Als je weinig verdient kun je geen ondernemer zijn en ben je werknemer

Opinie  |  vr 6 okt 2023  |  Bron: HR-kiosk & De Telegraaf  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: Schijnzelfstandigen, ZZP, ZZP-er, UWV, Belastingdienst, Verzekeringsplicht, Polisadministratie, VAR-verklaring, Convenant, DBA


Sinds de mislukte (en volkomen onnodige wet) DBA doet demissionair minister Karien van Gennip (na Wiebes en Koolmees) een hernieuwde poging om schijnzelfstandigheid aan te pakken, met weer een totaal overbodig voorstel . Het rechtsvermoeden van werknemerschap zou afgeleid kunnen worden van een uurtarief van € 32,24 of minder. Diegenen die dat of minder verdienen kunnen straks bij de rechter een dienstverband eisen.
Dit is volkomen de omgekeerde wereld van een stelletje amateurs, die nog steeds niet willen begrijpen waarom de “Wet op de verzekeringsplicht” al in de 60er jaren van de vorige eeuw is geannonceerd en tot 2006 door het UWV goed is toegepast door middel van gerichte controles.
Laat ik maar niet teruggaan waarom de wet (1960) toen nadrukkelijk werd ingevoerd, want dat zal alleen maar de toelichting nog meer verwarren.

Convenant (2005)

Op 1-1-2006 werd door het UWV de controle over de verzekeringsplicht overgedragen aan de Belastingdienst (middels een convenant), tegelijk met de inning van de werknemers- en werkgeverspremies, die tot dan aan het UWV werden gedaan. Samen beheren het UWV en Belastingdienst de zogenaamde polisadministratie. Dit laatste gaat redelijk goed.
De controle op de verzekeringsplicht werd echter (hoewel duidelijk afgesproken) bewust door de Belastingdienst niet gedaan, maar deze instantie creëerde zelf de zogenaamde VAR-verklaring, die niet de “verzekeringsplicht” aangaf, maar met oneigenlijke argumenten, zoals meerdere opdrachtgevers in 1 jaar, het ondernemerschap bepaalde, terwijl het nu juist ging of iemand wel of niet werknemer was in de zin van de sociale wetten.
Het was eigenlijk al begonnen met onderaannemers in de bouw (die we eenpitters noemden) die in feite gewoon werknemers waren op basis van de criteria die daarvoor staat. Vanaf 2006 zijn er steeds meer “schijnzelfstandigen” gekomen in branches als de Zorg, Onderwijs en NB. bij de Overheid zelf en nauwelijks te geloven zelfs bij de Belastingdienst.

De criteria voor verzekeringsplicht zijn

is er sprake van:

1. Een gezagsverhouding (moeten voldoen aan alle bedrijfsregelingen)
2. Persoonlijke dienstverrichting (je mag geen ander sturen voor de job)
3. Loon (en dus geen aanneemsom)

Een gezagsverhouding mag toch wel duidelijk zijn.

Waarom is de verzekeringsplicht zo belangrijk?

Wanneer iedere werknemer (aanbieder van werk) en werkgever (inlener van werk) wederzijds kunnen besluiten om “eigen-risico-drager” te worden, dan is dit een bom onder het hele sociale verzekeringsstelsel, dat 70 jaar geleden geïntroduceerd werd op basis van solidariteit.
Het gevolg zal zijn, dat zij die menen (vooral jongeren) minder kwetsbaar te zijn, kiezen voor een “eigen-risico” en wellicht nog eens gestimuleerd door de werkgever (minder lasten).
Dan blijven op den duur de zwakkeren en ouderen over, die wel werknemer zijn, met als gevolg dat de premies voor alle verzekeringen niet meer op te brengen zijn.
Als we dat willen: kunnen we het UWV met alle sociale wetten wel opheffen!
Het is dan ook vrij belachelijk, dat Kamerleden vragen om een ziektekostenverzekering en pensioen voor ZZP-ers, terwijl de meeste van deze groep “schijnzelfstandigen” zijn en als werknemer voor dit gemis nu juist verzekerd zouden zijn, of dat risico wel willen nemen en geen dure verzekeringen afsluiten. 
Wanneer we te beroerd zijn om te handhaven, laten we dan geen lapmiddelen , gedoog- en wegkijksituaties creëren, maar de gevolgen gewoon accepteren.
Lees ook: Hoezee, hoezee, iedereen ZZP