Inhoud
- Akkoord van Parijs
- Uitstoot broeikasgas CO2 neemt toe in EU
- Klimaattop in Nederland
- Bedrijven mijden Rotterdam om klimaat, miljarden naar Antwerpen
- CO2-heffing: niet polariseren en bij de feiten blijven
- Beloning directie hangt vaker af van klimaat
- Doel 14 procent duurzame energie in 2020 haalt Nederland niet
- Klimaatverandering belangrijkste risico voor groei
- Extra klimaattop in september 2019
- Milieubeleid van de Europese Unie
- Oproep voor Europese vliegbelasting
- EU-parlement roept klimaatnoodtoestand uit
- Roer om in EU voor het klimaat
- 25 keer zoveel windmolens op zee
- Europa gaat CO2-uitstoot met minstens 55 procent verminderen
Akkoord van Parijs
Het Klimaatakkoord is een vervolg van het Akkoord van Parijs van 12 december 2015. Op die dag zijn 195 landen akkoord gegaan met een nieuw klimaatverdrag dat de uitstoot van broeikasgassen moet terugdringen. De belangrijkste punten van het akkoord:
- De gemiddelde temperatuur op de aarde mag niet meer dan 2 graden Celsius stijgen. Landen proberen ernaar te streven de temperatuurstijging zelfs te limiteren tot maximaal 1,5 graden Celsius. Wetenschappers zijn het erover eens dat een gemiddelde stijging van meer dan 2 graden de klimaatsystemen op aarde ernstig verstoort.
- De partijen zullen zo snel mogelijk hun best doen om de uitstoot van broeikasgassen en schadelijke stoffen te verminderen in combinatie met de beschikbare techniek van dat moment. Daarbij wordt rekening gehouden met verschillen tussen landen.
- Er is extra inzet nodig om negatieve gevolgen van klimaatverandering aan te pakken en de hoeveelheid broeikasgassen terug te brengen zonder dat dit de voedselproductie in gevaar brengt.
- Alle partijen moeten financieel bijdragen aan het verlagen van de hoeveelheid broeikasgassen en onderzoek doen naar klimaatbestendige ontwikkelingen.
- Voor de klimaatconferentie van 2025 moeten de partijen van de klimaatovereenkomst van Parijs zich samen ten doel stellen elk jaar minstens 100 miljard dollar (91 miljard euro) ter beschikking te stellen van armere landen die economisch moeite hebben de klimaatdoelstellingen te halen. Het geld zou vanaf 2020 beschikbaar moeten zijn.
- Het verdrag is bindend en de landen verplichten zich het na te leven.
NB: Het Nederlandse Klimaatakkoord gaat verder dan het Akkoord van Parijs.
Uitstoot broeikasgas CO2 neemt toe in EU
De uitstoot van koolstofdioxide (CO
2) door verbranding van fossiele brandstoffen in de Europese Unie is vorig jaar toegenomen. In Nederland was de toename zelfs nog iets hoger dan gemiddeld in Europa, blijkt uit schattingen van het Europese statistiekbureau Eurostat.
EU-breed steeg de uitstoot vorig jaar met 1,8 procent. Nederland noteerde een plus van 2,3 procent. Daarmee deed ons het land het nog niet zo slecht als bijvoorbeeld Estland en Malta. Daar ging de CO
2-uitstoot met respectievelijk dik 11 en bijna 13 procent omhoog. Ook grote landen als Frankrijk, Italië en Spanje zagen de emissie stevig oplopen.
Finland en Denemarken wisten hun uitstoot juist met zo'n 6 procent terug te brengen. Ook buurlanden Groot-Brittannië, België en Duitsland deden het goed, met minnen van dik 3, dik 2 en 0,2 procent. (Bron: Europa Nu, 4 mei 2018)
Klimaattop in Nederland
Nederland gaat in 2020 een grote wereldtop over klimaatverandering houden. Dat heeft minister Van Nieuwenhuizen bekendgemaakt. Van Nieuwenhuizen wees erop dat de "harde werkelijkheid" van klimaatverandering dagelijks zichtbaar is. In Nederland bijvoorbeeld stond de zomer dit jaar in het teken van droogte en moesten er maatregelen genomen worden het water te verdelen. "Klimaatverandering voltrekt zich terwijl wij hier aan het spreken zijn".
Het actieplan wordt gepresenteerd op de grote klimaattop in Nederland, die vergelijkbaar moet zijn met die in Parijs in 2015. Alleen ging het toen vooral over de beperking van CO
2-uitstoot. Over twee jaar zal het in de eerste plaats gaan om maatregelen die landen kunnen nemen om zich te beschermen tegen de gevolgen van klimaatveranderingen, zoals overstromingen en extreme droogte. (Bron: NOS, 16 okt. 2018)
Bedrijven mijden Rotterdam om klimaat, miljarden naar Antwerpen
Steeds meer chemische bedrijven mijden de Rotterdamse haven vanwege de strenge klimaateisen. Concurrent Antwerpen hengelt de ene na de andere miljardeninvestering binnen. De industrie en werkgeversclub
VNO-NCW luiden de noodklok.
VNO-NCW, 'Hans de Boer, baas van werkgeversclub
VNO-NCW, noemt de strengere CO
2-ambities contraproductief. ,,Daarom raken wij buitenlandse investeringen kwijt.’’ Hij wijst erop dat chemische bedrijven door allerlei innovaties veel minder CO
2 uitstoten dan bedrijven elders. ,,Die milieuwinst gaat verloren. Dat betekent: de aarde warmer en Nederland armer.’’
De Havenvereniging Rotterdam noemt de klimaateisen een belangrijke factor waarom meer bedrijven voor België kiezen. Waar de EU de CO
2-uitstoot in 2030 met 40 procent wil beperken, gaat het Nederlandse kabinet voor 49 procent. ,,Het is onduidelijk hoe Nederland dat doel wil halen’’, zegt Robert Tieman, secretaris van de Havenvereniging en werkzaam bij chemiegigant LyondellBasell. ,,Bedrijven willen weten waar ze aan toe zijn. Die onzekerheid hebben ze in België niet.’’ (Bron: AD,
10 jan. 2018)
Redactie: Op 12 december 2018 zegt VNO-NCW ''Het ontwerp klimaatakkoord bevat goede bouwstenen om te zorgen dat de CO2-uitstoot snel wordt teruggebracht. Nederland kan door alle maatregelen dé proeftuin worden voor innovatieve klimaatoplossingen.'' en een maand later luidt de werkgeversorganisatie tezamen met anderen de noodklok wat zich in Rotterdam afspeelt. Vreemd twee verschillende meningen uit één mond.
CO2-heffing: niet polariseren en bij de feiten blijven
VNO-NCW is niet tegen een CO
2-heffing, maar zoiets kan alleen effectief zijn op Europees niveau. Volgens De Boer lijkt in de discussie een CO
2-heffing van middel tot doel te worden. ‘Nergens in Europa bestaat een aparte CO
2-heffing voor de industrie. Er moet dus niet worden gedaan of dat wel zo is.’ Hij wijst erop dat de industrie een kwart van de Nederlandse CO
2-uitstoot veroorzaakt, terwijl die een derde van de reductieopgave voor zijn rekening neemt. De industrie krijgt straks een zesde van de financiële middelen om onrendabele investeringen te overbruggen. (Bron:
VNO-NCW,
22 jan. 2019)
Beloning directie hangt vaker af van klimaat
Bijna de helft van de grootste Europese ondernemingen koppelt de beloning van topbestuurders aan concrete stappen om klimaatverandering tegen te gaan. Een kwart van de bedrijven gaat nog verder en verbindt bonussen aan het behalen van klimaatdoelen.
De cijfers komen uit een studie van
Carbon Disclosure Project (CDP), een adviesorganisatie op milieugebied, waar 859 ondernemingen aan meededen. De meeste ondervraagden zeggen dat de klimaatproblematiek grote gevolgen heeft voor hun bedrijf. Vandaar dat ze hierop inspelen met een gericht beloningsbeleid. (Bron: Accountant,
19 feb. 2019)
Doel 14 procent duurzame energie in 2020 haalt Nederland niet
Omdat Nederland in 2020 bijna zeker onvoldoende duurzame energie produceert, moet het die energie in het buitenland gaan produceren of inkopen. Zo wordt toch aan de Europese wet voldaan die voorschrijft dat Nederland volgend jaar 14 procent van het energieverbruik duurzaam moet produceren. Van alle landen in Europa ligt Nederland het verst achter.
Over dit zwaard van Damocles is het laatste woord nog niet gesproken.
Klimaatverandering belangrijkste risico voor groei
Wereldwijd beschouwt één op de vijf ceo’s klimaatverandering als de grootste bedreiging voor groei, op de voet gevolgd door disruptieve technologieën * (19 procent) en protectionisme (16 procent).
* Nieuwe en ontwrichtende innovatie voorbeelden: Whatsapp, AirBNB en Uber.
De onderzochte ceo’s zijn dan ook vooral bezig om de organisatie dermate veerkrachtig te maken dat de onderneming in staat is om mogelijk verstoringen te weerstaan en groei te kunnen blijven realiseren. Zo’n 70 procent van de onderzochte bestuursvoorzitters geeft aan dat het vermogen om wendbaar te zijn essentieel is voor het voortbestaan van het bedrijf.
De toenemende aandacht voor de risico’s van de klimaatverandering zorgt ervoor dat de opvattingen van bedrijven en beleggers op het gebied van het klimaat dichter bij elkaar komen. Vermogensbeheerders en beleggers zijn al lange tijd van mening dat klimaatverandering een groot financieel risico vormt. Voor beleggers spelen het klimaatrisico en andere duurzaamheidsfactoren een rol van betekenis in de keuze voor investeringen.
Extra klimaattop in september 2019
Op initiatief van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties Antonio Guterres, vindt op 23 september 2019 een extra klimaattop plaats. De centrale doelstelling van de Overeenkomst van Parijs uit 2015 – het beperken van de temperatuurstijging tot 2 graden – dreigt niet gerealiseerd te worden. De tijd dringt en de internationale gemeenschap dient haar verantwoordelijkheid te nemen.
De
Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) is van mening dat de Nederlandse regering tijdens de komende klimaattop nogmaals de noodzaak van een gemeenschappelijke internationale aanpak van de klimaatverandering zou moeten onderstrepen en – in samenwerking met de Europese partners - met concrete voorstellen zou kunnen komen.
Milieubeleid van de Europese Unie
De
EU en de lidstaten hebben een gedeelde bevoegdheid op het gebied van milieubeleid. Dat betekent dat lidstaten wetten mogen maken met betrekking tot milieu, maar alleen als de
EU zelf geen soortgelijke maatregelen treft. De
EU en de lidstaten vullen elkaar dus aan op dit terrein. Daarnaast zijn er milieudoelen en -maatregelen vastgelegd in internationale verdragen van de Verenigde Naties. Op de
EU-begroting van 2019 is 516 miljoen euro vrijgemaakt voor de het milieubeleid.
Milieuactieprogramma's (MAP's) geven sinds 1973 richting aan het milieubeleid van de
EU. Het meest recente programma is het Zevende Milieuactieprogramma, dat voor de periode 2012-2020 geldt. In november 2012 presenteerde de Europese Commissie het programma onder de titel van 'Goed leven, binnen de grenzen van onze planeet'. Het Milieuactieprogramma richt zich op een aantal specifieke onderwerpen:
- Duurzame ontwikkeling
- Klimaatverandering
- Beheer van afvalstoffen
- Luchtverontreiniging
- Waterbeheer- en bescherming
- Natuurbescherming en biodiversiteit
- Bodembescherming
- Geluidshinder
Onder het Luxemburgs voorzitterschap in de tweede helft van 2015, werd de circulaire economie een milieuprioriteit. De Europese Commissie kwam op 2 december 2015 met het plan om een Europese circulaire economie te creëren. De 54 maatregelen uit het actieplan zijn afgerond of in uitvoering. Een aantal daarvan zal na 2019 nog worden uitgevoerd. (Bron: Europa NU,
november 2019)
Oproep voor Europese vliegbelasting
Duitsland, Frankrijk, Zweden, Italië, België, Luxemburg, Denemarken en Bulgarije zeggen samen met Nederland in de verklaring dat de CO
2-uitstoot van vliegen nu niet voldoende wordt doorberekend in de prijs van een vliegticket. De landen vragen om een Europese aanpak, want bij een gelijk speelveld spelen discussies over oneerlijke concurrentie tussen landen onderling minder. (Bron: Rijksoverheid,
12 nov. 2019)
EU-parlement roept klimaatnoodtoestand uit
Het Europees Parlement roept de noodtoestand over het klimaat in Europa uit. In een resolutie die met 429 stemmen voor en 225 tegen in Straatsburg is aangenomen, eist het parlement dat er dringend ambitieuzere maatregelen komen voor de bestrijding van de klimaatverandering. (Datum: 28 nov. 2019)
De oproep aan de vooravond van de VN-klimaattop in Madrid december 2019 is bedoeld als politiek drukmiddel op de
EU-lidstaten die verdeeld zijn over de aanpak. Het is ook een steun in de rug van de nieuwe Europese Commissie die op 1 december aantreedt. Naar verwachting op 11 december presenteert vicevoorzitter Frans Timmermans de eerste voorstellen voor het Europese klimaatbeleid de komende vijf jaar.
De parlementariërs stemden ook voor beëindiging van de maandelijkse, vervuilende reizen voor plenaire zittingen van Brussel naar Straatsburg. De Franse president Macron houdt tot nu toe echter voet bij stuk dat de Europese zetel in de Franse stad blijft.
Roer om in EU voor het klimaat
Wat willlen voorzitter Ursula von der Leyen en vicevoorzitter Frans Timmermans van de Europese Commissie in december 2019?
- Maatregelen om te komen in de landbouw, de industrie en transport- en energiesector tot 50 tot 55 procent minder uitstoot CO2 in 2030
- De benodigde 1000 miljard euro moet worden gemobiliseerd met hulp van de Europese Investeringsbank (EIB) en private investeringen.
- De transitie mag niet ten koste gaan van kwetsbare landen en burgers. Daarom komt er steun ter waarde van 100 miljard euro tussen 2021 en 2027.
- Plannen voor massale herbebossing.
- Verduurzamen van woningen.
- Volledig schone staalproductie in 2030.
- Terugdringen van chemische bestrijdingsmiddelen.
- In 2025 moeten er een miljoen laadpalen voor elektrische auto’s langs de Europese wegen staan.
- Batterijen zijn in de toekomst hernieuwbaar zijn.
- Meer biologisch voedsel voor de mensen.
- De lucht- en scheepvaart moeten net als andere transportsectoren belasting gaan betalen op fossiele brandstoffen.
- Driekwart van het wegtransport moet worden verplaatst naar het spoor en de waterwegen.
- Er komen 'groene havens’ voor waar 'vieze’ schepen niet welkom zijn.
- Importheffing op producten van vervuilende bedrijven van buiten de EU.
En zo kunnen we nog wel even doorgaan. In het voorjaar 2020 denkt de commissie de eerste wetsvoorstellen in te dienen.
25 keer zoveel windmolens op zee
De Europese Commissie wil het opwekken van windenergie op zee de komende dertig jaar vervijfentwintigvoudigen. Over tien jaar moeten windmolens op zee al vijf keer zoveel energie leveren. Om die doelen te halen wil het dagelijks bestuur van de Europese Unie er tot 2050 800 miljard euro in steken.
Ook golfslag- en getijdenenergie, die nu een verwaarloosbare rol spelen, moeten volgens de commissie een flinke bijdrage gaan leveren. En zij verwacht veel van de komst van drijvende windmolens en zonnepanelen. Die moeten ervoor zorgen dat Europa ook ver uit de kust energie kan halen. Dat biedt extra ruimte en scheelt bedenkingen van burgers en bedrijven. De 'drijvende technologie' staat nu nog in de kinderschoenen. (Bron: Europa.Nu, 19 nov. 2020)
Europa gaat CO2-uitstoot met minstens 55 procent verminderen
Europa heeft nacht een nieuwe stap gezet naar klimaatneutraliteit in 2050. Onderhandelaars van de drie instellingen – Commissie, Raad en Parlement – kwamen overeen de klimaatneutraliteit, en een tussentijdse vermindering van de CO2-uitstoot met minstens 55 procent in 2030, vast te leggen in een Klimaatwet. (Bron: AD,
21 apr. 2021)
