Prinsjesdag, een dag met vage voorstellen en toezeggingen

di 3 okt 2023  |  Auteur: Angeline Brok  |  Trefwoorden: Prinsjesdag, Veranderingen 2024, Human Resources Management, Werkkostenregeling, Reiskostenvergoeding, Minimumloon per uur, Thuiswerken, SLIM, Modern beloningsbeleid

Voor het laatst gewijzigd: 3 oktober 2023

Prinsjesdag: Hét moment van het jaar waarop de Nederlandse regering haar plannen voor het komende jaar presenteert. N.B. het zijn nog plannen, die de komende tijd door de Tweede Kamer kritisch beoordeeld zullen worden.

De belangrijkste wijzigingen (voorstellen) voor HR zijn als volgt:

1. Minder vrije ruimte Werkkostenregeling
In 2023 geldt over de eerste schijf in de WKR een vrijstelling van 3%. Dit percentage zal per 2024 dalen naar 1,92%. Het percentage vrije ruimte boven de eerste schijf bedraagt in 2024 1,18%.

2. Verhoging maximale onbelaste reiskostenvergoeding
De onbelaste reiskostenvergoeding is in 2023 al opgetrokken van 0,19 euro naar 0,21 euro per kilometer. In 2024 komt er nog eens 2 cent bij tot 0,23 euro per kilometer (oorspronkelijk was toegezegd € 0,22).

3. OV-kaart verstrekken aan je personeel wordt eenvoudiger
Een ov-kaart (een ov-abonnement of voordeelurenkaart) vergoeden of verstrekken aan  personeel brengt nu vrij veel administratieve verwerking met zich mee. De werkgever moet extra loonheffing inhouden en afdragen als de werknemer de kaart niet genoeg zakelijk gebruikt. Straks is die loonheffing verleden tijd als de werknemer de kaart ook zakelijk gebruikt.

4. Minimum uurloon wordt de norm: soms hogere loonkosten voor ondernemers
Twee keer per jaar wordt het minimum uurloon aangepast aan de inflatie. Binnenkort wordt het bedrag vanaf 1 januari 2024 bekend gemaakt. Een belangrijke wijziging is dat werkgevers vanaf 2024 voortaan verplicht het minimum uurloon moeten betalen. Een maand-, week- of dagloon is niet toegestaan. Het minimum uurloon wordt dan altijd gebaseerd op een arbeidsomvang van 36 uur per week. 

5. Wettelijk recht op thuiswerken
Het initiatiefwetsvoorstel voor de ′Wet werken waar je wilt′ is verworpen door de Eerste Kamer. Het wetsvoorstel was in maart 2021 ingediend, en voorzag in een wijziging van de Wet flexibel werken. Door deze wijziging zou een verzoek van de werknemer tot aanpassing van de werkplek alleen nog maar door de werkgever kunnen worden afgewezen op basis van de maatstaf van redelijkheid en billijkheid. Het wetsvoorstel zou gelden voor werknemers en werkgevers in organisaties met 10 of meer medewerkers. De werknemer kon bij een verzoek om aanpassing van de arbeidsplaats alleen kiezen tussen (meer) werken vanaf het adres dat bij de werkgever staat geregistreerd als woonadres van de werknemer, of (meer) werken vanaf de werklocatie van de werkgever. Een deel van de Eerste Kamer twijfelde aan nut en noodzaak van het wetsvoorstel.

6. STAP wordt SLIM
Zoals al eerder is aangekondigd komt er een einde aan het STAP-budget, een subsidie van 1.000 euro die elke werkende of werkzoekende kon aanvragen voor (om)scholing. Door gerichte vormgeving van de STAP-regeling komt in 2023 een bedrag vrij van 147 miljoen euro. 
De helft van het bedrag dat hierdoor vrijvalt - ofwel 73,5 miljoen euro - wordt ingezet voor uitbreiding van de SLIM-regeling. Dit is een regeling die tot nu toe alleen was bedoeld als subsidie voor mkb-bedrijven, om in te zetten voor bijscholing van medewerkers. Maar vanaf volgend jaar mag het ook worden ingezet voor individuele scholing.

7. Vereenvoudiging verlofstelsel
Het verlofstelsel wordt vereenvoudigd en overzichtelijker gemaakt. Doelen, aanvraagtermijnen en opnameperioden van de verschillende verlofregelingen zoals het geboorteverlof, het zorgverlof en het ouderschapsverlof worden gelijkgetrokken. 

8. Speciale status Oekraïners naar verwachting verlengd
Werkgevers kunnen een Oekraïense vluchteling in loondienst nemen, zonder dat daarvoor een tewerkstellingsvergunning hoeft te worden aangevraagd. Vanwege het voortduren van het conflict wordt de vrijstellingsmogelijkheid waarschijnlijk verlengd tot maart 2025. 

9. Laatste jaar verlaging fiscale bijtelling elektrische auto
Voor volledig elektrische auto’s die een eerste tenaamstelling krijgen in 2024 geldt een verlaagd bijtellingspercentage van 16 procent (tot een maximale cataloguswaarde van 30.000 euro).
Het jaar 2024 markeert tevens het laatste jaar waarin er een verlaagde bijtelling van toepassing is voor elektrische auto’s. Vanaf 2025 geldt voor alle auto’s met een eerste tenaamstelling het reguliere bijtellingspercentage van 22%.

10. Verplichte rapportage CO2 uitstoot mobiliteit
Vanaf 2024 moeten werkgevers met 100 werknemers of meer jaarlijks, uiterlijk 30 juni, verslag uit brengen over de CO2-uitstoot van woon-werkverkeer en zakelijke kilometers die door hun werknemers zijn afgelegd. Dat staat in de Normerende Regeling Werkgebonden Personenmobiliteit die per 1 januari 2024 in werking treedt. Organisaties kunnen op vrijwillige basis al gegevens indienen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). 

11. Bedrag ineens bij pensioen per 1 juli
De invoering van het bedrag ineens is opnieuw uitgesteld. De ingangsdatum verschuift van 1 januari 2024 naar 1 juli 2024. Op deze manier kunnen uitvoerders zich hier goed op voorbereiden en deelnemers tijdig informeren.
Met het bedrag ineens kan een werknemer bij pensionering een deel van het opgebouwde ouderdomspensioen, tot maximaal 10%, in één keer laten uitbetalen.

12. Streep door compensatie transitievergoeding bij beëndiging vanwege ziekte werkgever
Op Prinsjesdag werd bekend dat er geen compensatieregeling komt voor de transitievergoeding bij bedrijfsbeëindiging vanwege ziekte van de werkgever. Reden is dat het niet mogelijk is gebleken om tot een werkbaar sociaal-medisch kader te komen voor beoordeling van de ziekte van de werkgever.

13. Alleenstaande ouderenkorting wordt breed toepasbaar
Per 1 januari 2024 mogen werknemers bij het laten toepassen van de loonheffingskorting ook de alleenstaande ouderenkorting laten verwerken door de werkgever. Tot en met 2023 wordt de alleenstaande ouderenkorting alleen toegepast door de Sociale Verzekerings Bank (SVB) bij de uitbetaling van de AOW.

14. Afschaffing lage inkomensvoordeel en loonkostenvoordeel oudere werknemers
De jeugd-LIV wordt afgeschaft per 1 januari 2024. Dat is een jaar eerder dan de afschaffing van het reguliere lage inkomensvoordeel (LIV). Deze wordt per 1 januari 2025 afgeschaft.

15. Aftopping 30%-regeling
De 30% regeling wordt per 1 januari 2024 afgetopt op maximaal 30% van het bedrag van de norm uit de Wet normering topinkomens (WNT-norm). Voor 2024 bedraagt de WNT-norm € 233.000.

16. WW-premie en overwerk
Momenteel moeten werkgevers de hoge WW-premie betalen, als blijkt dat een werknemer méér dan 30 procent overwerk heeft uitgevoerd t.o.v. de uren in zijn contract. Er geldt een uitzondering op deze regel voor werknemers met een contract van meer dan 35 uur per week. Deze grens wordt mogelijk verlaagd naar 30 uur per week vanaf 1 januari 2025. 

17. Certificeringsplicht voor uitzendbureaus 
De regering wil een certificeringsplicht invoeren voor intermediairs. Het wetsvoorstel moet de positie van ter beschikking gestelde arbeidskrachten beter beschermen. Ook moet het zorgen voor een gelijk speelveld voor inleners en uitleners en uitleners die zich niet aan de regels houden van de markt weren. Beoogde ingangsdatum: 1 januari 2025. 

18. Meer zekerheid voor flexwerkers
Het wetsvoorstel Meer zekerheid voor flexwerkers wil meer zekerheid creëren voor oproepkrachten, uitzendkrachten en tijdelijke arbeidskrachten en de verschillen tussen vast en flex verkleinen. De beoogde nieuwe regels schaffen o.a. het nulurencontract af en verkorten Fase A en B in uitzendcontracten. Ook wordt de ketenregeling aangescherpt. Het voorstel is in juli 2023 ter internetconsultatie aangeboden. Ingangsdatum: nog niet bekend. 

19. Gelijke kansen bij werving en selectie
Het wetsvoorstel Toezicht gelijke kansen bij werving en selectie verplicht werkgevers en intermediairs om op papier te zetten hoe zij discriminatie bij werving en selectie voorkomen. Het voorstel ligt bij de Eerste Kamer. Ingangsdatum: nog niet bekend. 

20. Gelijke beloning van mannen en vrouwen
Op basis van het wetsvoorstel Gelijke beloning van vrouwen en mannen worden werkgever verplicht om aan te tonen dat in de organisatie gelijk loon voor gelijk werk wordt betaald. Het voorstel ligt bij de Tweede Kamer. Ingangsdatum: nog niet bekend. 

21. Hervorming van het concurrentiebeding
Er is een wetsvoorstel ingediend om het concurrentiebeding moderner te maken. De bedoeling van het voorstel is dat werkgevers het concurrentiebeding niet meer onnodig gebruiken, bijvoorbeeld om personeel aan zich te binden. Ingangsdatum: nog niet bekend.

22. Aanpak schijnzelfstandigheid
De Wet tot instelling van een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen staat gepland om in te gaan in 2025. In het kader van de aanpak van schijnzelfstandigheid staat de Wet tot wijziging van de definitie van het begrip arbeidsrelatie ook voor 2025 gepland, evenals de opheffing van het handhavingsmoratorium. 

23. Verplicht een vertrouwenspersoon
Er is een wetsvoorstel ingediend dat bedrijven met meer dan 10 werknemers verplicht om werknemers toegang te geven tot een vertrouwenspersoon. Het voorstel ligt bij de Eerste Kamer. Ingangsdatum: nog niet bekend. 

24. Gratis kinderopvang
De regering was van plan de kinderopvang vrijwel gratis te maken per 2025. Maar in de Voorjaarsnota kwam naar voren dat dit plan is uitgesteld naar 2027, vanwege het personeelstekort in de sector en een tekort aan plekken. Beoogde ingangsdatum: 2027.