Loon in natura

Datum laatste wijziging: 9 januari 2024  |  Trefwoorden: , , , , , , , , ,

Inhoud

  1. Loon anders dan geld
  2. Oude regeling
  3. Werkkostenregeling
  4. Naslag
  5. Interneteconomie en deeleconomie
  6. Loon in bitcoins
  7. Kleine geschenkenregeling

Loon anders dan geld

Een werknemer kan naast beloningen in geld ook loon in andere vormen krijgen, bijvoorbeeld in de vorm van goederen en diensten. Loon in natura noemt men ook wel verstrekkingen. Om het eenvoudig (?) te houden zijn er drie methoden:
1. waarde in het economisch verkeer;
2. lagere besparingswaarde;
3. waarderingsvoorschriften uit de Wet op de Loonbelasting.

ad 1. Waarde in het economisch verkeer

Fiscaal gezien vormt loon in natura loon waarover loonheffing verschuldigd is. Hiertoe moet men het loon in natura in geld waarderen. Hoofdregel hierbij is dat het loon in natura wordt gewaardeerd op de waarde in het economische verkeer. Dat is als regel de prijs die normaal gesproken voor de verstrekking moet worden betaald (consumentenprijs c.q. winkelwaarde).

ad. 2. Lagere besparingswaarde

Is het vaststellen van de waarde in het economische verkeer niet mogelijk of gebruikelijk, dan wordt het loon in natura gewaardeerd op de besparingswaarde*. Deze besparingswaarde is, afhankelijk van zijn persoonlijke omstandigheden, per werknemer verschillend. Om deze reden zijn ter vereenvoudiging voor een aantal veel voorkomende vormen van loon in natura forfaitaire besparingswaarden vastgesteld. Dit heeft tot gevolg dat, indien het forfait wordt toegepast, de ene werknemer hiervan een voordeel kan hebben en de andere werknemer een nadeel kan ondervinden.

ad 3. Waarderingsvoorschriften uit de Wet op de Loonbelasting

De fiscus heeft voor tal van loonbestanddelen in natura een aantal waarderingsvoorschriften gegeven. Voorbeelden zijn de leaseauto (de jaarlijkse besparingswaarde stelt de fiscus op 15% van de nieuwwaarde van de auto) en de personeelslening (de werkgever moet minimaal een jaarlijks vast te stellen rente in rekening brengen).

* De besparingswaarde is het bedrag dat personen die vergelijkbaar zijn met de werknemer, normaal zouden uitgeven aan de verstrekking. De besparingswaarde is over het algemeen lager dan de waarde van de verstrekking in het economische verkeer.

Loon in bitcoins

Medewerkers Domino’s Pizza in Nederland krijgen bitcoin-salaris
Steeds meer bedrijven betalen medewerkers uit in bitcoin. De grootste Domino’s Pizza franchisenemer van Nederland biedt vanaf vandaag meer dan 1000 medewerkers een salaris in bitcoin aan. De uitbetaling wordt geregeld door bitcoinbedrijf BTC Direct. 

Meer dan 1000 medewerkers
Immensus Holding is franchisenemer van 16 Domino’s filialen en verzorgt de salarisadministratie voor andere Domino’s- en horecaondernemers. Hierdoor kunnen vanaf vandaag meer dan 1000 in- en externe medewerkers kiezen voor een salaris in bitcoin.

Mede-eigenaar Jonathan Gurevich legt uit: ‘We zijn een modern bedrijf met veel jonge medewerkers. We horen het woord bitcoin steeds vaker vallen binnen de teams en we willen ze laten profiteren van de mogelijkheid om deze cryptovaluta te bezitten. Door de samenwerking met BTC Direct stellen we medewerkers in staat om automatisch en kleinschalig te beginnen. Zo kunnen we als werkgever iets extra’s bieden voor de toekomst.’

Waarom salaris in bitcoin?
Drie jaar geleden bood BTC Direct als eerste bedrijf in Europa zijn medewerkers een salaris in bitcoin aan. Dat salaris heeft de medewerkers van BTC Direct inmiddels een rendement van meer dan 700% opgeleverd.

CEO Mike Hutting: ‘Bitcoin is al meer dan tien jaar de best presterende belegging. We verwachten dat dit doorzet en steeds meer mensen de stap richting een bitcoin-salaris zullen nemen. Je kunt klein beginnen met tien of twintig euro per maand, zoals de medewerkers van Domino’s. Zodra je wat bitcoin bezit zul je je eerder gaan verdiepen in de onderliggende waarde en de potentie. Een leerzame reis met keer op keer nieuwe inzichten.’ 

Zo werkt het 
Alle medewerkers mogen zelf kiezen of zij salaris in bitcoin willen ontvangen. Het gaat dan uitsluitend om het gedeelte van het salaris dat boven het minimumloon uitkomt. Daarnaast kunnen fooien ook uitbetaald worden in bitcoin. De verloning van het minimumloon blijft in euro’s, zoals wettelijk is vastgelegd. De uitbetaling in bitcoin vindt op hetzelfde moment plaats als het ‘normale’ salaris en staat gewoon op de loonstrook. 

Redactie
De onderneming is bij wet verplicht het salaris in Euro’s uit te betalen (Art. 7:620 BW). Met toestemming van de werknemer kan natuurlijk voor een andere vorm gekozen worden. Omdat een bitcoin  geen officiële munteenheid is, moet het gezien worden als een betaling in nature. Een dergelijke betaling dient dus gewoon belast te worden door de dagwaarde van het moment van betalen vast te stellen.
Overigens vinden wij de bitcoin en andere gelijksoortige digitale munteenheden, meer op een pyramidespel lijken, dan een bijvoorbeeld een munt die door de overheid wordt gegarandeerd. Maar toegegeven de Euro is langzamerhand ook een zachte munteenheid geworden als we die vergelijken met onze harde guldens van voor 1999.
De werkgever moet het loon in geld rechtstreeks aan de medewerker uitbetalen, doorgaans door dit op een bank- of girorekening over te maken (art 7:620 BW). Bij uitzondering wordt het loon contant betaald, bijvoorbeeld op de plaats waar de arbeid wordt verricht (art 7:622 BW). Het is natuurlijk niet verboden om een deel van het loon (met instemming van de werknemer) in natura uit te betalen. Maar er moet in ieder geval wel minstens het netto equivalent van het wettelijk minimumloon in euro's giraal worden overgemaakt (art 7a WML). Het is in beginsel ook niet toegestaan om het geld anders uit te keren, zoals in vreemde valuta.
En hoe staat het dan met de sociale wetgeving? Hoe gaat het UWV het dagloon vaststellen? En eventuele pensioenrechten?
En over de waarde van de bitcoin wordt dus loonheffing (voorheffing) gedaan. Maar hoe zit het dan bij de aangifte IB, wordt dan de warde van dat moment bepalend?
Ons advies is: wanneer werknemers zo nodig Bitcoins mogen/moeten aanschaffen doe dat dan van het netto loon en voorkom discussies.

Oude regeling

Eindheffing

De werkgever mag 20% eindheffing toepassen over een geschenk in natura (dus geen geld of algemene cadeaubon), voor zover de waarde in het economische verkeer van geschenken in totaal per kalenderjaar niet meer is dan € 70. U kunt hierbij denken aan een pakket of een cadeaubon ter gelegenheid van kerst.

Meer dan € 70

Voor zover de waarde meer is dan € 70 kan de werkgever, net als voor andere verstrekkingen, gebruik maken van de regeling voor kleine verstrekkingen. In dat geval kan de werkgever tegen het tabeltarief eindheffing toepassen als de waarde in het economische verkeer maximaal € 136 per verstrekking is en in totaal maximaal € 272 per jaar. Als hij een dergelijk geschenk ook geeft aan personen die niet bij hem in dienstbetrekking zijn, mag de werkgever de verschuldigde belasting voor zijn rekening nemen via eindheffing.

Ook loon voor premies werknemersverzekeringen

Behalve voor de loon- en inkomstenbelasting wordt de waarde van de besparing als regel ook als loon voor de premies werknemersverzekeringen gezien. In de praktijk zijn er rondom de verstrekkingen van loon in natura vele fiscale regimes, variërend van belastingvrij, gedeeltelijk of forfaitair belast tot geheel belast. Ook indien (ook achteraf) de fiscus de vergoeding belast, kan de werkgever te allen tijde de belasting in feite afkopen door een zodanig (belastbaar) bedrag aan de werknemer te geven, zodat deze netto gezien er niet op achteruit gaat.

Vrije verstrekking

Onder de belastingwetgeving zoals die vanaf 2001 van toepassing is, is het mogelijk aan werknemers loon in natura te geven. Tegelijk wordt onder meer het begrip vrije verstrekking geïntroduceerd. Voorwaarde voor een vrije verstrekking is dat deze ter behoorlijke vervulling van de dienstbetrekking moet worden gedaan. Dit betekent dit dat er een zakelijk belang aanwezig moet zijn en onder deze categorie valt 'loon in natura' niet. En omdat de verstrekking niet belastingvrij mag worden gegeven, moet een waardering in geld plaats te vinden. Brengt de verwerving van loon in natura het gebruik of verbruik van de verstrekking met zich mee, dan mag gewaardeerd worden naar de besparingswaarde.

Werkkostenregeling

Vrije ruimte

Onder de Werkkostenregeling is loon in natura als regel (incl. BTW) belastbaar loon voor de werknemer. De werkgever kan deze vergoeding ook onderbrengen in het forfait, zie Werkkostenregeling, Overige kosten en voordelen in geld of natura onder forfait.

Naslag

Meer informatie is te vinden in Handboek Loonheffingen. Ga naar subrubriek Loon- en inkomstenbelasting en klik bij Handboeken Loonheffingen op het door u gewenste jaar.

Interneteconomie en deeleconomie

Steeds vaker bieden mensen goederen en diensten aan via internet. Soms om er geld mee te verdienen. Soms alleen tegen een kleine vergoeding van de kosten die ze maken. En soms ruilen mensen alleen spullen voor iets anders. Al die mensen doen mee aan de interneteconomie of de deeleconomie. Maar niet iedereen hoeft aangifte te doen van de inkomsten. Lees meer op de site van de Belastingdienst.

Kleine geschenken regeling

De kleine geschenkenregeling geeft aan dat het geschenk in natura moet worden gegeven. Geld en waardebonnen voldoen daar niet aan. Hoe zit het met vouchers?
Voor de kleine geschenkenregeling geldt een voucher (helaas) ook als een waardebon. Hierna vind je een uitleg wat een klein geschenk is, wat de voorwaarden zijn waar een klein geschenk aan moet voldoen en waarom een voucher geen klein geschenk is..

Drie voorwaarden

Bij de kleine geschenkenregeling moet je aan de volgende drie voorwaarden voldoen:

  1. De werkgever geeft een persoonlijke attentie in situaties waarin ook anderen een dergelijke attentie geven.
  2. De werkgever geeft geen geld of een waardebon.
  3. De factuurwaarde (inclusief btw) van de attentie is maximaal € 25.

Het cadeau is vrijgesteld als je aan alle drie de voorwaarden voldoet. Anders is het belast loon. Dit loon kun je aanwijzen in de vrije ruimte.

Voorbeeld 1. Wat is een klein geschenk?

Een werkgever bezorgt ’s morgens een bos bloemen van € 25 bij een werknemer die 12,5 jaar in dienst is, gaat ’s middags op kraamvisite bij een werknemer en geeft babykleertjes ter waarde van € 25 incl. btw. ’s Avonds gaat hij naar een werknemer die trouwt en geeft een cadeaubon van € 25. Tot slot speelt hij de dag daarna voor Sinterklaas en geeft op 5 december alle medewerkers een chocoladeletter mee naar huis ter waarde van € 7,50.
Het kraamcadeau voldoet als enige aan alle drie de voorwaarden van de kleine geschenkenregeling en valt dus als enige in dit voorbeeld onder deze vrijstelling.
Als iemand 12,5 jaar in dienst is, komen vrienden, familie en kennissen normaal gesproken niet langs met cadeaus. Een waardebon voldoet niet omdat het alleen een cadeau in natura mag zijn.
Een chocoladeletter voldoet niet aan het geven van een persoonlijke attentie waarin ook anderen een dergelijke attentie geven. Oftewel het is niet gebruikelijk dat buren, vrienden en familie allemaal steevast langskomen om je een chocoladeletter te geven.
Het geven van een persoonlijke attentie voor huwelijk, geboorte en verjaardag door buren, vrienden en familie is wel gebruikelijk.
Stel dat het cadeau voldoet aan drie voorwaarden en per post wordt toegezonden aan de werknemer, dan tellen de verzendkosten niet mee voor de waarde van € 25 incl. btw.

Voorbeeld 2. Is voucher klein geschenk?

Een werkgever geeft een werkneemster voor haar verjaardag een voucher die in te wisselen is voor een toegangskaartje tot een concert. De waarde van het toegangskaartje bedraagt (incl. BTW) € 25.
Hoewel aan alle eisen van de kleine geschenkenregeling lijkt te zijn voldaan, moet worden beoordeeld of een voucher wel of geen waardebon is. Wat is het verschil tussen deze twee?
Een waardebon vertegenwoordigt meestal een vaste waarde uitgedrukt in geld/euro’s en wordt door inflatie minder waard.
Een voucher vertegenwoordigt geen waarde in geld, maar geeft recht op iets, bijvoorbeeld een artikel of toegangsbewijs. Het behoudt zijn waarde, maar heeft wel vaak een kortere geldigheidsduur.
Overleg met de Belastingdienst wees uit dat er geen reden is om een voucher niet als waardebon te zien. Mocht een werkgever daar anders over denken, dan is het advies om dit schriftelijk voor te leggen aan de Belastingdienst.

Conclusie: in voorbeeld 2 is de kleine geschenkenregeling niet van toepassing.