Werkgeversaansprakelijkheid

Datum laatste wijziging: 20 juni 2019  |  Trefwoorden: , ,

Inhoud

  1. Wettelijke basis
  2. Algemene regels
  3. Verstrekkende werkgeversverantwoordelijkheid
  4. Ketenaansprakelijkheid
  5. Bestuurdersaansprakelijkheid
  6. Geen tijdelijke voorzieningen voor openstellen g-rekeningen voor ZZP-ers
  7. Schadeafhandeling beroepsziekten

Wettelijke basis

De werkgever is aansprakelijk voor een door een werknemer overkomen ongeval in de uitoefening van zijn werkzaamheden (BW art. 7:658). Ook relevant is BW art. 'De werkgever en de werknemer zijn verplicht zich als een goed werkgever en een goed werknemer te gedragen.' dat door de Hoge Raad in haar oordelen een enkele keer uitgangspunt is geweest.

Algemene regels

Heeft de werkgever in het kader van de veiligheid alles heeft gedaan wat in alle redelijkheid van de werkgever verwacht mag worden. Voorbeelden zijn veilige machines en beschermingsmiddelen, instructie en controle op de uitvoering.

Een werkgever is niet aansprakelijk als:
  • de werkgever heeft zich aan de regels van de zorgplicht heeft gehouden;
  • de schade te wijten is aan opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer;
  • de schade ook was ontstaan als de werkgever niet was tekortgeschoten in de zorgplicht.
Er is veel jurisprudentie over de werkgeversaansprakelijkheid.

Verstrekkende werkgeversverantwoordelijkheid

De werknemer kan de werkgever aansprakelijk stellen als er een verband bestaat tussen de werkzaamheden van de werknemer en de schade die hij daardoor heeft opgelopen.

Het voornoemde geldt ook voor zaken waar vaak niet aan gedacht wordt, voorbeelden zijn:
  • De werknemer heeft thuis schade opgelopen tijdens werkzaamheden die hij voor de werkgever verrichtte (denk hierbij ook aan de Arbo-verantwoordelijkheden voor thuiswerkers);
  • De werknemer heeft tijdens een bedrijfsuitje een ongeluk gehad;
  • Auto-ongeluk, de werknemer moest met de auto rijden om zijn werk uit te voeren;
  • Beroepsziekte;
  • Burn-out.
Andere vormen van aansprakelijkheid die op werkgevers van toepassing kunnen zijn, zijn onderstaande Keten- en Bestuurdersaansprakelijkheid.

Ketenaansprakelijkheid

De werkgever is in het kader van uitbesteding van werkzaamheden verantwoordelijk voor de afdracht van loonheffing (loonbelasting, premies volksverzekeringen, premies werknemersverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet).

De ketenaansprakelijkheidsregeling maakt de aannemer van een werk aansprakelijk voor de loonheffingen die zijn onderaannemer in verband met (een deel van) het werk moet afdragen. Op zijn beurt kan de onderaannemer (een deel van) het werk dat aan hem is uitbesteed, aan een ander uitbesteden. Zo kan een keten ontstaan van (onder)aannemers die allen betrokken zijn bij de uitvoering van een werk. De ketenaansprakelijkheidsregeling maakt elke schakel in de keten aansprakelijk voor alle volgende schakels.

Om het risico van aansprakelijkheid te beperken, kan de onderaannemer een geblokkeerde rekening (g-rekening) openen. De aannemer stort op deze g-rekening bedragen die overeenkomen met de loonheffingen die de onderaannemer in verband met het werk moet afdragen. Zie voor meer subrubriek Detachering.

Bestuurdersaansprakelijkheid

Bestuurders kunnen aansprakelijk worden gesteld als hun onderneming de belastingen en premies niet kan betalen en het aannemelijk is dat dit het gevolg is van onbehoorlijk bestuur dat aan hen te wijten is. Zie voor meer informatie de site van de Belastingdienst.

Geen tijdelijke voorzieningen voor openstellen g-rekeningen voor ZZP-ers

Wiebes heeft eerder in 2016 uiteengezet wat de stand van zaken is met betrekking tot de toekomst van de g-rekening en wat de mogelijkheden en clausuleringen zijn om de g-rekening ook open te stellen voor ZZP-ers. Deze ambities stellen zeer hoge eisen aan de banken en de Belastingdienst. Daarom ziet de staatssecretaris geen mogelijkheid om daarnaast nog tijdelijke voorzieningen te treffen die vooruitlopen op het voor meer doelgroepen openstellen van g-rekeningen. ‘Ik richt mij nu op het onderzoek dat loopt naar de doorontwikkeling van de g-rekening’, aldus Wiebes. (Bron: Accountancy Vanmorgen, 28 sep. 2016)

Schadeafhandeling beroepsziekten

De algemene regel stelt dat een werkgever aansprakelijk is voor schade van een werknemer die op het werk is ontstaan. Is de beroepsziekte op het werk of door het werk ontstaan, dan moet de werkgever de schade vergoeden.

Verweer van de werkgever is mogelijk. Bijvoorbeeld als bewezen kan worden dat de werknemer met opzet of roekeloos heeft gehandeld. Voor de werkgever is van belang dat hij aan de zogeheten zorgplicht heeft voldaan. In andere woorden, de werkgever kan aantonen dat hij voldoende voorzorgsmaatregelen getroffen heeft om de beroepsziekte en/of schade te voorkomen.

Nederland kent Commissie schadeafhandeling beroepsziekten. De Commissie adviseert inzake het afhandelen van de vaak zeer ingewikkelde schade en/of beroepsziekte, denk aan het blootgesteld zijn aan Chroom-6. Ton Heerts zal ingang van 1 juli 2019 het voorzitterschap van de Commissie schadeafhandeling beroepsziekten op zich nemen.