het concurrentiedenken voorbij. Met het programma Samen Sterker wordt blijk gegeven van intensief (sub)regionaal samenwerken, samen ontwikkelen en samen realiseren! Het project ONTiE is een van de samenwerkings-projecten binnen Samen Sterker.
Met ruim 160 huisartsen en zo’n kleine 30 (medisch) specialisten ouderengeneeskunde in een hoofdrol.
Het project gaat over het professioneel inrichten van de samenwerking tussen huisartsen en (medisch) specialisten ouderengeneeskunde waarbij de continuïteit van de beschikbaar van de SO-functie de cruciale schakel vormt. Het is gelukt om ONTiE samen invoering gereed te maken met viertal krachtige eensluidende werkafspraken (Consult, MDO, Zorgdomein, Indeling en Continuïteit).
Binnen het ONTiE project is men bereid gevonden om samen de continuïteit van de regionale beschikbaarheid van de SO-functie in te richten en te organiseren. Het convenant geeft richting aan de inrichting en organisatie van dit (sub)regionale zorgnetwerk. Een mooi voorbeeld van het toepassen van de zorgbrede Governancecode vanaf 2022 (hoofdstuk 3, Invloed belanghebbenden, waaronder Zorgprofessionals).
De invoeringsfase staat voor de deur, alles staat klaar en ONTiE staat in de steigers.
Maar er wordt doorgewerkt aan nieuwe ONTiE ontwikkelingen:
Kortom invoeren, uitvoeren en door ontwikkelen van 1e lijns Ouderengeneeskundige daar staat ONTiE voor!
Je kunt ons blijven volgen via:
Samen Sterker is een domein overstijgend netwerk van huisartsen, zorginstellingen, gemeenten, het zorgkantoor en een zorgverzekeraar in regio Eemland. De bedoeling van het gezondheidsakkoord is om goede, betaalbare en toegankelijke zorg en ondersteuning voor alle inwoners van Eemland te organiseren.
Samen op weg naar realisaties in gezamenlijke MGZ-ambities
In september'22 startten we een uitgebreide verkenningsronde met VG-zorginstellingen om een beeld te krijgen van de dominante vraagstukken binnen elk van de VG-organisaties. Maar liefst tien geïnteresseerde VG-organisaties deelden hun MGZ-vraagstukken tijdens verkennende gesprekken waardoor al snel een goed beeld ontstond over gemeenschappelijke vraagstukken. De deelnemende VG-zorgorganisaties vormen samen een regio-overstijgende setting. Opvallend in de gesprekken was de gedeelde urgentie rond de continuïteit van de beschikbaarheid van de MGZ-functie. En de bereidheid om de instelling-oriëntatie te verbreden naar een regio oriëntatie.
Als vervolg op de verkennende gesprekken werd begin november'22 een ronde-tafel-bijeenkomst georganiseerd waarin de 10 VG-zorgorganisaties met elkaar in dialoog de vraagstukken verder verkenden. Op zoek naar de knelpunten en de oorzaken achter deze knelpunten. Om van daaruit ook een eerste zoektocht te starten naar oplossingsrichtingen en randvoorwaarden. Opmerkelijk om te zien hoe 10 VG-zorgorganisaties in zo'n korte tijd met elkaar een eerste aanzet tot regionale samenwerking vorm en inhoud gaven, met waardevolle opbrengsten. De rapportage van opbrengsten mocht er zijn samen.
En vandaag, eind november'22, kwamen de bestuurders bijeen om met elkaar de verkenningsfase naar waarde in te schatten en te vertalen naar concrete vervolgacties. Altijd spannend om te mogen ontdekken of regionale samenwerking vanuit 'vruchtbare grond' kansrijk is. Het rapport had zijn werk gedaan. De inhoudelijke beleidsthema's zijn in beeld. De bestuurlijke uitgangspunten konden rekenen op een gedeeld beeld en draagkracht bij alle aanwezige bestuurders. Voorwaar een mooie uitgangspositie om regionale samenwerking aan vraagstukken die vragen om anders kijken, anders denken en anders doen op te starten. De actielijnen kregen bijval met eigenaarschap voor verdere uitwerking. En ook de gefaseerde aanpak kon rekenen om draagvlak bij de bestuurders. Om tenslotte een mooi statement te maken over het belang van de rol, plaats en de positie van medisch/geneeskunde professionals.
De verkenningsfase zit er bijna op en een laatste opdracht ligt voor. Het uitwerken van de actielijnen tot werkbare plannen waarmee we in de 1e helft van 2023 de samenwerking op 3 beleidsthema's vorm en inhoud kunnen gaan geven. Met een mooi mix van korte termijn resultaten en oplossingsrichtingen voor langere termijn. De 10 VG-zorgorganisaties laten zien dat het kan, een gezamenlijke start maken met SAMEN en ANDERS werken aan de nieuwe werkelijkheid van de MGZ-functies binnen de VG-zorg.
En parallel met elkaar gaan werken aan regionale capaciteitsraming rond de MGZ-functie.
Nog even doorwerken aan de werkplannen. Gaat zeker lukken met deze VG-netwerkgroep in ontwikkeling. Chapeau!
Van opgave(n) naar gezamenlijke ambitie(s)
In het voorjaar van 2022 nam Desire Sollewijn Gelpke, bestuurder van de Hartekamp Groep, een moedig besluit. Vanuit zelfreflectie en kwetsbaarheid toch ook haar verantwoordelijkheid nemen voor de maatschappelijke opgave om de continuïteit van VG-Zorg, in het bijzonder de beschikbaarheid van de arts VG c.q. GVG-functie, nog meer samen vorm en inhoud te geven.
Ze deed eerst haar huiswerk in de eigen organisatie en maakte een scherpe analyse van de mogelijkheden en onmogelijkheden van een instellingsstrategie. En het werd haar meer dan duidelijk dat alleen de instelling niet meer voor alles het antwoord kan vinden op alle vragen. En daarmee werden een door haar geschreven startnotitie EBN-AVG en een programma Canvas EBN-AVG de onderlegger voor verbreding van haar zienswijze.
Een regionale verkenning vanuit volledige openheid en het delen van haar bevindingen met collegae VG-zorgorganisaties werd een nieuwe stap in de zoektocht naar passende oplossingen voor grotere knelpunten door samen - in regionale setting - op zoek te gaan naar de blokkades en oorzaken van de knelpunten.
Het Zorgkantoor Zilveren Kruis moedigde deze regionale stap aan en bood al op voorhand perspectief voor de inzet van ontwikkelgelden als er voldoende regionale partners zouden willen aanhaken.
Als onafhankelijke verkenner met een ‘regiobril’ werd ik op pad gestuurd om te gaan luisteren naar de vraagstukken die ook in andere VG-organisaties actueel zijn. De bereidheid tot participatie in een verkennend gesprek bleek groot. Inmiddels zijn we 4 verkenningen rijker met een aantal waardevolle tussentijdse opbrengsten aan kansrijke vraagstukken die zich lenen voor een regionale aanpak.
Oppakken, aanpakken en doorpakken is overal de wens, geen ellenlange gespreksrondes, maar vanuit regionale ‘sprints’ werken aan praktische oplossingen. Met ruimte voor subregionale invulling van regionaal geformuleerde kaders. Samen kunnen en willen we meer ten faveure van onze cliënten en medewerkers/zorgprofessionals, als afdronk van een eerste reeks vijf verkenningen. Op naar de tweede reeks in oktober’22 en van daaruit een tweetal regionale werktafels in november’22. Met als mogelijkheid om vanaf december’22 samen aan de slag te zijn en/of te gaan.
Expertise- en behandelcentra in regioverband - een verkenning
De afgelopen maanden heb ik met veel interesse de ontwikkelingen binnen de deelsector VG-Zorg verkend en specifiek bestudeerd op het continuïteitsvraagstuk van de medische/geneeskundige zorg. Er zijn veel raakvlakken met de vraagstukken die ook spelen binnen de deelsector Ouderenzorg en er is werk aan de winkel. Met als inzet ook hier te komen tot een verdere verduurzaming van de medische/-geneeskundige zorg vanuit een functiefamilie benadering. In dat opzicht speelt ook het verkennen en benutten van de ontwikkeling van interprofessionalisering binnen de zorg, hier specifiek de VZ-zorg.
Het is mooi om te zien dat ook hier het zoeken en vinden van een nieuw evenwicht tussen welzijn (levenskwaliteit), echte aandacht (menszijn-kwaliteit) en gezondheid (gezondheidskwaliteit) op de agenda staat om zo het medische model nog meer in balans te brengen met de andere pijlers ten faveure van de bewoners. Het zijn de zorgprofessionals die samen richting moeten geven aan deze zoektocht en het is plezierig om te kunnen vermelden dat de opdrachtgever voor deze verkenning dit vertrekpunt volledig heeft omarmd en ook actief wil uitdragen.
Dit komt ook tot uiting in de combinatie rollen die we bij deze verkenning hebben ingevuld. Er is een medisch programmaleider en ik vul aan in de rol van organisatorisch programmaleider. Samen met de programmaondersteuner vormen we het kernteam die de verkenning nu verder ter hand neemt. Met werkbezoeken gaan we de potentiële samenwerkingspartners in de regio's ontmoeten en heel goed luisteren naar de vraagstukken die (ook) bij hen actueel zijn en mogelijk een basis bieden voor krachtenbundeling. Een startnotitie en een programmakader op hoofdlijnen - CANVAS - vormen het praatstuk en de praatplaat met alle ruimte voor iedereen om zaken in te brengen en aan te reiken. Met als belangrijkste inzet: de kansen en mogelijkheden voor krachtenbundeling in de regio onderzoeken.
Binnenkort berichten we over de uitkomsten van de werkbezoeken en op termijn publiceren we documenten via een programmasite. Wordt vervolgd.
HZG Breda als vliegwiel voor toekomstdenken
Onlangs mocht ik dagvoorzitter zijn op de Strategiedag “Huisartsenzorg 2030” van de huisartsen in Breda.
Met zo’n 40 huisartsen en een goed uitgeruste begeleidende stafgroep HZG werd een expeditie gestart op zoek naar de nieuwe werkelijkheid van huisartsenzorg op weg naar 2030. Een meer dan leerzame dag, ook voor de dagvoorzitter.
De dag had een onderlegger / expeditiestructuur die zich ook wel past-present-future thinking laat noemen. Zonder geschiedenis geen toekomst met het nu als kennisbasis en loopbrug naar 2030.
Vanuit de HZG Breda werd een mooi NU beeld geschetst met koerslijnen naar straks en later.
Een trendwatcher nam de huisartsen mee in de trends en ontwikkelingen in huisartsenzorg 2030, met soms schokkende dan weer wenkende perspectieven.
Een ware wake-up call voor de aanwezige huisartsen, heerlijk, iedereen op puntje van de stoel.
Het inspireerde mij om een Trendkijker Huisartsenzorg 2030 te gaan maken naast de al bestaande Trendkijker (https://lnkd.in/eQbgmHi3) voor de Specialist Ouderengeneeskunde.
Het Zorgkantoor CZ deed er nog een schepje bovenop met mooie inkijkjes vanuit cliëntenpersectief.
De kern van de strategiedag ging over de vraag of SAMEN optrekken zoals men nu doet voldoende is om de vraagstukken van morgen en overmorgen het hoofd te kunnen bieden. Of dat SAMEN STERKER toch de volgende noodzakelijke strategische keuze moet zijn en gaan worden in de ALV van deze regionale huisartsengroep.
Een eerste oefening met een drietal vragen (met visielijnen en een huisartsenzorgkompas als onderlegger) liet iets heel bijzonders zien: de praktiserende denkkracht van de huisartsen. Zo snel en doeltreffend zaken voor in de (nabije) toekomst concreet maken. Om samen maar meteen over een nieuw fenomeen te spreken: realisatiedenkkracht!
Een goede verzorging van de inwendige mens en mooie netwerk afsluiting maakten de strategiedag compleet.
De HZG Breda is met haar huisartsenleden vertrokken en het eerste bergstation is succesvol bereikt op weg naar de top van het huisartsenlandschap in 2030.
Benieuwd of ze de volgende stap gaan zetten in het maken van de keuze voor SAMEN STERKER!
Met perspectieven voor de digitale huisartsenpraktijk, de regionale academie en het werkgeverspunt als beoogde opbrengsten.
