Inleiding cafetariasysteem

Datum laatste wijziging: 18 november 2019  |  Trefwoorden: ,

Het kunnen kiezen van arbeidsvoorwaarden of beter gezegd het verruilen van arbeidsvoorwaarden heeft al sinds decennia de toepasselijke naam 'cafetariasysteem'.

Er is natuurlijk een duidelijke parallel met de hongerige bezoeker van een cafetaria, die met een handvol euro's de begeerlijke waar bekijkt, een paar euro in de gleuf werpt en het luikje opent voor de snack, die op dat moment het lekkerst lijkt.
Op zich lijkt er niet zoveel verschil met het cafetariasysteem voor arbeidsvoorwaarden. Of je nu het geld in de gleuf werpt voor een kroket of voor een fiets, je weet wat je krijgt! Op zich dus heel eenvoudig en doorzichtig.

Nu de pc-privé regeling uit het pakket is verdwenen, blijft volgens vele deskundigen alleen de fiets over. Alsof in een cafetaria ook alleen maar een kroket en een bal gehakt te verkrijgen zijn. Er zijn echter veel meer zaken die de arbeidsvoorwaarden raken en die verruild kunnen worden of wellicht verruild moeten worden.

De vergelijking met een cafetaria houdt hier abrupt op. In een cafetaria zie je alle waar achter de glazen ruitjes netjes zichtbaar uitgestald. En... je hebt stevige trek in een lekkere snack.

Bij arbeidsvoorwaarden, voorzieningen en pensioenen is datgene wat ze hebben voor de meeste werknemers onzichtbaar, terwijl ze al helemaal niet weten wat ze kunnen krijgen, noch waar ze in de toekomst recht op hebben.
De lekkernijen zijn volledig onzichtbaar en honger is er al helemaal niet.
Iedereen begrijpt langzamerhand dat het zeer voordelig is om met het brutoloon en eventueel over een langere termijn een fiets te kopen.

De commotie rond het verdwijnen van de pc-privé projecten is daar het bewijs voor. Toch zijn er veel meer mogelijkheden voor onbelaste vergoedingen, die een aanmerkelijk voordeel kunnen betekenen. Voorbeelden hiervan zijn:
• vergoedingen voor verhuiskosten;
• reiskosten;
• studiekosten;

Ook zien we dat steeds meer werkgevers een Budgetmodel invoeren, waarbij de medewerker zelf aangeeft wanneer deze een bepaalde looncomponent laat uitbetalen of reserveren. Bijvoorbeeld de vakantietoeslag maandelijks gelijk met het salaris laten uitbetalen of juist reserveren voor een later moment.
 
Aanbieders van de software en totale dienstverlening voor een cafetaria of budgetsysteem zijn o.a.: Merknemers, een organisatie die de totale implementatie van een keuzesysteem ondersteunt en de inrichting van de software. www.merknemers.nl
 
Buitenlandse seizoensarbeid wordt voordeliger

Overwerk van bijvoorbeeld Polen of Roemenen in de land- en tuinbouw wordt voordeliger, meldde LTO Nederland. De brancheorganisatie heeft met de Belastingdienst afgesproken dat buitenlandse seizoenarbeiders hun gemaakte overuren voortaan onbelast kunnen inzetten voor de kosten van hun huisvesting en reiskosten van en naar het thuisland.

Bij LTO aangesloten werkgevers hoeven daardoor minder sociale premies en belastingen te betalen over de overuren. De buitenlandse werknemer zelf betaalt minder werknemerslasten en inkomstenbelasting. Hij houdt daardoor netto meer over, maar verliest wel zijn recht op vakantiegeld en doorbetaald loon bij ziekte.

(Bron: De Telegraaf, 5 okt. 2012)

Meer weten

Vrij gekozen arbeidsvoorwaarden drukken personeelskosten
Werkgevers kunnen aanzienlijk besparen op hun personeelskosten door werknemers zelf secundaire arbeidsvoorwaarden te laten kiezen. Werkgevers zijn echter terughoudend om dergelijke keuzeprogramma’s te implementeren, doordat ze de kosten te hoog inschatten. Dat blijkt uit internationaal onderzoek van Mercer Marsh Benefits.

60% van de West-Europese bedrijven laat werknemers tot op zekere hoogte arbeidsvoorwaarden kiezen. Van de zeventien landen waar het onderzoek werd uitgevoerd, zijn keuzeprogramma’s met name populair in Spanje (84% van de werkgevers), Groot Brittannië (74%) en Polen (67%). Hoe groter het bedrijf, hoe vaker werknemers hun secundaire arbeidsvoorwaarden kunnen kiezen. 73% van de bedrijven met meer dan 5.000 werknemers doet dat, tegenover 37% bij kleinere bedrijven (<250 werknemers). 

Gesubsidieerde kinderopvang en buitenschoolse opvang wordt veruit het vaakst aangeboden als vrije keuze arbeidsvoorwaarde. Behalve in Nederland. Waar 64% van de Britse en 59% van de Spaanse werkgevers gesponsorde kinderopvang als keuzemogelijkheid aanbiedt, is dat in Nederland slechts 5%. Abelskamp: ‘We verwachten dat gesponsorde kinderopvang ook in Nederland vaker zal worden aangeboden. Kinderopvang is veel duurder geworden, en fiscale voordelen worden beknot. Kinderopvang begint te tellen als incentive.’
(Bron: Mercer, 23 jun. 2014)

Literatuur
Al meer dan 10 jaar een bestseller: "Fiscaal Vriendelijk Belonen 2015" van Andries F. Bongers. Is niet meer te leveren. Voor zover de informatie na de invoering van de WKR nog actueel is, zijn deze gegevens opgenomen in HR-kiosk.nl 

Naslag
Meer informatie over een cafetariasysteem is te vinden Handboek Loonheffingen 2015, 4.15, blz 45

Flexibiliteit in secundaire arbeidsvoorwaarden sterk gewenst
Werknemers willen graag zélf meer bepalen hoe hun secundaire arbeidsvoorwaarden er uit zien. Dat past ook helemaal in de trend van maatwerk in werkgeverschap, zegt professor Xavier Baeten, onderzoeksleider en oprichter van het Vlerick Reward Centre.

Werkgevers kunnen door keuzemogelijkheden in arbeidsvoorwaarden echt het verschil maken naar hun werknemers, zegt Baeten. 'Uit onderzoek weten we dat mensen keuzes fijn vinden: dat de beloning dan hoger gewaardeerd wordt. Geef je mensen bijvoorbeeld een bonus, dan vinden ze dat fijn. Maar als je ze in de uitbetalingsvorm laat kiezen tussen extra vakantiedagen, extra pensioen of extra loon, dan wordt de bonus nóg veel hoger gewaardeerd. Met hetzelfde geldbedrag heb je dus véél tevredener werknemers.'

(Bron en meer: P&O Actueel, 11 mrt. 2015)

Keuzebudget
In steeds meer cao’s worden afspraken gemaakt over het individueel keuzebudget. Voor de werkgever betekent het keuzebudget minder regels en met behulp van een goed e-HRM-systeem ook minder administratie.

Binnen de publieke sector gaan de provincies Friesland, Groningen, Gelderland en Limburg, de gemeenten en de sector Welzijn met ingang van 1 januari 2016 over op het individueel keuzebudget. Koen de Rooij, manager consultancy en opleidingen van Driessen HRM, geeft 5 tips om te zorgen voor een soepele invoering.

(Bron en meer: PW De Gids, 9 apr. 2015)