Volks- en werknemersverzekeringen

Datum laatste wijziging: 5 januari 2020  |  Trefwoorden: ,

Inhoud

  1. Inleiding
  2. Verplicht verzekerd
  3. VolksverzekeringenWerknemersverzekeringen
  4. Zorgverzekeringswet
  5. Premies
  6. Leefsituatie/partnerbegrip
  7. Buitenlanders op continentaal plat onder volksverzekeringen

Inleiding

Volksverzekeringen zijn verplicht voor iedereen die in Nederland woont of werkt. Als iemand in Nederland inkomen uit werk en woning heeft, betaalt hij premie volksverzekeringen.

De volksverzekeringen zijn:

  • Algemene nabestaandenwet (Anw)
  • Algemene Ouderdomswet (AOW)
  • Wet langdurige zorg (Wlz)
  • Algemene Kinderbijslagwet (AKW).

Alleen voor de Kinderbijslagwet wordt geen premie betaald. De werkgever houdt de premies volksverzekeringen in op het loon van de werknemer en draagt deze af aan de Belastingdienst. De Sociale Verzekeringsbank (SVB) zorgt voor de uitkering.

Mensen die hier niet rechtmatig verblijven, vallen niet onder de sociale verzekeringen en voorzieningen, zie ook onderaan deze pagina.


Verplicht verzekerd

Een volksverzekering is een verplichte, publiekrechtelijke verzekering voor iedere natuurlijke persoon die legaal ingezetene van Nederland is. Ook een niet-ingezetene van Nederland die ter zake van een in Nederland verrichte arbeidsovereenkomst aan de loonbelasting is onderworpen, is in beginsel verzekerd voor de volksverzekeringen (in Nederland wonen en/of werken). Wie niet verplicht verzekerd is, kan onder voorwaarden voor bepaalde risico’s een vrijwillige verzekering afsluiten. Informatie hierover is te krijgen bij de betrokken uitvoeringsinstanties.

Werknemersverzekeringen

Werknemers zijn verplicht verzekerd voor tijdelijk inkomen bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid. Ook zijn zij verzekerd voor verlof bij zwangerschap of adoptie.

De werknemersverzekeringen*, die alleen gelden voor (ex)werknemers, zijn:

  • Werkloosheidswet (WW);
  • Ziektewet (ZW)**;
  • Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO, tot 1 januari 2006);
  • Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) vanaf 1 januari 2006.

* De wetten WAO/WIA, ZW en WW zijn ook op overheidspersoneel van toepassing verklaard.
** Alleen uitzendkrachten, zwangere vrouwen en werknemers die geen werkgever (meer) hebben vallen nog onder de Ziektewet. De nieuwe Zorgverzekering is geen sociale verzekering, maar een private verzekering die wordt uitgevoerd door private verzekeraars.

Zorgverzekeringswet

De Zorgverzekeringswet (Zvw) geldt voor (legale) ingezetenen van Nederland, met uitzondering van gemoedsbezwaarden en militairen in actieve dienst, zie Zorgverzekering.

Premies

De premiepercentages werknemersverzekeringen en volksverzekeringen worden ieder jaar vastgesteld. De bedragen van de sociale verzekeringen worden ieder half jaar opnieuw vastgesteld.

De hoogte van de premies volksverzekeringen staat vermeld in Volksverzekeringen (tabellen) en werknemersverzekeringen in Werknemersverzekeringen (tabellen).

Leefsituatie/partnerbegrip

In alle socialezekerheidswetten worden twee ongehuwd samenwonenden gelijkgesteld met gehuwden. Dit geldt ook voor twee samenwonende broers of zussen en voor het samenwonen van een grootouder en een kleinkind. Wie samenwoont met ouder of kind wordt als alleenstaande beschouwd (behalve in bijstand situaties). Ook gehuwden die duurzaam gescheiden van elkaar leven worden als alleenstaand beschouwd, uiteraard tenzij ze met een ander samenwonen. Een alleenstaande ouder is iemand die een kind onder de 18 jaar in zijn huishouden heeft, voor wie hij kinderbijslag ontvangt.

Buitenlanders op continentaal plat onder volksverzekeringen

Met ingang van 1 januari 2013 zijn zelfstandigen die in het buitenland wonen en die werken op het Nederlands deel van het continentaal plat verzekerd voor de Nederlandse volksverzekeringen. Daarbij geldt de voorwaarde dat deze buitenlandse zelfstandigen in Nederland inkomstenbelasting betalen.

Dit blijkt uit een wijzigingsbesluit in verband met de Wet sociale verzekeringen continentaal plat (Wet NCP). Met deze wijziging wordt deze groep zelfstandigen op gelijke wijze behandeld voor de volksverzekeringen als zelfstandigen die in Nederland werken. Dit past in de internationale tendens en om voor de sociale zekerheid niet langer onderscheid te maken tussen werken onshore (op het vasteland) of werken offshore (buitengaats). (Bron: SZW / Nieuwsbericht | 18 dec 2012)

Ga terug naar rubriek Werkloosheid.