Milieu

Datum laatste wijziging: 12 december 2023  |  Trefwoorden: , , , , , , , ,

Inhoud

  1. Milieubelasting 2015
  2. Europese meetmethode voor CO2-uitstoot auto's budgetneutraal verwerkt
  3. Autokoper gaat weer voor groot en zwaar
  4. Auto's in Utrecht verliezen voorrangspositie 
  5. Nieuwe auto in 2018 duizenden euro's duurder
  6. Arnhem stad met strengste milieuzone in 2019
  7. Geen lappendeken aan milieuzones
  8. Auto niet zwaarder belast door nieuwe CO2-test
  9. Rijdt de downsizemotor zuiniger op superbenzine?
  10. Bovag Brandstofdebat: Waar parkeer je straks je benzineauto?
  11. Rekenkamer EU acht nieuwe dieselgate mogelijk
  12. Groen rijden
  13. Honderd kilometer rijden? Meerderheid is tegen
  14. Ingangsdatum 100 kilometer per uur maart 2020
  15. 19 miljoen kosten nieuwe verkeersborden
  16. Wat en hoe moet er woon-werk en CO2 gerapporteerd worden?
  17. Uitstel Omgevingswet zorgt ook voor uitstel besluit CO2-reductie
  18. Rapportageplicht over CO2 opnieuw uitgesteld

Milieubelasting 2015

De overheid inde iets meer dan 20 miljard euro aan milieubelastingen en ruim 4,5 miljard euro aan milieuheffingen in 2015. Milieubelastingen komen in de algemene middelen van de overheid en zijn vooral gekoppeld aan het bezit en gebruik van auto's en het energieverbruik.

Opgelegde accijnzen op benzine en overige minerale oliën bezorgden de overheid 7,9 miljard euro aan inkomsten. Motorrijtuigenbelasting en belasting op nieuwe personenauto's en motorvoertuigen (bpm) waren goed voor respectievelijk 5,5 en 1,5 miljard euro. De energiebelasting leverde de staatskas 4,5 miljard euro op. (Bron: CBS, 10 aug. 2016)

Meer informatie: Wet uitwerking Autobrief II (34.391)

Europese meetmethode voor CO2-uitstoot auto's budgetneutraal verwerkt

De Europese lidstaten hebben een nieuwe meetmethode afgesproken waardoor de CO2-uitstoot van auto's zoals die wordt vastgesteld in een testomgeving beter overeenkomt met de daadwerkelijke uitstoot op de weg. Staatssecretaris Wiebes stuurde op 6 oktober 2016 een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer dat technisch regelt dat deze nieuwe testprocedure niet leidt tot extra belastingheffing voor autobezitters. De wijze waarop CO2-uitstoot wordt gemeten heeft immers geen gevolgen voor de daadwerkelijke uitstoot van een auto.

De nieuwe Europese meetmethode heeft hoofdzakelijk gevolgen voor de aanschafbelasting voor auto's, de zogeheten BPM. De overgang van de huidige testmethode NECD naar de nieuwe testmethode WLTP vindt plaats tussen 2017 en 2020. Nederland zal hierbij gebruikmaken van een Europees rekenmodel, het zogeheten CO2mpas-model. Uitgangspunt is dat de overstap naar de nieuwe meetmethode budgetneutraal plaatsvindt.

Autokoper gaat weer voor groot en zwaar

Autokopers laten zuinige auto's steeds meer links liggen, ze gaan weer voor groot en zwaar. Dit jaar stijgt de CO2-uitstoot van nieuwe auto's voor het tweede jaar op rij. Daarmee is de uitstoot van het broeikasgas 10 procent hoger dan twee jaar geleden.

De jongste CO2-cijfers staan op gespannen voet met de bevindingen op de klimaattop in Bonn. Daar werd deze week geconstateerd dat 2017 in de top 3 warmste jaren ooit komt. Woensdag eiste de Europese Commissie dat de auto-industrie in 2030 auto's bouwt met 30 procent lagere uitstoot. Het kabinet Rutte III heeft in het regeerakkoord zelfs opgenomen dat nieuwe auto's in 2030 emissieloos moeten zijn. (Bron: AD, 10 nov. 2017)

Auto's in Utrecht verliezen voorrangspositie

Lot van Hooijdonk (GroenLinks) werd begin 2017 door het vakblad Binnenlands Bestuur verkozen tot beste jonge bestuurder van het land. 'Ze weet moeiteloos tot de kern van de zaak te komen', aldus de jury. ' Ze is in staat groene idealen om te zetten in concrete acties. Deze vertaalslag van ideologie naar actie maakt dat Utrecht steeds meer fietsgericht en minder vervuilend wordt.'

Wat is concreet gerealiseerd en wat moet er nog gebeuren?
  • Utrecht was in 2015 de eerste gemeente die oude dieselauto's de toegang tot het centrum ontzegde.
  • Vanaf 2025 mogen winkels en bedrijven alleen nog worden bevoorraad door vrachtwagens en bestelbussen zonder uitstoot, ook niet van benzine.
  • Er ligt een voorstel het voetgangersgebied in de binnenstad uit te breiden.
  • Overal in de gemeente worden straten heringericht: stoepen worden breder, verkeerslichten voor fietsers staan langer op groen.
  • Op bijna alle wegen moet de maximumsnelheid naar 30 kilometer per uur.
Van Hooijdonk: 'Uit onderzoeken blijkt dat fietsen gelukkig maakt.' De fiets is voor haar meer dan een vervoersmiddel. 'De fiets is ook een emancipatiemachine.' In Utrecht gaan elke dag 100 tot 125 duizend fietsers door de straten. Op haar blog schreef ze: 'De overheid is geen geluksmachine. Toch werk ik als wethouder elke dag ten behoeve van het geluk van de inwoners van Utrecht.' (Bron: De Volkskrant, 27 nov. 2017)

Nieuwe auto in 2018 duizenden euro's duurder

Wie een nieuwe auto wil kopen, kan mogelijk schrikken van het prijskaartje. Door een nieuwe testmethode voor de uitstoot van CO2, het verbruik 'n aangepaste tariefschijven van de aanschafbelasting BPM vallen sommige modellen fors duurder uit.

Het meest extreme geval van de analyse is de BMW X5 met een drie liter dieselmotor. Kostte deze auto je een maand geleden - in 2017 - nog 87.000 euro, vandaag de dag moet je ruim 102.000 euro afrekenen bij de dealer.

Ook de populaire nieuwe Peugeot 308 SW met 1,2 benzinemotor  (gemeten uitstoot van 99 naar 115 g/km) wordt flink duurder: 2.100 euro extra. Dat is een stijging van bijna tien procent. (Bron: De Telegraaf & Business Insider, jan. 2018)

Arnhem stad met strengste milieuzone in 2019

Arnhem is vanaf 2019 de stad met de strengste milieuzone voor personenauto's van Nederland. Dieselauto's van voor 2004 mogen niet meer in het centrum van de Gelderse hoofdstad rijden en dieselauto's van voor 2006 alleen als ze aan bepaalde Europese eisen voldoen.

Vorig najaar stelde het college van B en W al een strenge milieuzone voor, maar toen wilde de raad eerst nader onderzoek naar de luchtkwaliteit in Arnhem. Dat onderzoek van ingenieursbureau RoyalHaskoning wees uit dat de lucht in Arnhem ongezond is en dat het invoeren van een milieuzone een goede manier zou zijn om daar iets aan te doen. (Bron: Binnenlands Bestuur, 6 mrt. 2018)

Geen lappendeken aan milieuzones

Staatssecretaris Van Veldhoven vindt dat er geen lappendeken moet komen van milieuzones. In het regeerakkoord zijn al afspraken gemaakt over een systeem met eenduidige categorieën en borden. Van Veldhoven zei vandaag dat ze nog voor de zomer met voorstellen komt.
Gemeenten hebben nu verschillende methoden om vervuilende auto's uit de binnenstad te weren. Een aantal werkt met cameracontroles. En de gemeenteraad van Maastricht wil als eerste gemeente in Nederland een vignet invoeren naar Duits voorbeeld. Onder automobilisten is veel verzet omdat elke stad zijn eigen regels heeft. (Bron: NOS, 23 mrt. 2018)

Auto niet zwaarder belast door nieuwe CO2-test

De aanschaf van een auto wordt niet zwaarder belast als gevolg van de nieuwe WLTP-methode om de CO2-uitstoot te meten. Dat blijkt uit onderzoek van TNO waarover staatssecretaris Menno Snel (Financiën) de Tweede Kamer heeft geïnformeerd.

Sinds september 2017 moeten alle auto's die in de Europese Unie worden verkocht, getest zijn met de nieuwe WLTP-methode. De uitkomst wordt vervolgens met behulp van een rekenmodel vertaald naar de oude testmethode, waar de tarieven voor de aanschafbelasting (bpm) op zijn gebaseerd. Autoverkopers waarschuwden dat uit de nieuwe tests een veel hogere CO2-uitstoot zou kunnen rollen, met een flink hogere bpm tot gevolg.

Het ministerie heeft TNO gevraagd dat te onderzoeken. Het onderzoeksinstituut concludeert dat de tot dusver onderzochte auto's wel een hogere CO2-uitstoot laten zien, maar dat dit grotendeels komt doordat ze gemiddeld zwaarder zijn en meer motorvermogen hebben. TNO tekent daarbij aan dat het beschikte over de uitstootgegevens van slechts een zeer beperkt aantal auto's. Dat maakte het "nagenoeg onmogelijk'' om nu al een eenduidig beeld te vormen. Volgend jaar, als er meer volgens WLTP geteste wagens zijn verkocht, komt er een vervolgonderzoek. (Bron: AutoWeek, 19 okt. 2018)

Rijdt de downsizemotor zuiniger op superbenzine?

Minimotortjes moeten zuinige auto’s opleveren, leve de driecilinder! Maar levert die trend bij autobouwers in de praktijk wat op? Interessante vraag, nu vrijwel alle benzineauto’s geoptimaliseerd zijn op Euro 95, en superbenzine bij de meeste tankstations alleen als dure ‘premium-brandstof’ te vinden is. Zou de overheid niet voor goedkopere superbenzine moeten zorgen, als dat zuiniger auto’s oplevert? Dat zou dan alvast een klein stukje CO2-besparing opleveren.

Antwoord is 'vaak niet zuiniger'. (Bron en technische details: AMT, 28 jan. 2019)

Bovag Brandstofdebat: Waar parkeer je straks je benzineauto?

Vanaf 2030 is het gedaan met nieuwe auto’s op benzine of diesel. Dus wat gaan we dan tanken? Een relevante vraag voor tankstationhouders. Maar niet alleen voor hen. Ook voor de garagebedrijven is het antwoord op die vraag van levensbelang. Met een Brandstofdebat in Tivoli/Vredenburg probeerde Bovag in de toekomst te kijken. (Bron en veel brainstormen: AMT, 4 feb. 2019)

Rekenkamer EU acht nieuwe dieselgate mogelijk

De Europese Rekenkamer waarschuwt dat een nieuwe 'dieselgate' mogelijk is. Fabrikanten zouden nieuwe manieren kunnen vinden om de aangepaste tests te omzeilen waarmee de uitstoot van auto's worden gemeten, aldus de rekenmeesters. De betere wetgeving die is aangenomen, betekent niet dat alles nu in orde is.

De controleurs wijzen er daarnaast op dat het toezicht dan wel is versterkt, maar dat de uitvoering afhankelijk is van de lidstaten. Het Europees Parlement heeft vastgesteld dat die eerder nogal laks waren met het toezicht. Verder is de nieuwe testmethode die de reële uitstoot op de weg meet zo duur dat onafhankelijke partijen er mogelijk geen brood in zien.

'Gezien het grote aantal zeer vervuilende auto’s dat al op de weg is, kan het vele jaren duren voordat de luchtkwaliteit in de binnensteden is verbeterd', aldus rekenkamerlid Samo Jereb. (Bron: Europa Nu, 7 feb. 2019)

Groen rijden

U weet veel, maar wist u dat u zuinig rijdt als u
  • Onnodige spullen die in uw auto liggen verwijdert. Voor elke 50 kilogram extra gewicht wordt uw brandstofverbruik met 2% verhoogd.
  • Door stationair te draaien wordt ongeveer een liter brandstof per uur verspild.
  • Beperk het gebruik van de airco. Zet op warme dagen de auto in de schaduw.
  • De juiste bandenspanning bespaart veel brandstof.
  • En geen winterbanden in de zomer.

Honderd kilometer rijden? Meerderheid is tegen

Het invoeren van een maximum snelheid van 100 km/uur op alle Nederlandse snelwegen - voorstel van oud-minister Remkes (VVD) - roept veel weerstand op.

Volgens opiniepeiler De Hond zijn met name rechtse kiezers tegen, bij Forum voor Democratie zelfs 80%. Bij PVV (74%), VVD (71%) en CDA (69%) is ook een ruime meerderheid tegen.
Veel aanhangers van linkse partijen scoren wel voor het voorstel maximaal 100 km/uur op de snelwegen te rijden. GroenLinks scoort zelfs 80%.

Ingangsdatum 100 kilometer per uur maart 2020

De verlaging van de maximumsnelheid naar 100 kilometer per uur gaat in de tweede helft van maart 2020 in. Dit schrijft minister Van Nieuwenhuizen aan de Tweede Kamer. Er is nog tijd nodig om alle borden aan te passen, aldus de minister.

Eerder besloot het kabinet om de maximumsnelheid overdag naar 100 kilometer per uur terug te brengen om zo de stikstofuitstoot omlaag te krijgen. Daarmee zou weer ruimte ontstaan om de bouw op gang te brengen. (Bron: NOS, 2 dec. 2019) 

NB: De politie is niet van plan om extra te gaan handhaven op de snelweg, als de maximumsnelheid volgend jaar omlaag wordt gebracht naar 100 kilometer per uur. "Wij blijven handhaven met de mensen en middelen die ons ter beschikking staan", laat een woordvoerder weten.

NB: Stukje geschiedenis. In 1974 werd 100 km/u ingevoerd. Reden was niet de vele verkeersdoden maar het dreigende olietekort door de olieboycot van Arabische landen. Later toen van olie schaarste geen sprake was, werd het maximum van 100 km/u voortgezet vanwege de verkeersveiligheid. In 1988 ging met de maximum snelheid naar 120 km/u en in 2013 werd het nogmaals verhoogd naar 130 km/u. Midden 2020 gaan het weer naar 100 km/u, nu met als reden het milieu.

19 miljoen kosten nieuwe verkeersborden

Er was veel kritiek op de verlaging van de maximumsnelheid. Naar nu blijkt valt deze exercitie veel duurder uit dan was voorzien. De rekening van de duizenden nieuwe verkeersborden komt uit op circa 19 miljoen euro, het zal de kritiek doen aanwakkeren. Komt nog bij dat niet zeker is dat alle borden op tijd klaar zijn en ook hangen.

De snelheidsbeperking gaat in op 16 maart 2020 om 06.00 uur. 's Avonds en 's nachts tussen 19.00 uur en 6.00 uur blijven de oude regels van kracht. (Bron: Diverse kranten, 2 maart 2020)

Wat en hoe moet er woon-werk en CO2 gerapporteerd worden?

Rekenvoorbeeld van een willekeurige werkgever met 125 werknemers met diverse middelen van woon-werk vervoer

In 2023 legden zij totaal 3 miljoen zakelijke kilometers af. Dit is de som van de kilometers door medewerkers van deze werkgever, gereden met lease- of bedrijfsauto’s, zakelijke mobiliteitskaarten of met eigen ver1voer (auto of fiets) tegen kilometervergoeding.

In het overzicht hieronder is geïllustreerd wat er vervolgens gerapporteerd moet worden en welke extra kolommen in de salarisadministratie moeten staan.

Soort vervoer Type brandstof Aantal km woon-werk
Auto Benzine 485.000
Diesel 245.000
Hybride (benzine/diesel) 70.000
Elektrisch 100% (waterstof) 440.000
Overig w.o. LPG/gas 30,000
Motorfiets/bromfiets Benzine/diesel 142,000
Elektrisch 10.000
Bromfiets/scooter Benzine 35.000
Bromscooter/Pedelec Elektrisch 25.000
Fiets 50.000
Lopen 8.000
OV 1.350.000
Totaal 3.000.000


De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) berekent vervolgens op basis van modaliteit, brandstoftype en het aantal kilometers de CO2-uitstoot.

Goed om te weten: De ministerraad heeft op 1 april ingestemd met het wetsvoorstel voor de Normerende Regeling Werk gebonden Personenmobiliteit.

In het loop van dit jaar komt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) met een handboek waarin ze uitleg geeft hoe bedrijven via het eLoket moeten rapporteren.

Op basis van een eerste uitleg van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat hebben we het bovenstaande rekenvoorbeeld geschetst. Maar het kan dus dat er wijzigingen komen of de regeling nog verder wordt uitgesteld.

Eerst per 1 juli 2024 rapportage CO2-uitstoot over werknemerskilometers


Het Besluit CO2-reductie werkgebonden personenmobiliteit gaat waarschijnlijk niet in per 1 januari 2024, maar per 1 juli 2024. Dit besluit regelt dat werkgevers met minimaal 100 werknemers moeten rapporteren over het zakelijke verkeer en woon-werkverkeer.
Het besluit, dat voortkomt uit het Klimaatakkoord, is al meerdere keren uitgesteld. Ook de geplande ingangsdatum 1 januari 2024 wordt niet gehaald. De Raad van State heeft namelijk onlangs advies uitgebracht over het besluit en hierin verzocht om de regels meer te verduidelijken. Het gaat dan bijvoorbeeld om de grenswaarde die vanaf 2030 kan gaan gelden voor de CO2-uitstoot per gereisde zakelijke kilometer van werknemers. In de laatste versie bedraagt die grenswaarde 96 gram, maar mogelijk is verhoging nodig omdat het kabinet tussentijds heeft besloten de algehele CO2-uitstoot nog verder te verminderen. De Raad van State keurt het besluit an sich niet af. Vanwege een minimale invoertermijn van twee maanden is invoering per 1 januari 2024 niet meer haalbaar. Het ministerie van I&W heeft het demissionaire kabinet daarom uitstel tot 1 juli 2024 voorgesteld.

Eerder rapporteren dan 1 juli 2024 is mogelijk

Als de ingangsdatum inderdaad 1 juli 2024 wordt, betekent dit dat werkgevers die onder het besluit vallen (infographic) in 2024 alleen over de tweede helft van het jaar moeten rapporteren over de gereisde kilometers van werknemers voor zakelijk verkeer en woon-werkverkeer. Werkgevers mogen wel ook over de eerste helft van 2024 rapporteren, bijvoorbeeld als zij een compleet beeld willen van de jaarlijkse CO2-uitstoot van hun mobiliteit. Vrijwillig rapporteren is zelfs nu al mogelijk. Maar pas per 1 juli 2024 zijn werkgevers (met minimaal 100 werknemers) verplicht de kilometers van werknemers bij te houden om aan de rapportageverplichting te kunnen voldoen. De rapportage vindt plaats na afloop van het kalenderjaar en moet binnen een halfjaar gebeuren.

Voorbereidingstijd nodig voor rapportage

Het doel van het besluit is om in 2030 1,5 megaton CO2 minder uit te stoten. Organisaties krijgen eerst de vrijheid om zelf de uitstoot te verminderen. Wel moeten zij dus rapporteren over het reisgedrag van werknemers. Levert dit te weinig op, dan gaat er een algemene uitstootnorm per kilometer gelden (de eerdergenoemde 96 gram). Organisaties die de norm niet halen, zullen minder, schoner of anders moeten reizen. Als een werkgever de regels niet naleeft, kan hij te maken krijgen met (financiële) sancties van een omgevingsdienst.
Rapporteren is mogelijk via rvo.nl, de site van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). RVO publiceerde in het voorjaar een belangrijke handreiking met tips en adviezen voor werkgevers om de informatie voor de rapportage te verzamelen. Hier kan veel tijd voor nodig zijn. Werkgevers rapporteren over het aantal kilometers per type vervoer en brandstof. RVO berekent de uitstoot.

Uitstel Omgevingswet zorgt ook voor uitstel besluit CO2-reductie

De invoering van de Omgevingswet is voor de vijfde keer uitgesteld. De controversiële en veelomvattende wet kan vanwege de complexe ict-infrastructuur niet op 1 juli 2023 worden ingevoerd. Minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening denkt dat het verstandiger is om de wet pas in januari 2024 in te laten gaan. 

Gemeenten en het bedrijfsleven hebben dan ook nog genoeg tijd voor de voorbereiding van deze ingrijpende wet, zo laat hij aan de Tweede Kamer weten.

De Omgevingswet is bedoeld om aanpassingen in de ruimtelijke ordening simpeler en sneller te maken, zoals bij het verlenen van bouwvergunningen voor woonwijken, winkelcentra, bedrijventerreinen of de aanleg van wegen. In totaal worden 26 wetten op het gebied water, bodem, lucht, natuur, infrastructuur en gebouwen samengevoegd.

Normerende regeling werkgebonden personenmobiliteit

Met het uitstel van de invoering van de Omgevingswet, is ook de ingangsdatum van het besluit CO2-reductie een half jaar uitgesteld. Werkgevers met 100 of meer werknemers moeten nu vanaf 1 januari 2024 jaarlijks gegevens rapporteren over woon-werkverkeer en zakelijke mobiliteit. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) verwacht in het tweede kwartaal van dit jaar een handreiking af te ronden, voor alle betrokken werkgevers.

Rapportageplicht over kilometers opnieuw uitgesteld

De ministerraad heeft besloten dat werkgevers met minimaal 100 werknemers pas vanaf 1 juli 2024 verplicht zijn om te rapporteren over het zakelijke verkeer en woon-werkverkeer van werknemers. Een rapportageplicht per 1 januari 2024 is niet haalbaar.
Het doel van de rapportageplicht, die is geregeld in het Besluit CO2-reductie werkgebonden personenmobiliteit, is om in 2030 1,5 megaton CO2 minder uit te stoten. Eerder was het plan om de rapportageplicht vanaf 1 januari 2024 te laten gelden, maar die datum bleek  niet haalbaar na advies van de Raad van State. Ook de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) vermeldt als uitvoerder van de regeling 1 juli 2024 nu als de nieuwe ingangsdatum op rvo.nl.

Rapportage alleen over tweede helft 2024

Werkgevers die onder de regeling vallen, moeten na afloop van het kalenderjaar, maar uiterlijk op 30 juni van het daaropvolgende jaar, een rapportage indienen over de door werknemers gereisde kilometers. De rapportage over de tweede helft van 2024 moet dus uiterlijk op 30 juni 2025 ingediend zijn. Vanaf 2025 moeten werkgevers over het gehele kalenderjaar rapporteren. Rapporteren is mogelijk via de website van de RVO. Voor het invullen van de rapportage is eHerkenning van minimaal niveau 2+ met machtiging RVO-diensten nodig.

Mogelijk norm voor zakelijke mobiliteit

De RVO-handreiking ‘Gegevensverzameling werkgebonden personenmobiliteit’ (pdf) geeft werkgevers uitgebreide instructies om de administratie in orde te maken voor de rapportage en beschrijft alternatieven om de benodigde data te verzamelen. De insteek is dat organisaties eerst zelf de vrijheid krijgen om de uitstoot te verminderen. In 2026 volgt een evaluatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Als blijkt dat de CO2-emissies niet onder het emissieplafond zijn gebleven of als er geen dalende lijn in de emissie is, kan voor werkgevers met 100 of meer werknemers een norm voor zakelijke mobiliteit gaan gelden.

Vrijwillig rapporteren kan ook

Werkgevers die niet onder de rapportageplicht vallen, kunnen ervoor kiezen om vrijwillig mobiliteitsdata aan te leveren bij de RVO. Dat kan nu al. Net als bij de verplichte rapportage berekent het systeem dan wat de CO2-uitstoot van het zakelijk verkeer en het woon-werkverkeer is. Die data kan de werkgever vervolgens gebruiken om het mobiliteitsbeleid duurzamer te maken..

 

Ga terug naar subrubriek Auto.